Oczyszczanie ścieków  projekt
zajęcia III
ProwadzÄ…cy:
mgr inż. Stanisław Miodoński
mgr inż. Krzysztof Iskra
Plan prezentacji
1. Dobór kraty rzadkiej
2. Dobór urządzeń kompaktowych
3. Dobór zwężki Venturiego
4. Dobór osadnika wstępnego
5. Obliczenie ilości i składu ścieków
dopływających do części biologicznej
Kraty - wprowadzenie
Podział urządzeń cedzących według
kryterium prześwitu:
" Kraty rzadkie - prześwit powyżej 10 mm
" Kraty gęste - prześwit 5 - 10 mm
" Sita - prześwit 1,5  5 mm
" Sita gęste - prześwit 0,2  15 mm
" Mikrosita - prześwit 0,001  0,3 mm
Kraty - wprowadzenie
Podział z uwagi na konstrukcję:
" Kraty koszowe
" Kraty proste
" Kraty ukośne (zgrzebłowe)
" Kraty taśmowe (hakowe)
" Kraty Å‚ukowe
" Kraty dyskowe
" Kraty bębnowe
" Kraty sitowe dynamiczne
" Kraty spiralne
Dobór kraty rzadkiej  zasady doboru
UrzÄ…dzenia do mechanicznego cedzenia
ścieków dobieramy na
Qmaxh
Dobór kraty rzadkiej  zasady doboru
Prędkość w kanale nie powinna spadać
poniżej 0,5 m/s
Dlaczego??
Zalecana prędkość to 0,6 m/s
Dobór kraty rzadkiej  zasady doboru
Maksymalne spiętrzenie ścieków w kanale
kraty nie powinno przekraczać 0,5 m
Maksymalne
napełnieni
Dobór kraty rzadkiej przykład
" Qmaxh = 0,476 m3/s
" Założony prześwit kraty to 15 mm
Dobór kraty rzadkiej przykład
" Qmaxh = 0,476 m3/s
" Założony prześwit kraty to 15 mm
Dobrano kratÄ™ rzadkÄ… firmy KUMP
typ 900-2.2 prześwit 15 mm
Dobór kraty rzadkiej przykład
Inni producenci krat:
" Eco-Celkon
" PWP Katowice
" Huber
" TEW
" Meva
Dobór urządzeń kompaktowych
Jakie urządzenia zastępuje nam
urzÄ…dzenie kompaktowe??
Krata gęsta, piaskownik ewentualnie
dodatkowo odtłuszczacz
Dobór urządzeń kompaktowych
Kryteria doboru urzÄ…dzenia kompaktowego
pozostajÄ… takie jak dla kraty rzadkiej
Dobór urządzenia kompaktowego przykład
" Qmaxh = 476 dm3/s.
Typoszereg urządzeń firmy HUBER:
" Ro 5k o wydajności maksymalnej 160 l/s
" Ro 5 o wydajności maksymalnej 220 l/s
Co należy tutaj dobrać??
Dobrano 3 urzÄ…dzenia kompaktowe typ Ro 5K
Dobór urządzenia kompaktowego przykład
Inni producenci krat:
" PWP Katowice
" Huber
Dobór urządzenia kompaktowego
Ile urządzeń kompaktowych dobierzemy
dla Qmaxh = 2 000 dm3/s ??
Żadnego  zamiast, zaprojektujemy osobno
kratę gęsta osobno piaskownik
Dobór urządzenia kompaktowego 
rozwiÄ…zania alternatywne
Typy piaskowników:
" O przepływie poziomym
" O przepływie pionowym (wirowe)
Piaskowniki mogą być
napowietrzane lub nienapowietrzane
Wyznaczenie ilości skratek
M Å" q
14
V =
12
365
10
8
6
4
2
0
0 5 10 15 20 25 30 35
prześwit kraty [mm]
ilo
ść
skratek [l/Mk,a]
Wyznaczenie ilości skratek
14
12
10
8
6
4
2
0
0 5 10 15 20 25 30 35
prześwit kraty [mm]
ilo
ść
skratek [l/Mk,a]
Wyznaczenie ilości skratek przykład
- krata rzadka  prześwit 15 mm: q1 = 5 dm3/Mk"a
- krata gęsta  prześwit 4 mm: q2 = 12 - 5 = 7
dm3/Mk"a
Bo część tego co usunęłoby się na kracie gęstej usunęła już
krata rzadka
M Å"q1 160000 Å" 5 Å" 10-3
V1 = = = 2,2 m3 / d
365 365
Dobór pojemników na skratki
" Zakładamy 50% wypełnienia pojemników
" Pojemniki dobieramy na magazynowanie
od 1 do 3 dni
" Pojemniki na skratki  rzadkie i skratki
 gęste nie musza mieć tych samych
pojemności ani być tej samej firmy
" Zawsze zakładamy pojemnik rezerwowy
" Pojemniki dobieramy  ciasno !!
