IMGC73 (3)

62 Metody nauczania i wychowania

Bardziej zaawansowanym teoretycznie, a jednocześnie dostosowanym do praktyki szkolnej jest podział metod wynikający z koncepcji kształcenia wielostronnego. Stosownie do istniejących w niej czterech strategii nauczania i uczenia się wyróżniono również cztery grupy metod kształcenia.

Metody podające, oparte na mechanizmie uczenia się poprzez przyswajanie gotowych informacji przekazywanych uczniom przez nauczyciela, najczęściej w sposób werbalny. Do grupy tej należą przede wszystkim wymienione w poprzedniej klasyfikacji metody słowne i częściowo oglądowe.

Metody problemowe (zwane też szerzej: poszukującymi) polegające na samodzielnym dochodzeniu uczniów do wiedzy poprzez rozwiązywanie problemów o charakterze poznawczym, decyzyjnym lub praktycznym. Rozwiązywanie problemów wymaga od uczniów aktywności o charakterze produktywnym, a więc samodzielnego wytwarzania nowych informacji. Obok metody problemowej, do tej grupy metod zalicza się także: gry dydaktyczne, metody symulacyjne, metody zadaniowe, niektóre metody programowe.

Metody waloryzacyjne, zwane też eksponującymi lub metodami nauczania przez przeżywanie. Sprowadzają się one do takiego organizowania procesu kształcenia lub stwarzania takich sytuacji, w których uczniowie obserwują, odtwarzają, wytwarzają, a także przeżywają określone wartości o charakterze społecznym, moralnym, estetycznym itp. Wśród tych metod wyróżnia się dalej metody o charakterze impresyjnym: prezentowanie dzieł filmowych, malarstwa, sztuki teatralnej oraz metody o charakterze ekspresyjnym, np. udział uczniów w przedstawieniu szkolnym lub tworzeniu: obrazów, filmów, programów wideo itp.

Metody praktyczne (operacyjne), a więc takie, które cechuje przewaga aktywności wykonawczej — manualnej. Służą one zmienianiu uczniów, poprzez kształtowanie u nich umiejętności motorycznych, a także zmienianiu rzeczywistości, będącej przedmiotem działania uczniów. Umiejętności praktyczne polegają na właściwym posługiwaniu się regułami przy wykonywaniu określonych zadań.