1
ANIOA
OWIE I ICH FUNKCJE
 Błogosławcie Panu, Aniołowie Jego, potężni siłą, pełniący słowo Jego.
Błogosławcie Panu, wszystkie wojska Jego, pełniący wolę Jego (Ps 103,20-21)
Bez liku mamy dziś ludzi, którzy nie wierzą wcale w Aniołów ani w pomoc, jaką
wyświadczają oni ludziom. Uważają bowiem, że są to poglądy średniowieczne,
które nie przystoją człowiekowi współczesnemu.
Pismo Święte jednakże, owa księga Prawdy, wzmiankuje o Aniołach aż w 250
miejscach. O ile tedy Pismo Święte aż tak często mówi o tych istotach, więc i my
nie powinniśmy wątpid o tym. Gdy porównamy pierwsze zdanie biblii:  Na
początku stworzył Bóg Niebo i Ziemię z wypowiedzi patriarcha Joba (39,7)
wynika, że Aniołowie istnieli już przed założeniem świata. Nie mogąc z braku
miejsca przytoczyd wszystkich wersetów biblijnych, gdzie jest mowa o Aniołach,
musimy ograniczyd się do najważniejszych z nich.
Podkreślid jeszcze należy, że za przeświadczenie o istnieniu Aniołów znajduje
swój wyraz w wielu pieśniach i utworach poetów i pisarzy oraz malowidłach
artystów malarzy.
1. Charakter Aniołów
Biblia powiada o Aniołach, że są oni mocarzami, sługami Boga i posłami Króla
Jezusa Chrystusa. Toteż ukazanie się ich jest odblaskiem chwały i majestatu
Bożego. Nic zatem dziwnego, że wywołuje ono zawsze u ludzi przerażenie.
Dlatego poselstwo, jakie zwiastują oni ludziom, zaczyna się zazwyczaj od słów
 Nie bójcie się. Tak było przy zjawieniu się ich u kapłana Zachariasza, pasterzy
na polach betlejemskich, Maryi Panny, oraz przy spotkaniu się z Marią
Magdaleną w poranek Wielkanocny.
Dalej dowiadujemy się o nich, że są oni duchami światłości. A Pan Jezus nazywa
ich Aniołami Świętymi. Aniołowie nie są wszechobecni, jak Chrystus Pan, mogą
za to ukazywad się wszędzie, gdyż będąc duchami, nie podlegają jak ludzie,
ograniczeniom czasu i przestrzeni. Wiele światła na to zagadnienie rzuca księga
proroka Daniela.
I tak na przykład czytamy tam m.in., że Archanioł Gabriel powiedział do Daniela:
 Zostałem wysłany teraz, ażeby cię powiadomid, iż z chwilą, gdy zacząłeś się
modlid, otrzymałem polecenie i przyszedłem, ażeby ci je oznajmid, boś wielce
przyjemny (8,22) Mimo niezmierzonej wprost odległości Nieba od Ziemi, zjawił
się Anioł u Daniela w tejże samej chwili, jak otrzymał od Boga polecenie, ażeby
go o nim powiadomid.
Astronomowie obliczają wprawdzie odległośd ciał niebieskich od Ziemi, oraz
czas, który potrzebuje promieo światła, ażeby przebiec z jednej planety na
drugą. Nikt jednakże nie potrafi obliczyd, ile czasu potrzebuje Anioł, ażeby
2
przybyd z Nieba do nas. Jakaż to więc pociecha dla wierzącego chrześcijanina,
który wie, że Aniołowie Boży mogą znalez
d się natychmiast na miejscu, gdy
potrzebujemy ich pomocy, jako napisane)  Z Aniołów czyni On wichry, a ze sług
Swoich ognia płomienie (Hebr.1,7)
2. Aniołowie są istotami, stworzonymi przez Boga
Tylko Pan Bóg Sam może powiedzied o Sobie, że istnieje od wieczności.
Aniołowie nie posiadają ciała materialnego, jak my, nie podlegają zatem
ograniczeniom czasu i przestrzeni. Aczkolwiek nie są oni wszechobecni, jak Bóg,
stoją jednakże zawsze do jego dyspozycji, ażeby móc służyd Mu na każdym
miejscu niezmierzonego wszechświata.