Dobór pojemników na skratki - przykład
Wymagana pojemność pojemników przy
wypełnieniu 50% dla jednego dnia:
" Krata rzadka: 4,38 m3/d
" Krata gęsta: 6,14 m3/d
Dobrano pojemniki KP-7 firmy ABRYS  Technika o
pojemności 7m3
" Dla kraty rzadkiej 2 + 1 założono wywóz co 3 dni
" Dla kraty gęstej 1 + 1 założono wywóz 1 dzień
Wyznaczenie ilości piasku przykład
" Należy przyjąć 10 dm3/M·a
" Liczba mieszkańców 160 000
qp Å" M Å"10-3 10Å"160000Å"10-3
m3
Qp = = = 4,38
365 365 d
" Gęstość piasku to około 1200 kg/m3
3
m kg kg
M = Q Å" Á = 4,38 Å"1200 = 5256
p p P
3
d m d
Dobór pojemników na piasek - przykład
" Zasady doboru jak dla skratek
Wymagana pojemność pojemników przy
wypełnieniu 50% dla jednego dnia to 8,76m3
Dobrano 4 + 1 pojemniki KP-7 firmy ABRYS 
Technika o pojemności 7m3 założono wywóz
co 3 dni
Dobór zwężki Venturiego
" Koryto pomiarowe ze zwężką Venturiego
dobieramy odczytujÄ…c z nomogramu typ
zwężki, przy założeniu, że dla QNOM
prÄ™dkość przepÅ‚ywu w korycie v = 0,5÷0,6
m/s. Następnie dla danego typu zwężki
sprawdzamy wypełnienie koryta przy
przepływach charakterystycznych
Dobór zwężki Venturiego
Z katalogu typowych obiektów systemu Uniklar
dobrano zwężkę typu KPV-VIII, o parametrach:
" szerokość kanału: b1 = 100 cm ,
" szerokość przewężenia: b2 = 50 cm ,
" maksymalne wypełnienie w przekroju przed
zwężką: h = 109 cm,
" wysokość ścian zwężki ( konstrukcyjna): hb = 150
cm,
" orientacyjny zakres mierniczy Q:
dla v1 e" 0,5 m/s: 179÷980 dm3/s
dla v1 < 0,5 m/s: 107÷178 dm3/s
Dobór zwężki Venturiego
Natężenie
Wypełnienie
przepływu
Przepływ
dm3/s cm
1 2 3 4
1 QNOM 280 50
2 Qmin h 118 27
3 Qmax h 476 69
Obliczenie osadników wstępnych
Po co w układzie jest osadnik wstępny, skoro
największe zanieczyszczenia zostały
usunięte w urządzeniu kompaktowym ??
Aby usunąć pozostałe, inertne
zanieczyszczenia !!
Podział osadników wstępnych
Podział ze względu na kształt:
podłużne
radialne
Podział ze względu na przepływ ścieków:
poziome
pionowe
Bolesławiec
Brzeg
Åšcinawka
Dane wyjściowe i parametry do
wymiarowania
Qnom = 1009m3 / h
Qmax h = 1715m3 / h
m3
Oh = 1,0
m2 Å" h
t = 2,0 h
Hśr = 2,5m
Podstawowe wymiary osadnika
QNOM
A =
Oh V
V = QNOM Å"t
H =
A
m3
1009
m3
2018 m3
h
V = 1009 Å" 2h
A =
H =
h
m3
1009m2
1
H = 2,0 m
m2 Å" h V = 2018 m3
A =1009 m2
Wyznaczanie liczby osadników
" jeden osadnik
Vos = V/1 = 2018 m3
" dwa osadnik
Vos = V/2 = 1009 m3
" trzy osadniki
Vos = V/3 = 673 m3
" cztery osadniki
Vos = V/4 = 504 m3
jeden osadnik
V=2018m3
Vkat=2040m3
przewymiarowanie o 1%
dwa osadniki
V=1009.2=2018m3
Vkat=1400.2=2800m3
przewymiarowanie o 38%
trzy osadniki
V=673.3=2018m3
Vkat=679.3=2037m3
przewymiarowanie o 1%
cztery osadniki
V=504.4=2018m3
Vkat=679.4=2716m3
przewymiarowanie o 34%
Parametry osadnika wstępnego
Dobrano 1 osadnik wstępny o parametrach:
" średnica całkowita D = 36 m
" średnica komory centralnej Dz = 4,5 m
" średnica leja osadowego D1 = 6 m
" wysokość czynna Hcz = 2,2 m
" powierzchnia czynna A = 1002 m2
" pojemność czynna Vcz = 2040 m3
" pojemność leja osadowego V = 47,30 m3
Sprawdzenie obciążenia hydraulicznego i
czasu przetrzymania ścieków
Qnom = 24216 m3 / d =1009m3 / h
Qmax h = 41167 m3 / d =1715m3 / h
Qmin h =19171m3 / d = 423,8m3 / h
Przepust. T Oh
L.p. Przepływ
[m3/h] [h] [m3/m2h]
1 2 3 4 5
1 QNOM 1009 2,01 1,06
2 Qmax.h 1715 1,19 1,71
3 Qminh 423,8 4,81 0,42
Wyznaczanie ilości powstających osadów
w osadnikach wstępnych
· = 70%
Á = 1080 kg / m3
zaw
Cp = 529g / m3
u = 97%
SMOSwst Å"100%
Q = 24216m3 / d
VOS wst =
zaw (100 - u)Å" Á
Cp Å"Q
SMOSwst =· Å"
8967 Å"100%
1000
VOS wst =
(100 - 97)Å"1080
529Å" 24216
SMOSwst = 70%Å"
VOS wst = 277 m3 / d
1000
SMOSwst = 8967kg / d
Obliczenie leja osadowego
" na jeden osadnik przypada
277
VOS wst1 = = 277m3 / d
1
" objętość leja osadowego:
" V = 47,3 m3
" częstość usuwania osadów wynosi
277m3 / d
= 5,8 razy / d
47,3m3
Niezbędne wyposażenie osadników
" doprowadzenie ścieków,
" komora rozdzielcza przed osadnikami,
" rurociąg spustowy kożucha,
" rurociągi osadów wstępnych,
" przelewy pilaste,
" zgarniacze (denne i powierzchniowe).
