Scan 110328 0060

61

PODGRUPY

czy na obiedzie, telefonować do siebie i dzielić się zarezerwowanymi tylko dla tego grona spostrzeżeniami i interakcjami. Zdarza się, że dwójka uczestników nawiązuje romans, a naturę swojego związku trzyma w tajemnicy przed resztą grupy; jak na ironię tematem, który tę dwójkę szczególnie łączy, są zdarzenia z terapii grupowej!

NIEBEZPIECZEŃSTWA ZWIĄZANE Z POWSTAWANIEM PODGRUP

Sytuacja komplikuje się dla wszystkich uczestników grupy - niezależnie od tego, czy należą do podgrupy, czy nie. Członkowie podgrupy są związani lojalnością, mają swoje tajemnice, których nie ujawniają reszcie grupy, i zaczynają odczuwać zahamowania w wyrażaniu swoich uczuć i myśli. Osoby z podgrupy wykluczone mogą doświadczać potężnych uczuć zazdrości, rywalizacji i niższości. Uczestnikom, którzy czują się pozostawieni na uboczu, zazwyczaj szalenie trudno mówić o swoim poczuciu wykluczenia.

W podgrupie opartej na pociągu seksualnym lub zalotach romans staje się ważniejszy od pracy grupowej. Dla kobiety, która w tajemnicy stworzyła parę z mężczyzną z grupy, jej atrakcyjność dla partnera może być ważniejsza od szczerych relacji z pozostałymi uczestnikami; jej partner zaś może traktować pozostałych mężczyzn jako rywali, których należy pokonać. Oboje raczej nie będą skłonni do ujawniania tych obszarów problemowych, z których powodu mogliby utracić swoją atrakcyjność emocjonalną albo seksualną, i w ten sposób, chcąc nie chcąc, będą sabotować grupowe zadanie szczerego odsłaniania się.

Dla pacjentów, którzy naruszają normę grupową, tworząc podgrupę, natychmiastowa gratyfikacja jest ważniejsza od zaangażowania w prawdziwe interpersonalne uczenie się i zmianę. Jeśli zjawiska podgrupy - istniejącej poza zajęciami bądź w trakcie zajęć - nie omawia się podczas sesji terapeutycznych, staje się ona potężną formą oporu. Terapeuta ma utrudnioną pracę, a wysiłki pozostałych uczestników, by się otworzyć, udzielić szczerej informacji zwrotnej oraz w pełni i autentycznie uczestniczyć w spotkaniach, zamieniają się w farsę.

KONFRONTACJA Z PODGRUPĄ

Uczestników podgrupy można rozpoznać po typowym zachowaniu: zgadzają się ze sobą niezależnie od tego, o czym mowa, i unikają konfrontacji między sobą; wymieniają ze sobą znaczące spojrzenia, gdy odzywa się ktoś, kto nie należy do ich kliki; razem przychodzą na spotkania i razem z nich wychodzą. Para związana uczuciowo flirtuje ze sobą, uwodzi się i prowokuje, wyłączając