Mapy topograficzne wydawane są w arkuszach o wymiarach 40 x 40 cm. Na pokrycie kraju mapą w danej skali potrzeba dużej liczby arkuszy. Im większa skala, tym mniejszy teren obejmuje arkusz mapy (ale mapa jest dokładniejsza, gdyż zawiera więcej szczegółów) i tym większa liczba arkuszy potrzebna jest do pokrycia kraju w danej skali.
Dla pokrycia Polski mapą w skali:
1:200 000 potrzeba około 80 arkuszy 1:100 000 potrzeba około 293 arkusze,
1:25 000 potrzeba około 4100 arkuszy,
1:10 000 potrzeba około ? arkuszy.
Aby arkusze mapy można było łączyć ze sobą, podzielono powierzchnię Ziemi na pasy równoleżnikowe o szerokości 4° oznaczono je dużymi literami alfabetu łacińskiego od A przy równiku do V przy biegunach oraz słupy po- I łudnikowe o szerokości 6° i oznaczono je cyframi arabskimi od 1 do 60. Nu- I meracja słupów rozpoczyna się od południka 180° (antypołudnika Greenwicb) I i wzrasta w kierunku wschodnim (rysunek 21).
Rysunek 21.
Źródło: Opracowanie własne
Wycinek powstały z przecięcia pasa ze słupem wyznacza arkusz mapy w skali 1:1 000 000, której oznaczenie pasa (LITERA) i słupa (CYFRA lub LICZBA) stanowi GODŁO MAPY. Do godła mapy dopisuje się nazwę największej miejscowości znajdującej się na danym arkuszu mapy. Godło mapy opisane jest nad jej północną (górną) zewnętrzną ramką. Ponadto na każdej ramce arkusza mapy umieszczone są godła arkuszy map bezpośrednio przylegających, co umożliwia dobranie odpowiedniego arkusza bez skorowidza map. Jak wynika z podziału powierzchni Ziemi na pasy i słupy, powstały arkusze mapy w skali 1:1000000.
Obszar Polski obejmują arkusze, które mają godła:
N -r 33, N - 34, M - 33,
M-34,M-35.
Tabela 4. Przykładowe godła map topograficznych o różnych skalach
Skala mapy |
Symbole godła mapy |
Przykładowa godło mapy |
1:1 000 000 |
Litera +Liczba |
N-34 |
1:500 000 |
Litera + Liczba + Litera |
N-34-D |
1:200 000 |
Litera +Liczba + Liczba rzymska |
N-34-XXXI |
1:100000 |
Litera +Liczba +Liczba |
N-34-139 |
1:50000 |
Litera +Liczba +Liczba +Litera |
N-34 -139-A |
1:250Q0 |
Litera +Liczba +Liczba +Litera +litera |
N-34- 139-A-c |
1:10000 |
Litera +Liczba +Liczba +Litera +litera +Iiczba |
N-34- 139-A-C-4 |
Źródło: Opracowanie własne.
Aby pokazać teren przedstawiony na 1 arkuszu mapy w skali 1:1 000 000, potrzeba:
4 arkusze mapy w skali 1:500 000 36 arkuszy mapy w skali 1:200 000 144 arkusze mapy w skali 1:100 000 576 arkuszy mapy w skali 1:50 000 2 304 arkusze mapy w skali 1:25 000 9 216 arkuszy mapy w skali 1:10 000
Arkusz mapy w skali 1:500 000 powstaje z podziału arkusza mapy 1:1 000 000 na 4 części, które oznaczone są dużymi literami A, B, C, D (rysunek 22).
Arkusz mapy w skali 1:200 000 powstaje z podziału arkusza mapy 1:1 000 000 na 36 części oznaczone cyframi rzymskimi od 1 do XXXVI (rysu-mek23).