Scan 110328 0110

112

7. GRUPY NA ODDZIAŁACH SZPITALNYCH

SKŁAD GRUPY

Populacja pacjentów ostrych oddziałów psychiatrycznych jest bardzo zróżnicowana zarówno z punktu widzenia diagnozy, jak i ogólnego poziomu siły ego oraz funkcjonowania. Jeśli w ogóle występuje jakieś podobieństwo lub ho-mogeniczność, to jest to fakt, że wszyscy trafili do szpitala w kryzysie, przeżywają silny dystres, ich stan psychiczny jest niestabilny, a codzienne życie i aktywność uległy poważnemu zakłóceniu. Chociaż wszyscy pacjenci na oddziale bardzo cierpią, ich poziom funkcjonowania może być tak różny, że nie będą w stanie pracować w tego samego rodzaju grupie terapeutycznej.

Czego innego potrzebuje od terapii halucynująca kobieta chora na schizofrenię paranoidalną, która przeżywa już czwarty epizod psychotyczny, a zupełnie czego innego - niedawno owdowiały, czynny zawodowo mężczyzna hospitalizowany po raz pierwszy z powodu silnej depresji. Dlatego jasne jest, że jedna, heterogeniczna grupa złożona ze wszystkich pacjentów ostrego oddziału nie będzie mogła realizować celów odpowiednich dla wszystkich, tak się od siebie różniących uczestników. Jeśli jednak pacjenci mają zostać przydzieleni do różnego rodzaju grup, to jakim kryterium należy się kierować przy podziale?

Yalom, w swoim obszernym modelu psychoterapii grupowej w szpitalu (1), omawia kwestię składu grupy. Proponuje, by pacjenci mieli możliwość uczestniczenia w dwóch rodzajach grup: grupie łączonej dla wszystkich pacjentów, niezależnie od diagnozy i poziomu funkcjonowania (spotykającej się codziennie, obowiązkowej, heterogenicznej, złożonej z 6 do 10 osób), i grupie wyrównanej pod względem poziomu funkcjonowania.

Przykładem grupy łączonej jest populacja dwudziestołóżkowego oddziału zamkniętego podzielona losowo na dwie, równoliczne mniejsze grupy, z których każdą prowadzi pielęgniarka i jeden ze stażystów oddziału. Te małe, heterogeniczne grupy spotykają się rano, są zorientowane na treść i zajmują się problemami zewnętrznymi, włącznie z ważnymi sprawami oddziału oraz przychodzeniem i odchodzeniem pacjentów. Celem jest stworzenie bezpiecznego, niein-tensywnego, niezorientowanego interpersonalnie środowiska, w którym pacjenci mogą się dzielić problemami, dawać sobie rady i wzajemnie się wspierać. Udział w grupie jest obowiązkowy dla wszystkich pacjentów oddziału z wyjątkiem osób bardzo destrukcyjnych (np. pacjentów w ostrej manii); spotykają się w niej i wchodzą ze sobą w interakcje pacjenci rozmaicie zdiagnozowani. W ten sposób każdy pacjent oddziału - nawet ten, który a priori może być przeciwny udziałowi w terapii grupowej - zostaje włączony w doświadczenie grupowe.

Drugi rodzaj grup - o wyrównanym poziomie - to grupy homogeniczne,