IMAG0594

jmi. Choć tradycja mówi, że język hausa zaczęto zapisywali, fHH kowanym do odmiennego systemu fonologicznego piśmie atabskuS [już za Muhammada Rumfy, to wydaje się, że decydującym motnefii tern była właśnie owa „dżihadowa” islamizacja. Stała się ona te®® czynnikiem, który doprowadził do powstania w szerszym zakresie religijnej literatury hausańskiej, pisanej przez uczonych mówiącymi® Iw tym języku, którzy przestali już zadowalać się przepisywanie^® ksiąg arabskich mężów z przeszłości. „Religijna literatura hausa 1 wykształciła wiele gatunków poematów, które czerpały inspirację % z klasycznych dzieł arabskich. Każdy gatunek dotyczy w zasadzie | określonej tematyki i zakresu wiedzy. I tak, o religijnych oho- J wiązkach muzułmanina przypominają wakokin farilloli - poematy | o obowiązkach. Do najbardziej popularnych należały także mada-hu, czyli pieśni pochwalne, tworzone ku czci Proroka Muhammada 1 lub ku czci świętych muzułmańskich. Oddzielny gatunek stanowi^ utwory teologiczne - tauhidi, wizerunki - sira, utwory mistyczne ' —zuhdi. Najobszerniejsza grupa religijnej literatury hausa to poematy napominające, zwane wakokin wa azf’¹⁸.

Ogromny był wpływ literatury arabskiej na ukształtowanie się piśmiennictwa hausa. Dotyczy to nie tylko języka. Religijna poezja hausańska jest metryczna - najczęściej stosowane są arabskie metra tawil, wafir i kamil. Tradycyjnie poezja była wykonywana przy akompaniamencie muzyki, przeważnie trój strunowego molo¹⁹. 3jj

W okresie kolonialnym zaczęto zapisywać język hausa także w piśmie bazującym na łacince, tzw. boko - prawdopodobnie od angielskiego book (po hausańsku boko znaczy „fałsz”, „oszustwo”^). Od początku te dwie formy współistniały. Obecnie przeważa boko, ale w adżami powstaje stale literatura - tak piękna, jak naukowa - dotycząca problematyki religijnej.

IP Siwierska, Religijna literatura hausa a życie duchowe w Nigerii północne] „Rocznik Muzułmański” 1995, t. 3, s. 27.

¹⁹ V. Klima i m, dz cyt., s 244,245.

⁰ Tamże, s. 250.

■iuśf

Indig

Pw

pi

|S

PNi

h

m

hi

M

k

ffc

i IS

ii