Aniołowie są istotami bezgrzesznymi, świętymi, ażeby móc służyd po trzykrod
świętemu Bogu. Wojska Anielskie stworzone zostały zbiorowo hufcami,
niektórzy z Aniołów natomiast, jak na przykład Archanioł Michał, Archanioł
Gabriel i inni indywidualnie tzn. każdy z nich z osobna.
Ilośd Aniołów jest niezliczona. I nie wszyscy są sobie równi. Tworzą oni dobrze
zorganizowane hierarchiczne paostwo niebieskie. Istnieją zatem wśród nich
różne rangi i stopnie wśród dziesięciu chórów jakie znamy.
1. Aniołowie Stróże
2. Archaniołowie
3. Księstwa
4. Moce
5. Potęgi
6. Panowania
7. Trony
8. Cherubini
9. Serafini
Potem następuje 10-ty chór, potężni Aniołowie w liczbie 72 zwanych
Geniuszami. W tej hierarchii jeszcze występują tak dobrzy Aniołowie jak i z
li
demoni (przeciwgeniusze) którzy wraz z Lucyferem sprzeniewierzyli się Bogu.
Po tych chórach istnieją duchy czterech żywiołów, które mają ograniczoną
działalnośd i nastawienie.
Dalszą hierarchią niebieską, gdzie już nie ma zła jest:
�� 24 Starców,
�� Cztery Święte Zwierzęta tj. (Byk, Człowiek, Lew, Orzeł)
�� Baranek
�� Tron Boga Ojca, czyli Trójcy Przenajświętszej.
3
Wspólnie z Aniołami odbywa Bóg narady w ważnych sprawach świata. I tak
znajdujemy u Daniela 4,17 uchwałę z takiego posiedzenia w ważnej sprawie
pozbawienia tronu króla babilooskiego Nabuchodonozora, następującej treści:
 To orzeczenie opiera się na uchwale Stróżów Niebieskich i na rozkazie Aniołów
świętych, ażeby poznali ludzie, że Bóg posiada władzę nad królestwami ludzkimi
i może je dad, komu chce .
U proroka Micheasza, znów znajdujemy sprawozdanie z innego posiedzenia
tejże Rady, na którym zapadła uchwała o upadku króla izraelskiego Achaba.
3. Gdzie mieszkają Aniołowie
W Niebie oczywiście. Istnieją atoli rozmaite Nieba i światy.
My żyjemy w świecie materii, wyżej jest świat astralny, oraz świat duchowy. W
każdym z nich istnieją różne nieba, których liczba nie jest nam znana. Św. Paweł
Apostoł na przykład był zachwycony aż do trzeciego nieba. Te niewidzialne
nieba dzielą się jeszcze na kręgi i są siedzibą Aniołów oraz Duchów jasnych, tj.
ludzi którzy zostali zbawieni, świętych kanonizowanych. Im bardziej człowiek
przysłużył się Bogu na ziemi, tym wyższe nieba i kręgi w nich zajmuje.
4. Jakie są kręgi w Niebie
Według opisu Fuli Horak polskiej mistyczki, która pod kierunkiem Duchów
Jasnych ukooczyła Niebieski Uniwersytet, tak opisuje w swojej książce
 Świętych Obcowanie .
& Nieprzejrzana jest ilośd i jakośd tych Jasnych Kręgów. Im wyżej, tym w nich
jaśniej, piękniej, tym więcej wiedzied w nich można o Bogu. Jak dz
więk
zdążający konsekwentnie po innych tonach do swego najwyższego punktu w
gamie, tak wiele dusz będzie musiało piąd się po świetlistych stopniach
doskonałości i zawsze z jednakową tęsknotą, poprzez wyższe Kręgi  oswajając
się w nich stopniowo z coraz pełniejszym poznaniem Boga  dążąc do tego
punktu, w którym poznanie i nasycenie ich będzie zupełne.
I tak na zasadzie absolutnej sprawiedliwości, którą rozumie, uznaje i wielbi,
dojdzie wreszcie każda zbawiona dusza do zgodnego z planem Bożym stopnia
szczęśliwości wiecznej.
