128
8. GRUPY AMBULATORYJNE
CZYNNIKI KLINICZNE I CELE
Do grup tych należą grupy dla otyłych, chorych na anoreksję albo na bulimię. Wśród pacjentów otyłych zgłaszających się na leczenie są zarówno tacy, którzy chcą schudnąć ze względów estetycznych, jak i ci, którzy cierpią na rozmaite dolegliwości zdrowotne związane z otyłością. Różnią się wykształceniem, pozycją społeczną i finansową oraz umiejętnościami interpersonalnymi.
Chorzy na anoreksję i bulimię to zazwyczaj młode kobiety, często dobrze wykształcone, o wysokim statusie społecznym, zwykle opisywane jako „ludzie sukcesu" i „perfekcjonistki". Zarówno anorektyczki, jak i bulimiczki mają zniekształcony obraz siebie („Jestem gruba i nieatrakcyjna") i przeżywają podobne niepokoje związane z kontrolą - i utratą kontroli - nad sobą i nad ilością spożywanych pokarmów. Mimo to pacjentki, które ograniczają ilość spożywanego jedzenia, nie powinny być w tej samej grupie, co pacjentki z bulimią (1, 2). Leczenie tych dwóch populacji w jednej grupie może doprowadzić do wybuchu silnej rywalizacji. Anorektyczki maja bardzo sztywny i silnie zakorzeniony system przekonań dotyczących odżywiania się, a ich niska waga nieustannie przypomina innym, nieanorektycznym pacjentkom ich własne nieracjonalne dążenia do idealnej wagi ciała.
Pacjenci z zaburzeniami odżywiania - czy to chorobliwą otyłością, anoreksją czy bulimią - ukrywają przed innymi swoje nieprawidłowe zachowania związane z jedzeniem oraz obsesyjne zaabsorbowanie własnym wyglądem i odżywianiem się. Dlatego jednym z najważniejszych celów terapii grupowej jest w tym przypadku podzielenie się tymi problemami z innymi. A ponadto grupa pomaga pacjentkom obserwować i rozumieć ich zachowania (Tabela 1).
ZADANIA I TECHNIKI
Grupy dla osób z zaburzeniami odżywiania składają się z 6 do 12 pacjentów i zazwyczaj spotykają się przez z góry określoną liczbę sesji (zwykle od 8 do 16). Grupy dla osób chorych na anoreksję i bulimię są skrajnie homogeniczne pod względem diagnozy, płci i wieku, podczas gdy grupy dla otyłych cechuje nieco większa różnorodność. Pacjenci z innymi poważnymi diagnozami psychiatrycznymi nie są przyjmowani do grup dla osób z zaburzeniami odżywiania.
Terapeuta musi od pierwszej sesji energicznie zachęcać do rzeczowej, osobistej rozmowy na temat obrazu własnego ciała i odżywiania się. Ze względu na tajemnicę i wstyd otaczające ich zaburzone zachowania związane z jedzeniem proces odsłaniania się jest dla pacjentek z zaburzeniami odżywiania bardzo sil-