W razie objawów klinicznych miejscowego zakażenia podaje się ogólnie dżi, jące antybiotyki (wg antybiogramu). Niewskazane jest miejscowe stosow^* antybiotyków. ,e
2. Metody': użyciem cewnika.
— Przezskóma angiopłastyka (PTA) i założenie stentu są metodami uznanymi standardowe. 29
Wskazania: zwężenia na krótkim odcinku (< 10 cm) tętnic o małym stopniu zwań. nienia. ****
W razie obustronnego zwężenia tętnic biodrowych wykonuje się angioplastyu specjalnym rodzajem cewnika (.Jdssing balloons”) i zakłada się stenty. **
Ostatnim etapem leczenia jest podanie klopidogrelu.
- Inne metody z użyciem cewnika: angiopłastyka metodą rotacyjną, laserową, ui trasonogrąficzną.
Wskazania: zwężenia na długim odcinku.
- Połączenie miejscowego leczenia trombolitycznego z możliwością odessania rozpuszczalnego zakrzepu i następczą angioplastyką.
Wskazania: zwężenia miażdżycowe, skrzepimy przylegające do ściany naczynia, ostra niedrożność naczynia spowodowana zakrzepem (w tym po PTA). Najdłuższy okres od powstania zakrzepu, po którym możliwa jest jeszcze skuteczna tromboliza, zależy od lokalizacji: na udzie lub na ramieniu — 2 miesiące, na podudziu lub przedramieniu — 1 miesiąc, na stopie lub ręce — tylko kilka dni.
3. Metody chirurgiczne:
• Zabiegi rewaskularyzacyjne:
- Trombarteriektomia = wypuszczenie skrzepu po nacięciu naczynia.
Wskazania: zwężenie w okolicy tętnicy biodrowej lub udowej (np. tętnicy głębokiej uda = pro fimdoplas tyka).
- Zabiegi omijające (bypass):
• AuioJogiczny przeszczep naczyniowy polegający na ominięciu zwężenia tętnicy uda lub podudzia żyłą odpiszczelową (vena saphena magna).
• Zastosowanie protezy naczyniowej z możliwie biozgodnego materiału (teflonu = poliietrafluoroetylenu = PTFE).
Wskazania: niedrożność obejmująca odcinek aorty po odejściu tętnic nerkowych i początkowy odcinek tętnic biodrowych.
Operacja polega na wszczepieniu protezy w kształcie litery Y (aortalno--dwuudowejj. Śmiertelność okołooperacyjna wynosi 1%.
Wskazania do operacji:
W okresie II — względne, w okresie III i IV — pilne.
Powikłania po chirurgicznej rewaskularyzacji:
- Układowe: zakrzepica żył, zator płuc.
Zapamiętaj. Przed planowaną amputacją należy zawsze skonsultować się ze specjalistą angiohgtem!
- Dotętnicze podanie czynnika wzrostu fibroblasfów (rFGF-2) łub czynnika wzrostu śwdbłonka naczyń (V£GF = laseular endothehal growth tac tor).
Przeszczepianie komórek pnia szpiku kostnego i komórek proc enitorowy ch śród-błonka (EPC).
gowanle zależy od:
* ^ Stopnia ciężkości (okresu) choroby.
Możliwości wyeliminowania czynników ryzyka.
palenie papierosów lub nieuregulowana cukrzyca znacznie zwiększają ryzyko nawrotu niedrożności i amputacji kończyny!
_ Innych objawów uogólnionej miażdżycy (choroba wieńcowa, choroba niedokrwienna tętnic mózgowych) oraz od innych chorób podstawowych (np. niewydolności serca w razie choroby niedokrwiennej, choroby obturacyjnej płuc u palaczy tytoniu)
.^.gga. U około 50% chorych w II okresie ch.n.t.o. stwierdza się również zwężenie tętnic wieńcowych, a u 90% w okresie III i IV występują objawy choroby wieńcowej. Ponadto 50% chorych stwierdza się zmiany miażdżycowe pozaczaszkowych tętnic ośrodkowego układu nerwowego. Większość chorych umiera w następstwie choroby wieńcowej (ok. 70%) jub udaru mózgowego (ok. 10%).
Spodziewany okres przeżycia osób z miażdżycą naczyń obwodowych jest krótszy mniej wię-cfij o 10 lat w porównaniu z populacją ogólną.
Synonim: choroba Winiwartera-Buergera, ang. thrombangiitis obliterans (TAO).
Definicja:
Niemiażdżycowa, wieloogniskowa, odcinkowa choroba zapalna naczyń przebiegająca z okresami zaostrzeń i remisji. Dotyczy głównie małych i średnich tętnic i żył 1 powoduje wtórną zakrzepicę ich światła.
Epidemiologia:
• Chorzy na zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń stanowią ok. 2% wszystkich osób z chorobą niedokrwienną tętnic obwodowych w zachodniej Europie. Odsetek ten we wschodniej Europie wynosi 4, w krajach śródziemnomorskich i Izraelu — 6, a w Japonii— 16.
• Częściej chorują mężczyźni. Choroba występuje prawie wyłącznie u palaczy papierosów! Zaczyna się zwykle przed 40. rż.
Etiologia:
Pozostaje niewyjaśniona. Podkreśla się udział 3 czynników: palenie papierosów, wrodzoną podatność (u osób z obecnością antygenów HLA-A9 i -B5) oraz odczyny nadwrażliwości.
Klinika:
• Bóle; możliwe jest chromanie przestankowe dotyczące głównie części podeszwowej stopy (z tego powodu można błędnie rozpoznać chorobę kości).
• Sinica, uczucie zimna dystałnych części kończyn.
• Wędrująca zakrzepica żył (phlebitis migrans).
• Martwica lub zgorzel dystałnych części kończyn (palców rąk i nóg).
Różnicowanie: zatory tętnic (należy wykluczyć obecność materiału zatorowego w sercu).
Różnicowanie:
Należy wykluczyć zatory tętnic obwodowych (UKG przczpraełykowa)
1029