Krąg Radości  jest z kolei pierwszym Kręgiem nieba, po całym szeregu Kręgów
Jasnych, które my nazywamy rajem. W kręgu tym przebywają dusze umarłych
dzieci i dusze tych dorosłych, których dzieciostwo w stosunku do Boga zostało
mimo lat ufne i proste i całkowite. Po nim następują: Krągi Wolności, Światłości,
Dobroci i wiele& wiele innych& Wszystkie te Kręgi Nieba są przybytkami
Świętych i Aniołów. Ale nie tylko tych Świętych, którzy byli kanonizowani. Całe
zastępy cichych i Bogu  za życia już  oddanych dusz, o których świętości świat
4
niczego nie wie, w tych właśnie Kręgach Nieba podziwiają i wielbią Wszechmoc
i Świętośd Boga.
W Kręgu Mądrości Bożej będą ci Święci, którzy wszystkie siły, umysł i wszystką
wiedzę, spożytkowali na ziemi dla spraw Bożych.
W Kręgu Darów Ducha Świętego będą tacy, którzy modlitwą, tęsknotą i
wyrzeczeniami zdobyli dla duszy pełne działanie darów Ducha Pocieszyciela,
osiągając za życia maksimum rozwoju duchowego.
Najwyższy z dostępnych duszy ludzkiej Kręgów  to Krąg Miłości, czyli Krąg
Dziewiczy. Tu trwad będą Święci, którzy ukochali ponad wszystko miłośd Bożą w
Najświętszym Sercu Jezusa. Którzy wyrzekli się życia i nigdy miłości ziemskiej
nie tknęli. Ostatni, szczytowy Krąg Nieba  to Krąg Tronowy Przenajświętszej
Trójcy.
Świętośd i bezpośrednia Jej potęga napełnia niewysłowionym szczęściem całe
Niebo, Jasności, gorejące trzema, ściśle ze sobą złączonymi ogniskami, działa z
nieopisaną siłą miłości. Blask tej miłości  czyli światła mocy  przelewa się z
koncentrycznego Ogniska na najbliższe Kręgi Duchów najjaśniejszych. Im dalej
od Centrum, tym działanie światła staje się słabsze, gdyż dalsze Kręgi nie
zniosłyby tak potężnego nasilenia świętości.
Bóg  Światłośd Przedwieczna, jest więc wszędzie równocześnie, wszystko
nasyca, wszystko przenika, wszystko opromienia i wszystko wypełnia Swą
Najświętszą Obecnością.
5. Jakie jest Niebo?
Gdyby to chcied po  naszemu wyrazid, trzeba by powiedzied przede wszystkim,
że Niebo jest tęczowe. Wszystko tam bowiem przetłumaczone jest na kolory...
Świat zmysłowy zna zaledwie znikomą cząstkę istniejących we wszechświecie
barw  tę, którą nasze śmiertelne oczy mogą rozpoznad. Wzrok duszy wyłapuje
nieskooczoną, nieobjętą ich ilośd. Nasze ziemskie barwy w porównaniu z
tamtymi, są szare i brudne. Nie możemy stworzyd sobie nawet pojęcia o ich
skali i bogactwie.
Świętośd nie jest ani mdła ani szara, tylko radosna i tęczowa! Tak samo jak
każdy pułk nosi na mundurach swoje barwy, tak tam po odcieniu danego
koloru, poznaje się jakośd, charakter, stopieo i rodzaj świętości. Każda
właściwośd, cnota, zasługa  znajduje swój odpowiednik w przebogatej skali
niebiaoskich barw&
Aniołowie oraz Dusze Świętych, przenikając się nawzajem, poznają się po
kolorach. Tak jak widzimy, że mieszając farbę żółtą z niebieską otrzymujemy
kolor zielony, tak tam, po jakości aury otaczającej danego Świętego, poznają
Duchy, jakie zalety złożyły się na jego świętośd.
5
Zestawienie i przewaga danych barw tworzą indywidualne, charakterystyczne
światło każdego z Nich.
I dlatego Niebo jest tęczowe.
Mdła, nieporadna wyobraz
nia ludzka, nie mogąc na to znalez
d innego
określenia, mówi, że szczęściem wiecznym jest śpiew, głoszący chwałę Bożą i
ustawiczne patrzenie w Oblicze Boga.
Niebo  to nie bezruch i bezczynnośd!  Patrzenie w Oblicze Boga to
niemożnośd czynienia czegokolwiek inaczej, niż wedle Jego woli. Gdyby to
chcied znowu do czegoś zrozumiałego nam porównad, można by powiedzied, że
stan zbawionej duszy, to posłuszne i celowe i twórcze krążenie jej świadomości
w rytm uderzeo i Wszechmocy Bożego Serca.
