Prezentacje multimedialne
na 28 listopada
1. Czynność tkanek krwiotwórczych
2. Elementy morfotyczne krwi  erytrocyty
(charakterystyka, rola, grupy krwi)
3. Elementy morfotyczne krwi  leukocyty
(rodzaje, charakterystyka, rola)
4. Elementy morfotyczne krwi  trombocyty
(charakterystyka, rola, mechanizm
krzepnięcia krwi)
5. Osocze  skład, rola
Fizjologia wysiłku fizycznego
Wpływ umiarkowanego wysiłku fizycznego na
centralny układ nerwowy:
" Działanie ochronne,
" Opóz
nia starzenie się układu nerwowego,
" Nasila neurogenezÄ™,
" Zwiększa możliwości poznawcze,
" Opóz
nia rozwój wielu chorób degeneracyjnych układu
nerwowego.
Jednorazowy wysiłek fizyczny ułatwia zmiany
adaptacyjne organizmu do wysiłku, między innymi w
układach krążenia i oddechowym. Nie obserwuje się
zmian adaptacyjnych w samym układzie nerwowym po
wysiłku jednorazowym.
Wpływ treningu fizycznego na sprawność ruchową
(pozytywny):
" Zwiększenie koordynacji ruchowo-mięśniowej - Częste
powtarzanie tych samych czynności prowadzi do
udoskonalenia techniki ruchów.
" Koordynacja ruchowa (def.)  zdolności człowieka do
wykonywania złożonych ruchów dokładnie, szybko i w
zmiennych warunkach.
" Zwiększenie siły skurczu mięśni - W pierwszym okresie
zależy od układu nerwowego, a dopiero póz
niej od
przerostu (hipertrofii) mięśni.
" Pamięć ruchowa - Stałe powtarzanie tych samych
ruchów prowadzi do ich zapamiętywania, określanego
jako pamięć ruchowa.
Zmiany treningowe (adaptacyjne) w układzie
mięśniowym:
" Usprawnienie (wzrost) koordynacji nerwowo-mięśniowej prowadzący do:
- Zwiększania precyzji i szybkości ruchów,
- Zmniejszenia kosztu energetycznego pracy w wyniku doskonalenia techniki
ruchów,
- Zwiększenia siły uzyskiwanej podczas maksymalnego skurczu dowolnego
" Wzrost maksymalnej siły mięśniowej:
- Przerost włókien mięśniowych (hipertrofia mięśniowa) pod wpływem
systematycznie wykonywanych wysiłków izometrycznych lub dynamicznych o
bardzo dużej intensywności. Jest on spowodowany zwiększeniem rozmiarów
(zgrubieniem) poszczególnych włókien mięśniowych.
- Zwiększenie liczby jednocześnie aktywowanych jednostek ruchowych  układ
nerwowy);
" Wzrost potencjału metabolicznego mięśni
Zmęczenie mięśni
" Występuje podczas wysiłku fizycznego i charakteryzuje się
utratą zdolności do wytwarzania siły
" Jest ważnym mechanizmem o charakterze ochronnym w
stosunku do mięśni  zapobiega ono uszkodzeniu elementów
kurczliwych we włóknach mięśniowych oraz powstawaniu
szkodliwych produktów przemiany materii związanej z
nadmiernym wysiłkiem fizycznym.
Teorie zmęczenia
" Teoria wyczerpania (Verworn`a i Schiff`a)  zmęczenie jest następstwem zużycia
materiałów energetycznych w pracującym mięśniu. Badania wykazały, że
zmęczenie mięśnia pojawia się przed wyczerpaniem się substancji energiodajnych
(glikogenu, glukozy).
" Teoria zakwaszenia (Pflüger`a)  zmÄ™czenie jest wynikiem nagromadzenia siÄ™
metabolitów przemian beztlenowych (kwas mlekowy, kreatyna, dwutlenek węgla).
" Teoria neurogenna Pawłowa, Sjeczenowa, Orbelli`ego i Krestownikowa 
zmęczenie jest efektem znużenia nerwowego i zahamowania przekaz
nictwa
nerwowego oraz nerwowo-mięśniowego. Stan zmęczenia jest wywołany zmianami
głównie w układzie nerwowym.
" Teoria niedotlenienia  zmęczenie mięśnia podczas pracy jest wywołane
narastającym niedotlenieniem (hipoksja w mięśniu) z powodu intensywnego
wykorzystywania tlenu do oddychania wewnątrzkomórkowego.
Żadna z wymienionych teorii nie wyjaśnia w pełni
przyczyn zmęczenia. Obecnie dominuje koncepcja
syntetycznego podejścia do procesu zmęczenia,
tzn. wyjaśniania jego przyczyn za pomocą
wszystkich teorii
Ból mięśni - zakwaszenie komórek mięśniowych a
mikrourazy (mikrouszkodzenia tkanki mięśniowej)
Zespół opóz
nionej bolesności mięśni po wysiłku fizycznym (DOMS  delayed
onset muscle soreness)  popularnie zwany  zakwasami  ból i wzmożone
napięcie mięśni po wysiłku fizycznym:
- Wzrost stężenia mleczanów utrzymuje się około 1-1,5 godz. po zakończeniu wysiłku
fizycznego!
