Rysunek 63
Ceny minimalne a równowaga
Cena minimalna zaczyna spełniać swoje funkcje instrumentu interwencyjnego, jeżeli jest ustalana powyżej poziomu ceny równowagi (Pmi>PE)• Jest ona wówczas barierą ograniczającą spadek podaży produktów lub usług oraz spadek poziomu realnych dochodów sprzedawców. Jednakże konsekwencją ceny minimalnej ustalonej powyżej poziomu ceny równowagi staje się nadmiar podaży produktów lub usług w stosunku do zgłaszanego popytu (S>D). Ochrona interesów sprzedawców za pomocą ceny minimalnej wywołującej nadmiar podaży może zmuszać państwo do podejmowania nowych przedsięwzięć interwencyjnych, skierowanych na ożywianie popytu.
Ceny maksymalne i minimalne są instrumentami interwencji państwa na rynku produktów i usług. Podobne funkcje mogą spełniać na rynku pracy ustalane przez państwo płace minimalne, zwłaszcza wtedy, kiedy kształtują się powyżej poziomu płac równoważących podaż z popytem na pracę (Wm> WE)9- Ilustruje to rys. 64.
s P. Solin, Macroeconomie, Paris 1991, s. 103.
Podaż (S„) i popyt (D„) na pracę
Jeżeli państwo ustala płace minimalne na poziomie wyższym niż płaca równowagi na rynku pracy, to kreuje tendencję wzrostu wielkości podaży pracy oraz spadku wielkości popytu na pracę. Konsekwencją tej tendencji jest powstanie nierównowagi rynku pracy lub pogłębienie stopnia jego niezrównoważenia, który charakteryzuje nadmiar zasobów pracy (S>D). Przy poziomie płacy minimalnej kształtującej się powyżej poziomu płacy równowagi rodzą się bowiem skłonności do podejmowania pracy również przez tych, którzy nie zamierzali jej podejmować przy płacy równoważącej rynek pracy.
Konsekwencją ustalania płac minimalnych przez państwo na poziomie wyższym niż poziom płacy równoważącej rynek pracy mogą być przede wszystkim następujące zjawiska:
— spadek zatrudnienia oraz wzrost bezrobocia (odcinek AB na rysunku),
— wzrost poziomu płac zatrudnionych pracowników do poziomu płacy minimalnej (poziom Wm zamiast poziomu We),
193