Wsłuchiwanie się, rozumienie i podziw dla doskonałej harmonii i ładu planów
Bożych, pełne zadowolenie i zachwyt dla Jego praw  oto Niebo!&
Prócz wszechmocnej Opatrzności Bożej i najsłodszego i przemożnego
Orędownictwa Najświętszej Marii Panny, która jest Królową Aniołów, korzystad
mogą ludzie z opieki całej hierarchii Aniołów, które  dla większej chwały Bożej
 są zawsze gotowe pomagad ludziom, oraz duszom ludzkim tak na ziemi jak i w
Niebie.
Kościół Triumfujący  to niemająca granic sfera blasku, szczęścia i mocy, biorąca
swój początek z Trójcy Przenajświętszej, a koocząca się na najuboższej,
najmniej uposażonej, na najniższym skraju Kręgu Poznania.
Z tego bezmiaru wydzieliła Wola Boża pewne moce, pewne Kręgi, pewne
kategorie Duchów, dla bezpośredniego działania na ziemi.
I tak przede wszystkim korzysta człowiek z opieki Aniołów Stróżów, Patronów,
opiekunów i całego zastępu Duchów Jasnych.
Duchy Jasne, to dusze ludzi zbawionych, które  pracują wspólnie z Aniołami,
Świętymi dla chwały i miłości Bożej. Wyszukują sobie one na ziemi ludzi,
odpowiadających ich możliwościom i pragną im pomagad dla radości służenia
Bogu. Chcąc w ten sposób wykorzystad i zużytkowad wszystkie możliwości,
które im stopieo ich świętości, jasności i mocy, przyznaje.
(& więcej informacji z materii Aniołów oraz życia pozagrobowego znajdzie
czytelnik w książkach) Fula Horak   Świętych Obcowanie . G. Ritchie   Powrót
z jutra . W.T. Stead   Listy z zaświata )
6. Zadania Aniołów Stróżów.
Biblia informuje nas o zadaniach, jakie mają Aniołowie do spełnienia. Otóż
teren ich działalności rozciąga się na Niebo i Ziemię. Powołani zostali oni do
życia dla chwały Bożej, jak to czytamy w Psalmie 148,2)  Chwalcie Go wszyscy
Aniołowie Jego . Na każdy przejaw chwały Bożej reagują Aniołowie
6
spontanicznie uwielbianiem Go. Tak było na przykład przy stworzeniu świata,
którego to wielkiego wydarzenia byli oni świadkami.
I tak jak opieka Anioła Stróża nad człowiekiem ogranicza się do chronienia go
przed tym, co z dopustu Bożego mogłoby go spotkad. W tych wypadkach Anioł
Stróż ma prawo interwencji u Opatrzności Bożej i może niejedno
wstawiennictwem swym od człowieka oddalid. Stad się to może jednak wtedy
tylko, gdy dobra wola człowieka słucha wewnętrznych podszeptów i ostrzeżeo
swego Anioła Stróża, chodby podświadomie.
Ponieważ Anioł Stróż jest stale przy człowieku, na wielki ból, smutek i udrękę
naraża go człowiek  grzesząc. Jako istota miłująca Boga miłością świadomą i
pełną  nie znosi on atmosfery grzechu. Z woli Boga jednak łącznośd jego z
duszą nie przerywa się nawet w upadku człowieka, w przeciwieostwie do
łączności z Bogiem i Świętymi, którą świadomy wybór zła  przecina. Anioł Stróż
kocha duszę człowieka jak bliz
niaczą siostrę i pragnie jednak najszybszego jej
zbawienia, od czego zresztą jest ściśle uzależniona pełnia doznawanej przez
niego samego, szczęśliwości.
Takie też zadania mają Archaniołowie, którzy są opiekunami, towarzystw,
zrzeszeo, grup etnicznych, odpowiedzialni są za prowadzenie tych grup do
Jedności Chrystusowej. Takie też zadania mają Aniołowie z chóru Księstw którzy
odpowiedzialni są za całe Paostwa.
Wyższe chóry Anielskie rządzą natomiast całymi planetami, galaktykami gdzie
także istnieją inne cywilizacje stworzone przez Wszechmoc Boga, a których
Chrystus jest Odkupicielem.
