130
8. GRUPY AMBULATORYJNE
wyglądasz, i z twoich osiągnięć"). Może również zachęcać pacjentki do badania związanych z tym obszarem trudności interpersonalnych, kierując ich uwagę na tu i teraz, na przykład: „Powiedziałaś nam, Kathy, że jesteś taką perfekcjonistką, iż trudno ci się odprężyć i znaleźć w szkole przyjaciół. Zastanawiam się, czy dziś nie pracujesz naprawdę ciężko nad tym, by być doskonałą uczestniczką grupy".
Prowadzący doradza zwłaszcza uczestniczkom, by ilekroć poczują pokusę skłaniającą do zaburzonego zachowania związanego z jedzeniem, szukały zachowań i strategii alternatywnych („Czy kiedy będzie ci smutno i będziesz miała ochotę po prostu się objeść, mogłabyś zamiast tego spróbować zadzwonić do najlepszej przyjaciółki?"). Zapewnia wyraźne wzmocnienie, gdy pacjentka opisze nowe, zdrowsze zachowanie, i zachęca resztę grupy do udzielania pozytywnych informacji zwrotnych.
Gdy zbliża się termin zakończenia grupy, terapeuta musi przewidzieć możliwość nawrotów i zasugerować sposoby radzenia sobie z nimi; należy zaproponować uczestniczkom, by dokonały przeglądu nowych, dostępnych im mechanizmów radzenia sobie z trudnościami, a także wzmacniania, w razie potrzeby, poczucia własnej wartości. Niektórzy prowadzący zachęcają uczestniczki, by po zakończeniu grupy nadal utrzymywały kontakty towarzyskie, które będą służyć jako system wsparcia.
W tej części zajmiemy się leczeniem alkoholików, podstawowe przytoczone tu zasady mają jednak zastosowanie ogólnie w terapii osób nadużywających substancji psychoaktywnych.
CZYNNIKI KLINICZNE I CELE
Grupy dla osób nadużywających substancji psychoaktywnych adresowane są do dwóch podstawowych kategorii pacjentów: tych na początku trzeźwienia i tych, którzy je kontynuują. Ci pierwsi dopiero wkroczyli w fazę abstynencji i zaakceptowali fakt, że nie potrafią kontrolować swego zachowania związanego z piciem alkoholu. Wczesna faza abstynencji jest zarazem okresem silnej zależności od grupy; pacjenci potrzebują wiele wsparcia i ustrukturalizowanej aktywności, jakich dostarczają zajęcia grupowe.
Grupy wczesnego trzeźwienia mają przede wszystkim pomóc pacjentom w utrzymaniu abstynencji i osiągnięciu trzeźwości. Pacjentów wspiera się w trzeźwości, zachęca do udziału w spotkaniach AA, do znajdywania zachowań innych