Tabela 72
Tezy pedagogiki czasu wolnego
Tabel a
Tezy |
Charakterystyka |
W Narastanie Hf czasu wolnego |
Ciągły wzrost ifośd czasu wolnego stwarza wiele problemów społecznych. |
^Zagospodarowanie If czasu wolnego |
Przy wypełnieniu treściami czasu wolnego ważne jest poznanie potrzeb i mechanizmów ludzkiego' działania. |
[IjRozwój czfowieka |
Rozwój osoby ludzkiej polega na jej rozwoju biologicznym, społecznym i kulturalnym. |
|p/arunki zaspokojenia |U. potrzeb |
Nasycenie środowiska żyda pozytywnymi wzorami, wartościami i instytucjami wychowawczyni. |
Ukierunkowanie llj- wychowana |
Na realizację zadań profilaktycznych i kreacyjnych. |
Tak jak czynności wypełniające czas wolny, będące treścią procesu eduk^l ęji, nie doskonalą się same, tak też proces ten uzależniony jest od zaawansowania metodyki wychowania do spędzania czasu wolnego i konęl|| cji intencjonalnych oddziaływań. Oznacza to, że aby uczyć wypełniania czaajl wolnego pożytecznymi c^nnośdami, czynności te muszą być uświadomfc|||| potrzeby rozpoznane, opracowana koncepcja i metodyka ich nauczarijall Wskazuje to na celowość rozwijania teorii pedagogiki czasu wolnego jamal dyscypliny naukowej.
Termin pedagogika czasu wolnego teoretycy zajmujący się rozpalił waną przez nas problematyką czasu wolnego wprowadzili do języka socjplaj! i polityki społecznej w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. NajpiiS szechniej posługiwali się tym terminem pedagodzy (Wojciechowski, Wrodwil sld, Gąsior, Chmielowski). W kilku publikacjach użył go również Kamińajll Termin ten był rozumiany jako planowe dziafenie wychowawcze zmierzałaś! do wyposażenia młodej generacji w umiejętności racjonalnego wykorzystaj nia czasu wolnego, tj. zamiennie z pojęciem wychowanie do czasu wolnej lub wychowanie do wczasów. Definicję tego terminu wraz jego wykładfef|| teoretyczną podał B. Chmielowski, której sens w uproszczeniu brzmi ||j| w tabeli 71.
Pedagogika czasu wolnego
jipdi., Dyscyplina ta jest permanentnie weryfikowana i twórczo rozwijana. Jpjfcładem mogą być licznie organizowane kongresy oraz ośrodki pedagogiki Hjasu wolnego działające w Niemczech, Szwajcarii i Austrii. il|Na podstawie analizy trendów rozwoju cywilizacji oraz biorąc po uwagę lllgie działania czfowieka formułowane są podstawowe tezy (postulaty, płożenia) dla pedagogiki czasu wolnego. Dotyczą one: 1) ciągłego wzrostu Ijpśd czasu wolnego, 2) mechanizmów ludzkiego działania przy wypełnianiu |||treśtiami, 3) wielostronnego rozwoju człowieka, 4) warunków do zaspoko-B|nia potrzeb wolnoczasowych, 5) ukierunkowania działalności pedagogicznej
Pedagogika czasu wolnego jest dyscypliną tworzącą wzory postępowania I godnie z potrzebami jednostki. Jest nauką zdolną w każdej sytuacji all skutecznego działania, która przeciwdziała powierzchownemu kultowi rekr§| acji i wypoczynku i stwarza założenia do wszelkiej działalności instytucji i wczasowych, i
Jlbela 72).
Na Zachodzie termin ten wszedł do słownictwa naukowego nieco wczeli śniej, bo w połowie lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku (przykładowo w języ&fi niemieckim Freizeitpadagogik). Dyscyplinę tę uznano za teoretyczną i prakjl tyczną przeciwwagę dla zbliżających się zagrożeń, stresów i lęków, stwarzajzfji cą optymistyczną perspektywę dla rozwijających się społeczeństw. Jest tanpl rozumiana jako pedagogiczna teoria projektująca, opisująca, wyjaśniając!! a także przekształcająca potrzeby, wzory zachowań, style życia człovwel||| w różnych fazach jego egzystencji w uwarunkowaniach społeczno-cywilizac^JI
Społeczeństwa rozwinięte charakteryzują się ciągłym wzrostem ilości czasu jjplnego. Stwarza to wiele nowych problemów społecznych, z których pro-jBanem podstawowym jest konieczność przystosowania się człowieka do Jjpwych warunków cywilizacyjnych. Przygotowywany tylko do pracy produk-Keyjnej, znajduje się obecnie w sytuacji społecznej jakościowo odmiennej, ■ Bowiem czas wolny od pracy zarobkowej, wykorzystywany przez niego dotąd 11? na regenerację sił zużywanych w ramach pracy, będzie mógł spożytkować [inaczej, przeznaczając go na czynności według własnego wyboru. Sytuacja ta |)j$/nie na zmianę jakości życia. Zmiana ta może pójść w dwóch kierunkach Idoprowadać do podwyższenia bądź obniżenia jakości żyda.
184
185