7. Aniołowie służyli również i Panu Jezusowi
Podczas walki Zbawiciela z szatanem, znajdowali się w pobliżu Aniołowie i gdy
szatan odstąpił, przystąpili, ażeby Mu służyd. Czekają oni na rozkazy Boże;  Bo
Aniołom swoim polecił, ażeby cię strzegli na wszystkich drogach twoich . W
najrozmaitszy sposób oznajmiają Aniołowie prorokom i ludziom zamiary Boże. I
tak czytamy o zjawieniu się Aniołów w Sodomie i Gomorze przed ich spaleniem.
Wojska niebieskie otaczają górę, na której przebywał oblężony przez
nieprzyjaciół Prorok Eliseusz. Nad Jerozolimą unosił się Anioł z wyciągniętym
mieczem.
Na powyższych przykładach widzimy, że Aniołowie wykonują rozkazy Boże,
oznajmiające zarówno łaskę, jak i sąd Boży. Pan Bóg posyła Aniołów Swoich,
jako duchów służebnych na posługę tych, którzy zbawienie odziedziczyd mają.
Czyż nie powinno to wzbudzid w nas uczucia uwielbienia dla Boga? Są one
pomocnikami Bożymi. Zadaniem ich jest ochrona i to nie tylko małych dzieci
(Mt18,10), ale również i osób dorosłych (Dz12,15) Kto wtedy wierzy w Boga
żywego, ten może liczyd na pomoc Bożą przez Anioły.
7
Przypomina się nam w tej chwili Prorok Daniel w lwiej jamie, który doznał
cudownego ocalenia, gdyż Anieli zamknęli lwom paszczę. Poza ochroną przed
niezliczonymi niebezpieczeostwami zadaniem Aniołów jest oddawanie ludziom
różnych usług. I tak na przykład został Prorok Eliasz, śpiący pod krzakiem
jałowca, zaopatrzony w chleb i wodę. Św. Józef był ostrzeżony podczas snu,
przez Anioła o grożącym dzieciątku niebezpieczeostwie.
Anioł pokrzepił Zbawiciela w ogrodzie Getsemane. Anioł ukazał się w poranek
Wielkanocny niewiastom u grobu zmartwychwstałego Zbawiciela. Aniołowie
pouczają w dzieo Wniebowstąpienia Chrystusa, Jego uczniów o tym, że
przyjdzie On powtórnie tak, jak Go widzieli Jego uczniowie odchodzącego do
Nieba. Anioł uwalnia Św. Piotra z więzienia. Anioł wskazuje Filipowi drogę do
ministra etiopskiego. Św. Pawła informuje Anioł o dalszych losach statku,
którym jechał do Rzymu. Aniołowie zanoszą dusze zmarłych wierzących do
Boga (A
k 16,22)
Jeżeli tedy Aniołowie są tak usłużnymi istotami Bożymi, to chwalmy za to Boga i
wystrzegajmy się zasmucad tych świętych istot swoimi grzechami, gdy bowiem
opuszczają nas, to możemy liczyd na towarzystwo złych duchów. Aniołowie są
również na usługi Zbawiciela. Cóż za potężne świadectwo składa Archanioł
Gabriel przed Maryją Panną! Gdyby odpowiadało to planom i woli Bożej,
mógłby Zbawiciel skorzystad z pomocy 12 legionów wojsk niebieskich, które by
Go wybawiły z rąk Jego morderców.
Z zapartym oddechem przyglądali się Aniołowie temu, co się działo w
Getsemani i na Golgocie. Toteż jakże wielka radośd musiała zapanowad wśród
nich, gdy w poranek Wielkanocny wzbudził Bóg z martwych księcia żywota i
zabrał Go następnie z powrotem do Siebie do Nieba. Jakże wielka jest również
radośd wśród Aniołów nad każdym grzesznikiem, który się nawróci do Boga.
8. Zasadnicza różnica między ludz
mi zbawionymi, a Aniołami
Niejednokrotnie daje się słyszed, o ludziach zmarłych, że zostali Aniołami.
