232
8 GRUPY AMBULATORYJNE
podczas zajęć, a celem jest już nie wsparcie, lecz subtelne interpersonalne uczenie się (Tabela 2).
Terapeuta pracujący z pacjentami na dalszym etapie trzeźwienia musi też być świadom, że wielu z nich jest dorosłymi dziećmi alkoholików (DDA). W poradniach odwykowych celowo tworzy się grupy zajmujące się problemami DDA, w których uczestniczą osoby nieuzależnione. Członkowie tych grup dzielą się doświadczeniem wzrastania w rodzinie dysfunkcyjnej, a poruszana problematyka jest szersza niż problematyka grup przeznaczonych dla nadużywających substancji. Grupy DDA powinny pomagać uczestnikom przede wszystkim w zrozumieniu typowych dla nich strategii obronnych: zaprzeczania („Moje relacje z żoną są wspaniałe"), myślenia typu „albo-albo" („Moja córka jest po prostu doskonała, ale syn jest niemożliwy"), potrzeby kontroli i nadmiernie rozwiniętego poczucia odpowiedzialności. Na początku grupa będzie musiała się skonfrontować z najważniejszym problemem każdego z jej uczestników: ujawnieniem tajemnicy posiadania rodzica alkoholika i bycia dorosłym dzieckiem alkoholika. Potem zajmie się badaniem skutków wzrastania z taką tajemnicą (Tabela 2).
ZADANIA I TECHNIKI
Grupy ambulatoryjne dla alkoholików i dorosłych dzieci alkoholików prowadzi się zarówno w przychodniach psychiatrycznych, jak i w poradniach odwykowych. Pacjenci są do nich kierowani po detoksykacji i opuszczeniu szpitala albo bezpośrednio włączani do programu leczenia ambulatoryjnego. Najpierw muszą wziąć udział w terapii grupowej dostosowanej do fazy intensywnego leczenia. Są to grupy wysoce ustrukturalizowane, dostarczające możliwie największego wsparcia, które spotykają się przez cztery tygodnie, codziennie lub co najmniej trzy razy w tygodniu, na 60-90 minut. Następnie pacjenci mogą przejść do grup wczesnego trzeźwienia, spotykających się raz bądź dwa razy w tygodniu przez sześć do ośmiu miesięcy.
Terapeuta prowadzący grupę dla osób na początku trzeźwienia koncentruje się na nadużywanej substancji psychoaktywnej (np. alkoholu) i bezustannie próbuje identyfikować i badać problemy, które uczestnicy napotykają w tym okresie. Pacjenci mogą wprowadzać tematy podobne do tych, jakie omawia się na mityngach Anonimowych Alkoholików (AA), na przykład jak nauczyć się żyć zgodnie z zasadą „dzisiaj nie piję", a potem od innych członków grupy otrzymują informacje zwrotne. Grupa dostarcza struktury komplementarnej względem mityngów AA, których uczestnicy nie zwracają się bezpośrednio do siebie (4). W tym okresie pacjenci powinni jednocześnie brać udział przynajmniej w dwóch lub trzech mityngach AA tygodniowo.