HWScan00241

poziomów jezdnych, uzależnionymi od warunków techniczno-górniczych oraz pochyleniem wzdłużnym i kątem wyprzedzenia podpór. Odpowiednie wartości tolerancji dla każdego projektu należy ustalić oddzielnie.

Wzdłużne i poprzeczne pochylenia mechanizmów jazdy maszyn podstawowych oraz wahaczy mostów są zależne od projektowanych pochyleń poziomów i od miejscowych nierówności poziomów jazdy. Wartości te mcżna przyjmować według tablicy 7.2. Na stanowisku pracy należy uwzględnić jednocześnie pochylenia wzdłużne i poprzeczne. Podczas ruchu transportowego uwzględnia się pochylenia, lecz tylko w jednym kierunku.

7.1.5. Obciążenia oporami kopania koparek łańc uchowych

Siłę ciągnienia łańcucha na wieloboku napędowym koparek łańcuchowych w normalnych warunkach ruchu określa się zależnością

Z

norm

0.102 • N r_]m T

v_n

(7.2)

Z sił napędzających łańcuch na wieloboku napędowym na kopanie przypada wielkość

Pk = Z_norm ~G'_U — (Ri +R_t) T    (7.3)

Wewnętrzne siły tarcia mają wpływ tylko na wytrzymałość rynny i łożyskowania wieloboków napędowych. Wartości G'_u i (Ri + R_t) uzasadnia się obliczeniowo (rozdz. 4). Siła kopania działa z reguły jako rozłożona równomiernie na całej długości wysięgnika. Jej wpływ należy uwzględnić dla wszystkich możliwych położeń wysięgnika.

Siłę boczną działającą na wysięgnik łańcuchowy określamy ze stosunku prędkości jazdy i prędkości łańcucha

P„ = P_k ?> fe T    (7.4)

b0 * v_n

Współczynnik ujmujący niewyliczalne opory przyjmuje się jako /?₂ « 10.

Rozkład siły bocznej na długości wysięgnika stosuje się według prostokąta albo według trapezu, odpowiednio do prędkości poszczególnych punktów wysięgnika.

7.1.6. Obciążenia oporami kopania koparek kołowych

Siła kopania na kole naczyniowym miarodajna dla określenia obciążeń ustroju stalowego wynosi

_p>- 0,102__P' _{T (75)}

Vn min

gdzie

v — współczynnik uwzględniający górną granicę przeciążenia silnika napędowego,

!Vn min najmniejsza przewidywana prędkość kopania, m/sek,

P_p — siła na podnoszenie urobku w kole naczyniowym, T.

Siłę kopania przyjmuje się za pionową na obwodzie koła naczyniowego • dla wszystkich możliwych położeń wysięgnika. Siłę boczną na kole na-J czyniowym wyznacza się z wartości siły kopania P_k i stosunku prędkości j obwodowej i bocznej

(7.6)

Przyłożenie siły bocznej (rys. 6.7) wyznacza punkt przecięcia obwodu koła z prostą, przechodzącą przez jego środek, pod kątem 45° do przedłużenia wzdłużnej osi wysięgnika.

W procesie kopania koparkami kołowymi i łańcuchowymi, szczególnie przy pracy w skałach niejednorodnych z wtrąceniami kamienistymi, występują obciążenia dynamiczne [30]. Zespoły częściowo zabezpieczające przed tymi obciążeniami są stosowane w obu rodzajach maszyn.

Stosowane często w koparkach kołowych rozwiązania napędu koła naczyniowego pokazano schematycznie na rys. 4.18. Na przedostatnim stopniu przekładni wbudowane jest sprzęgło cierne wielopłytkowe. Sprzęgło ' to w chwili gwałtownego zatrzymania koła naczyniowego chroni przed przeciążeniem wszystkie elementy napędu, znajdujące się między silnikiem a sprzęgłem. Pozostałe elementy układu, a w szczególności wał koła naczyniowego, ustrój stalowy wysięgnika tego koła i liny, na których wy-■ sięgnik jest podwieszony, są (w razie zatrzymania koła naczyniowego • przez wtrącenia kamieniste) obciążane dodatkowo ponad obciążenia, wynikające z nominalnych oporów urabiania. Przy przyjęciu pewnych za-łożeń upraszczających można podjąć próbę wyjaśnienia wielkości wystę-•' pujących przeciążeń.

Jeżeli ustrój wysięgnika z kołem naczyniowym sprowadzić do schematu uproszczonego podanego na rys. 7.3, to traktując w pierwszym przybliżeniu wysięgnik i koło naczyniowe jako elementy idealnie sztywne,

Rys. 7.3. Schemat obliczeniowy układu wysięgnik — koło naczyniowe

łd- *

Rys. 7.4. Schemat rozkładu obciążeń w kamieniu

można przyjąć, że w chwili uderzenia pojawiają się w elastycznym zawieszeniu linowym dodatkowe obciążenia dynamiczne. W chwili uderzenia ostrza naczynia o głaz tkwiący w urabianej caliźnie zmniejszy się prędkość kątowa koła naczyniowego w_c.

Rozpatrzmy z kolei kamień mający kształt kuli o średnicy d_k (rys. 7.4), uderzony centralnie ostrzem naczynia z prędkością v_n. Na skutek bcz-

oo    podstawowe Ib________IBB&2    337