Obliczenie ilości i składu ścieków
dopływających do części biologicznej OŚ
1. zawiesiny
10 %
opadajÄ…ce,
2. zawiesiny
ogólne,
V=2V
3. BZT,
4. utlenialność
5 %
Obliczenie ilości i składu ścieków
dopływających do części biologicznej OŚ
Wskaz
nik Cm Cm
lub
g/m3 g/m3
Lp. ·
·
·
·
stężenie
pocz. po Io
zanieczyszczenia
1 2 3 4 5
Dlaczego przyjęto
1 BZT5 444 30% 311
wartość 0%?
2 ChZT 938 30% 657
3 Nog 79,1 10% 71,2
4 N-NH4 38,4 0% 38,4
5 Pog 13,3 10% 12,0
6 Zawiesiny 529 70% 159
7 tłuszcze 42,1 --- 42,1
8 zasadowość 35,0 0% 35,0
Dlaczego 0%
NH4
Graniczna wielkość cząstek usuwanych
na części mechanicznej
Czy na oczyszczalni powstajÄ… dodatkowe
z
ródła ścieków ??
Są nimi odcieki z urządzeń gospodarki
osadowej
Typowy skład cieczy nadosadowej
(stabilizacja przez fermentację osadów)
Wskaz
nik
Lp. lub Jednostka Wartość
stężenie zanieczyszczenia
1 2 3 4
1 BZT5 g O2/m3 2000
2 ChZT g O2/m3 4000
3 Norg g N/m3 50
4 N-NH4 g N/m3 450
5 Pog g P/m3 100
6 Zawiesiny g/m3 2000
A
adunki i stężenia w ściekach
dopływających do bloku biologicznego
ścieki mechanicznie ciecz nadosadowa
mieszanina
oczyszczone po wapnowaniu
Lp. wskaz
nik
Stężenie A
adunek Stężenie A
adunek A
adunek Stężenie
g/m3 kg/d g/m3 kg/d kg/d g/m3
1
2 3 4 5 6 7 8
1
BZT5 311 450 315
c7531 Å"Qnom + ccieczy 327
Å"Qcieczy 7858
mech
2
ChZT 657 15910 680 494 16404 658
cmieszaniny =
Qnom + Qcieczy
3
Nog 71,2 1724 50,0 36,3 1760 70,6
4
N-NH4 38,4 930 0 0 930 37,3
5
Pog 12,0 291 0,50 0,4 291 11,7
6
Zawiesiny 159 3850 50,0 36,3 3886 156
7
tłuszcze 42,1 1019 0,0 0 1019 40,9
8
zasadowość 35,0 848 1000 726 1574 63,1
Tabelka cudów
ścieki mechanicznie ciecz nadosadowa
Mieszanina
oczyszczone po wapnowaniu
Lp. wskaz
nik
g/m3 kg/d g/m3 kg/d kg/d g/m3
1
BZT5 550 6050 450,0 247,5 6297,5 545
2
ChZT 718 17214 680,0 815 18029 716,1
Przykład:
Jesteśmy świadkiem cudu! Dokonaliśmy
C1 = 550 g/m3 Q=11 000 m3 /d
cudownego rozmnożenia- mieszając
C2 = 450 g/m3 5% wód
dwa strumienie otrzymaliśmy
nadosadowych
mieszaninę o wyższym niż każda
Prawdziwy wynik: 545 g/m3 ,a
składowa stężeniu!! Nasze odkrycie
gdy zapomnimy o przemnożeniu
rujnuje przemysł piwowarski,
przez prawdziwe Q(1,05QNOM)
chemiczny, farmaceutyczny itp. 
Otrzymamy 572 g/m3
jesteśmy miliarderami albo giniemy w
niewyjaśnionych okolicznościach
Nowym Chrystusom stop!