47
BUDOWANIE KULTURY GRUPY
Cele przygotowania do grupy:
• wyjaśnienie zasad terapii grupowej
• opisanie norm zachowania w grupie
• ustalenie kontraktu dotyczącego regularnej obecności
• wzbudzenie oczekiwań co do stopnia, w jakim grupa może być pomocna
• przewidzenie początkowych problemów i zminimalizowanie ich wpływu.
Procedura przygotowawcza:
• zajmuje 5-10 minut każdej sesji w grupach w oddziałach szpitalnych; 30-45 minut wywiadu wstępnego w przypadku grup ambulatoryjnych
• daje pacjentom orientację w sprawie czasu, miejsca, składu i celów grupy
• dostarcza jasnego, konkretnego, pozytywnie nastawiającego opisu typowej sesji grupowej
• obejmuje ustalenie umowy co do obecności na zajęciach i stosownego zachowania w grupie
• w przypadku grupy otwartej dostarcza opisu ostatnich wydarzeń w grupie (np. w postaci pisemnego podsumowania)
• zawiera omówienie najczęstszych problemów występujących na początku terapii (poczucia obcości, zniechęcenia brakiem szybkiej zmiany, frustracji i trudności z wypowiadaniem się).
Pacjenci sami dostatecznie się niepokoją i terapeuci powinni stanowczo unikać wzmagania ich niepokoju przez stawianie w dwuznacznej, z natury rzeczy zagrażającej sytuacji. Dlatego najważniejszym celem przygotowania do grupy jest opisanie jej jasno, konkretnie i w sposób wzbudzający pozytywne nastawienie. Dzięki temu pacjenci zyskują strukturę poznawczą, która umożliwia im od początku efektywny udział w grupie. Jeśli w grupie wykorzystywane są pisemne podsumowania, terapeuta może dostarczyć pacjentowi kilka takich relacji z ostatnich spotkań, by zapoznał się z imionami pozostałych uczestników i z aktualnie poruszanymi tematami.
Ilekroć zbierze się grupa ludzi - czy to zawodowa, towarzyska, czy nawet rodzinna - tylekroć buduje ona kulturę, zbiór niepisanych zasad lub norm wyznaczających akceptowalne zachowania. W terapii grupowej prowadzący musi wytworzyć kulturę grupy, w której może dochodzić do dynamicznych, szczerych i efektywnych interakcji. Mało prawdopodobne, by grupa wytworzyła taką kulturę sama, dlatego prowadzący musi temu zadaniu poświęcić sporo uwagi.