Siuta Elementy prawa dla ekonomistów prawo konstytucyjne (0)

h

4

5

i _ *

lA$\t rV

Jfc

■ * • *

t.

. .

: *

- *

Rozdział II

» *

PRAWO KONSTYTUCYJNE

*

§ 1. POJĘCIE KONSTYTUCJI

• •

Nazwa „konstytucja” pochodzi od łacińskiego słowa constitutio - ustrój.

Współcześnie nazwę konstytucji nosi ustawa zasadnicza państwa. Jest to ustawa wyposażona w najwyższą moc prawną.

Konstytucja określa podstawowe zasady ustroju politycznego państwa. W szczególności w konstytucji unormowana jest w głównych zarysach struktura organów państwowych i sposób ich powoływania, kompetencje tych organów oraz ich wzajemne związki, wreszcie podstawowe prawa i obowiązki obywateli.

Konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym w państwie. Z punktu widzenia systemu źródeł prawa jest ustawą, ale ustawą o szczególnym znaczeniu, ustawą zasadniczą. Należąc wraz z innymi ustawami do jednej grupy źródeł prawa, konstytucja zajmuje w niej przodującą pozycję.

O pierwszoplanowej roli konstytucji w systemie prawnym państwa decydują dwie zasady, które powszechnie się przyjęły i są we współczesnych państwach respektowane:

a)    konstytucja może być zmieniona tylko w szczególnym trybie, nic stosowanym przy uchwalaniu innych ustaw, który z reguły charakteryzuje się zwiększonym ąuorum i koniecznością uzyskania kwalifikowanej większości głosów;

b)    wszystkie akty prawne w państwie muszą być zgodne z konstytucją; w ten sposób determinuje ona charakter całego systemu prawnego.

Konstytucja stanowi prawną podstawę działalności wszystkich organów w państwie. Sejm, Senat, Prezydent i inne naczelne organy państwowe w Polsce czerpią upoważnienie do swej działalności z konstytucji RP.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej została uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe, to znaczy połączone izby Sejmu i Senatu, w dniu 2 kwietnia 1997 r., a następnie przyjęta w ogólnokrajowym referendum.

Warto wspomnieć, że w Polsce w okresie przedrozbiorowym konstytucją nazywano każdą uchwałę sejmową, która ustanawiała prawo. Było to więc pojęcie o wiele szersze niż obecnie, porównywalne z dzisiejszą ustawą.