Pogląd taki jest błędny. Ludzie nigdy nie mogą zostad Aniołami. Człowiek, jest
stworzony na obraz i podobieostwo samego Boga, i jest powołany przez
Zbawiciela (bądz
cie doskonali jak Bóg Ojciec doskonałym jest) na drodze życia
duszy, która jest nieśmiertelną, do doskonałości Samego Boga Ojca. (Patrz-
 Tajemnica Szczęścia zapewniająca otrzymanie pierwszego stopnia
Doskonałości Duchowej )
Aniołowie są duchami bez ciała ziemskiego. Ciało zaś jakie otrzymają, odrodzeni
chrześcijanie podczas swego zmartwychwstania, będzie całkiem duchowym,
podobnym do ciała Pana Jezusa i jako takie nie będzie już więcej podlegało
ograniczeniom czasu i przestrzeni. Aniołowie pozostaną urzędnikami Bożymi,
wyposażonymi w wielkie zdolności i siły, potrzebne do sprawowania ich funkcji.
8
Mimo to jednak, postanowił Zbawiciel, że nie Aniołów przyjmie do Swojej
społeczności, a ludzi. I tak czytamy u Hebrajczyków 2)  Albowiem nie Aniołów,
przygarnia do Siebie, ale nasienie Abrahamowe przyjmuje. Dlatego musiał się
we wszystkim upodobnid do braci, aby stad się miłosiernym Najwyższym
kapłanem przed Bogiem dla przebłagania grzechów ludzkich. Toteż nie Aniołom
poddał świat przyszły, ale Synowi Swemu i Jego wyznawcom.
Dlatego też nie wstydzi się On nazywad ich bradmi Swymi . Aniołowie przeto
pozostaną duchami służebnymi, odrodzeni chrześcijanie natomiast przyjęci jako
Synowie Boży.
Różnica więc między Aniołami i ludz
mi jest mniej więcej taka, jak między
ministrami, a księciem i następcą tronu. Książę taki, nie może zostad ministrem,
a minister następcą tronu. O ile zaś jesteśmy dziedmi Bożymi to i
współdziedzicami Chrystusa.
9. Zadania przypadające Aniołom w czasach ostatecznych
Z księgi Proroka Daniela dowiadujemy się, że Aniołowie wywierają ogromny
wpływ na rozwój wydarzeo międzynarodowych.  Księga królestwa perskiego -
oznajmia Archanioł Gabriel Danielowi -  sprzeciwiał mi się przez 21 dni, aż oto
Michał, z poprzedniejszych książąt (anielskich) przyszedł z pomocą .
Naturalnie, że szatan rozwija bardzo ożywioną działalnośd, bądz
to jak lew
ryczy, bądz
pełzający wąż, aby również uzyskad wpływ na rozwój wydarzeo i
pokrzyżowad plany Boże. Zadaniem więc Bożych Aniołów jest przeciwdziaład
mu. Z biegiem rozwoju wypadków został on przez Archanioła Michała
wyrzucony z Nieba, potem zamknięty w przepaści i wreszcie gdy wypełni się
czas jego, wrzucony będzie do jeziora ognia, gorejącego siarką.
Siedmiu Aniołów oznajmi przez głos swych trąb plan Boży. Siedmiu Aniołów
zostało upoważnionych do wylania siedmiu czasz gniewu Bożego, zawierających
siedem ostatnich plag. Są to sądy Boże nad ludzkością, daleko upadłą od Boga,
ażeby skłonid ją do opamiętania się. Ale ludzie nie czynią pokuty. Żniwo
wybranych Bożych polecone zostało żeocom tj. Aniołom)  I pośle Syn
Człowieczy Aniołów Swoich i zgromadzą wybranych Jego z 4 stron świata .
Kryterium dla tych Aniołów będzie przynależnośd danej osoby do Chrystusa.
 Kto tedy nie ma Ducha Chrystusowego, ten nie jest Jego (Rz 8,9), i tego
pozostawią oni. Dlatego też napomina św. Jan Apostoł)  A teraz, syneczkowie
trwajcie w Nim, abyśmy, gdy się zjawi, mieli ufnośd i nie byli przez Niego
zawstydzeni w dniu przyjścia Jego .
Gdy zaś zostaną zgromadzeni przed tronem Bożym wszyscy ludzie zbawieni,
wówczas ogarnie Aniołów ogromny entuzjazm)  I usłyszałem jakby głos rzeszy
wielkiej i głos wielu wód, i jakby huk wielu gromów) Alleluja! Pan Bóg
Wszechmogący objął panowanie!
9