108
7. GRUPY NA ODDZIAŁACH SZPITALNYCH
absorbowanie zdrowiem (bądź finansami, mężem itp.) nie jest przypadkiem sposobem proszenia o coś grupy". Umożliwienie pacjentowi jasnego wyrażenia konkretnej prośby o uwagę zazwyczaj wywołuje pozytywna reakcję pozostałych uczestników grupy.
Terapeuta powinien przewidywać starcia i w miarę możności ich unikać. Jeśli pacjenci są drażliwi albo nastawieni krytycznie, powinien część tej złości skierować na siebie („Wydaje mi się, że kilka osób jest dziś zdenerwowanych. Czy jest coś, co mógłbym zrobić inaczej?"). Jeśli dwójka pacjentów stale się ze sobą kłóci, prowadzący może przypomnieć, że często iskry lecą między ludźmi, którzy są do siebie podobni bądź czegoś sobie zazdroszczą. Wówczas każdą z osób można poprosić, by opowiedziała o tych cechach swojego adwersarza, które podziwia albo których mu zazdrości, lub o tym, jak są do siebie podobni.
Kiedy terapeuta prowadzi grupę, w której kilkoro pacjentów jest w stanie regresji, musi dać im jeszcze więcej wsparcia w sposób jeszcze bardziej bezpośredni. Musi pozytywnie przeformułować ich zachowanie. Pacjentowi autystycznemu, na przykład, można podziękować za to, że był obecny przez całą sesję; pacjenta, który wychodzi po 20 minutach, można pochwalić, że był z grupą chociaż przez ten czas; pacjentów nieaktywnych można wesprzeć, podkreślając, że byli uważni przez całe spotkanie. Niestosowne czy dziwaczne wypowiedzi można określić jako próby komunikowania się z grupą, a następnie delikatnie odwrócić uwagę grupy od zaburzonego pacjenta.
NACISK NA „TU I TERAZ"
Powyższe uwagi na temat efektywności terapeuty, jego aktywności i wsparcia, jakiego powinien udzielać pacjentom w warunkach grupy szpitalnej, nie zmniejszają wagi koncentracji na tym, co się dzieje tu i teraz; aspekt ten jest tu równie istotny jak w terapii ambulatoryjnej, i dzięki niemu pacjenci mogą nabyć wiele ważnych umiejętności interpersonalnych:
-jaśniejszej komunikacji,
- zbliżania się do innych osób,
- wyrażania pozytywnych uczuć,
- uświadamiania sobie własnych manieryzmów, które odstręczają od nich innych ludzi,
- słuchania,
- oferowania wsparcia,
- ujawniania swoich uczuć,
- budowania przyjaźni.