- Objawy narastają w ciągu 24 godz., a osiągają największe nasilenie pomiędzy 24 a 72
godz.,
- Po wysiłku utrzymują się nawet przez 5-7 dni,
- Związany jest z ekscentrycznym wysiłkiem fizycznym o dużej intensywności, jakiemu
dana grupa mięśni nie była wcześniej poddana,
- Dotyczy najczęściej sportowców, którzy wznowili intensywny trening po
kilkutygodniowej przerwie, albo zastosowali nowe ćwiczenia w treningu, ale też
osób niewytrenowanych, które wykonały po raz pierwszy ciężką pracę fizyczną,
- Przyczyny DOMS nie są jeszcze do końca wyjaśnione: uważa się, że duże napięcie
mięśniowe wytwarzane w czasie wysiłków fizycznych o typie ekscentrycznym
powoduje uszkodzenie włókien mięśniowych, co indukuje lokalną reakcję zapalną
organizmu,
- Pełna regeneracja mięśni  około 10 dni
Uszkodzenia włókien mięśniowych
" Należy pamiętać, że trening fizyczny o znacznej intensywności może
przyczyniać się do uszkodzeń włókien mięśniowych.
" Zjawisko to powodowane jest głównie poprzez wywoływaną wysiłkiem
hipoksję (niedotlenienie) i następującą po niej reperfuzję (przekrwienie).
" W warunkach zarówno niedotlenienia, jak i reperfuzji dochodzi do
generacji reaktywnych form tlenu, głównie nadtlenku wodoru i rodnika
hydroksylowego, które powodują peroksydację lipidów błonowych, co
prowadzi do zmiany przepuszczalności błony komórkowej.
" Skutkiem tych uszkodzeń jest pojawienie się zwiększonej aktywności
enzymów wewnątrzkomórkowych w osoczu krwi (np. wzrost aktywności
kinazy kreatynowej i izoenzymu mięśniowego dehydrogenazy mleczanowej
(LDH-4)).
" Dlatego też wzrost aktywności, np. kinazy kreatynowej i izoenzymu
dehydrogenazy mleczanowej w osoczu krwi, należy uznać za wskaz
nik
uszkodzenia mięśnia.
Hipertrofia mięśni i wzrost siły skurczu mięśniowego
" Wzrost masy mięśniowej wynika przede wszystkim ze
wzrostu średnicy włókien mięśniowych (hipertrofia włókien
mięśniowych),
" Hipertrofia włókien mięśniowych wiąże się ze zwiększaniem się
zawartości białek kurczliwych i białek cytoplazmatycznych w
trenowanych włóknach.
" Wzrost średnicy włókien mięśniowych dotyczy w większym stopniu
włókien szybko kurczących się, choć może także występować we
włóknach wolno kurczących się.
" Tłumaczy to mniejszą zdolność włókien wolnych do powiększania ich
przekroju poprzecznego. Pomimo że nie wszystko wiadomo na temat
mechanizmu hipertrofii mięśnia, to pewne znaczenie mają niektóre
hormony indukujące syntezę białka, jak np. hormon wzrostu, insulina,
androgeny czy hormony tarczycy, obok troficznego działania
unerwienia mięśniowego.
A
agodzenie powysiłkowego bólu mięśni:
Zalecenia:
" trening wytrzymałościowy (20-30 minut, intens. 60-
70% cm.)
" lekka koncentryczna praca mięśni
" zastosowanie ciepła, np. sauna, solarium, gorąca
kÄ…piel.
Przeciwwskazania:
" głęboki masaż,
" intensywny/maksymalny trening,
" wyraz
nie ekscentryczna praca mięśni,
Wydolność fizyczna ulega zwiększeniu przez wielokrotne
powtarzanie danego wysiłku, czyli przez trening.
" Za każdym razem wysiłek fizyczny pozostawia śladowe zmiany i następstwa
w strukturze i czynnościach tkanek.
" Zsumowanie się tych następstw powoduje adaptację fizjologiczną i
strukturalną do danego wysiłku; innymi słowy wykształca się efekt
treningowy.
" Podstawą dobroczynnego wpływu ćwiczeń fizycznych na organizm jest
zjawisko superkompensacji.
" Zjawisko superkompensacji polega na tym, że podczas treningu
doprowadzamy do wyczerpania zasobów energetycznych. Organizm, dążąc
do przywrócenia równowagi, odbudowuje podczas wypoczynku
dotychczasowe zasoby. Jeżeli zaś wysiłek był tak duży, że zapasy zostały
uszczuplone bardzo poważnie, organizm nasz stara się je nie tylko
odbudować do dotychczasowego poziomu, ale gromadzi ich nieco więcej
niż poprzednio, niejako "na zapas".
praca
superkompensacja zmęczenie
kompensacja
wypoczynek