ćw mowy 6

• Ćwiczenia innych sprawiających trudności grup spółgłoskowych d-z; d-% cł-ź

Jeżeli przedrostek kończy się głoską d, a po niej następuje głoska z, 'i łub ź, zawsze wymawiamy obie głoski, np.    _t

od - znak a nie: oznaka; pod - ziemny nie: pojemny

budżet, odzysk, odzywać, nadzór, odznaka. odż\Hvka. podzakres, podzbiór, odznaczenie podziemny, nadziemski

-śln-, śiń

nie może dojść do uproszczenia gaipy spółgłoskowej (redukcji głoski I) pomyślność, domyślny, zmyślny, pomyślnie, rzemieślnik, naumyślnie -usy (-lszy)

w ćwiczeniu tej grapy wyrazów uważać, aby nie wypadła głoska ^ upadłszy, zmókłszy, zjadłszy, siadłszy, wybiegłszy -fsy (-wszy)

ciekawszy, zdrowszy, cierpliwszy, surowszy, złośliwszy, stanąwszy, zmartwiwszy, wstawszy

-ctfo (-ctwo, -dztwo)

wydawnictwo, sądownictwo, lotnictwo, tulactwo, biedactwo, wodniactwo, ogrodnictwo,. bogactwo, śledztwo

Grupa — st-

Starać się nie eksponować głoski s, lekko natomiast wybić głoskę t. Pozwoli to uniknąć „syczącej"’ wymowy.

sta. sic, sty. sto, stu, stą. się; asl, est, yst, osi, ust, ąst, ęst itd.

ustrój, gliniasty, struktura, listy, studnia, styl, wstąpić, aster, atestacja, testować, arystokracja, wzorzysty, siostra Stryj Stefan jest wybitnym pianistą.

-jstfo (-jstwo)

dobrodziejstw o, hultajstwo, złodziejstw o, zabójstwo, mazgajstwo

-łstfo (-łstwo)

kowalstwo, niedbalstwo, pospólstwo, obywatelstwo

- ństfo (-ństwo)

społeczeństwo, małżeństwo, nabożeństwo, maleństwo, państwo, koleżeństwo, przeciwieństwo

-rstfo (-rstwo)

wizjonerstwo, gospodarstwo, nowatorstwo, malarstwo, lekarstwo, pszczelarstwo, stolarstwo -fstfo(-wstwo)

prawodawstwo, wychowawstwo, językoznawstwo, krasomówslwo

-pstfo(-pstwo, -bsGvo)

hrabstwo, nieróbstwo, chłopstwo, odstępstw

Ćwiczenia doskonalące wymowę grup spółgłoskowych

Głoski bezdźwięczne wymawiać ostro, z dużą siłą wydechowy powietrza, jakby strzelając, ćwiczyć wolno, szeroko otwierając usta przy samogłoskach, stopniowo zwiększając tempo. Wystrzegać się pogłosu samogłoskowego typu pyta.

Każdy słupek ćwiczyć na jednym oddechu: pta (pa; ple tpe; pty tpy; pto (po; ptu tpu; ptą tpą; plę tpę podobnie: bda-dba, kpa pka gba bga kia tka; kle tke: kly tky; kto tko; kin tku; ktą tką: kię tkę podobnie: gda dga

Wymawiać starannie bez uproszczeń:

mży. Izy. lgarz. świetlny, zdrowie, otchłań, inspiracja, partner, skrzypek, resztka:wspierać, skrzat, szkło, spółgłoska, straż, skwar, handlować, ciastko, tundra, zgrabny; wzbogacić, zdmuchnąć, eksmisja, skrzynka, pstro, wschód, sprzęt, tknąć, zdjąć; skrzętnie, wzmacniacz, tkliwie, wklęsły, skwer, koncentrat, strączki, kartka, potknąć: stangret, ostry, portret, spryciarz, kurtka, współczesny, podskok, mieszczka, landrynka; instruktaż, kongres, zmrok, odszkodowanie, spektrum, instrumenlacja, strumień., gastronomia; przedstawienie, rentgen, estrada, astronom, grzbiet, podstemplować, pustkowie;

Różnicowanie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych:

I»/p brawo - prawo: b/p biegi - piegi;d/t rada - rata: g/k górnik - kurnik; w/f wrak-frak; z/s koza-kosa; iC/sf żal - szal: ź/ś zioło- sioło: ,^/ć dzień - cień

7