MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Marzena Rozborska
Konserwacja i naprawa uszkodzonych konstrukcji
żelbetowych 712[04].Z2.13
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Zbigniew Chwieduk
mgr inż. Grzegorz Pośpiech
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Olech
Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 712[04].Z2.13
,,Konserwacja i naprawa uszkodzonych konstrukcji żelbetowych  zawartej w modułowym
programie nauczania dla zawodu monter konstrukcji budowlanych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Naprawa elementów betonowych i żelbetowych 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 10
4.1.3. Ćwiczenia 10
4.1.4. Sprawdzian postępów 13
4.2. Naprawa złączy prefabrykowanych 14
4.2.1. Materiał nauczania 14
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 16
4.2.3. Ćwiczenia 16
4.2.4. Sprawdzian postępów 18
4.3. Wzmacnianie stropów 19
4.3.1. Materiał nauczania 19
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 21
4.3.3. Ćwiczenia 22
4.3.4. Sprawdzian postępów 24
4.4. Odgrzybianie ścian 25
4.4.1. Materiał nauczania 25
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 27
4.4.3. Ćwiczenia 27
4.4.4. Sprawdzian postępów 29
5. Sprawdzian osiągnięć 30
6. Literatura 34
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Poradnik, ten będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy na temat konserwacji i naprawy
uszkodzonych konstrukcji żelbetowych.
Poradnik zawiera:
1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
posiadać, aby przystąpić do realizacji jednostki modułowej ,,Konserwacja i naprawa
uszkodzonych konstrukcji żelbetowych 
2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania
ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Do poszerzenia wiedzy wykorzystaj wskazaną
literaturÄ™ oraz inne z
ródła informacji. Materiał obejmuje również ćwiczenia, które
zawierajÄ…:
- pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia,
- wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczenia,
- sprawdzian postępów umożliwiający sprawdzenie poziomu wiedzy po wykonaniu
ćwiczeń.
4. Sprawdzian osiągnięć, który umożliwi sprawdzenie wiadomości i umiejętności jakie
powinieneś opanować podczas realizacji programu tej jednostki modułowej. Sprawdzian
osiągnięć powinieneś wykonać według instrukcji załączonej w poradniku.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub
instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Po przyswojeniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki modułowej.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp oraz
instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
712[04].Z2
Technologia montażu konstrukcji żelbetowych
712[04].Z1/2.01
Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót montażowych
712[04].Z1/2.02
Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach
budowlanych
712[04].Z1/2.03
Wykonywanie rusztowań do robót budowlanych
712[04].Z2.14
Wykonywanie prostych robót uzupełniających przy robotach
montażowych: murarskich, ciesielskich, zbrojarskich,
betoniarskich
712[04].Z2.04
Montaż budynków halowych
712[04].Z2.05
Montaż wielokondygnacyjnych konstrukcji szkieletowych
712[04].Z2.06
Montaż budynków w technologii wielkopłytowej
712[04].Z2.07
Wykonywanie budynków w technologii wielkoblokowej
712[04].Z2.08
Wykonywanie zbiorników i silosów
712[04].Z2.09
Montaż ścian oporowych
712[04].Z2.10
Montaż słupów elektroenergetycznych
712[04].Z2.11
Prowadzenie prac montażowych zimą
712[04].Z1/2.12
Rozliczanie robót montażowych
Schemat układu jednostek modułowych
712[04].Z2.13
Konserwacja i naprawa uszkodzonych konstrukcji
żelbetowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
- stosować terminologię budowlaną,
- odróżniać technologie wykonania budynku,
- przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
- stosować procedury udzielania pierwszej pomocy,
- rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
- odczytywać i interpretować rysunek budowlany,
- posługiwać się dokumentacją budowlaną,
- wykonywać przedmiary i obmiary robót,
- wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
- organizować stanowisko składowania i magazynowania,
- transportować materiały budowlane,
- dobierać odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej do realizacji zadań,
- dobierać i stosować urządzenia pomiarowe,
- zagospodarowywać odpady,
- porozumiewać się z przełożonymi i współpracownikami.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
scharakteryzować rodzaje uszkodzeń konstrukcji żelbetowych,
rozpoznać uszkodzenia konstrukcji żelbetowych,
dobrać odpowiednie sposoby ochrony konstrukcji żelbetowych przed korozją,
dobrać skład betonu w celu zwiększenia odporności konstrukcji na korozję,
wykonać naprawę prefabrykatów wielkopłytowych i wielkoblokowych uszkodzonych
przez rysy i pęknięcia,
wykonać naprawy złączy prefabrykatów żelbetowych,
wykonać wzmocnienie stropów,
wykonać naprawy elementów żelbetowych uszkodzonych przez działanie grzybów
i pleśni,
wykonać roboty naprawcze i konserwacyjne z zachowaniem zasad bhp i ochrony
środowiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. MATERIAA
NAUCZANIA
4.1. Naprawa elementów betonowych i żelbetowych
4.1.1. Materiał nauczania
Uszkodzenia elementów betonowych i żelbetowych w postaci złuszczeń, odprysków
pęknięć oraz rys powstają najczęściej z przyczyn mechanicznych, wadliwego wykonania oraz
przyczyn fizykochemicznych.
Podczas naprawy złuszczeń i odprysków skuwa się zniszczony beton aż do jednolitej
struktury.
Rys. 1. Szlifierka do renowacji powierzchni betonowych z zestawem tarcz i sposobem pracy [5]
Powierzchnię betonu czyści się za pomocą stalowych szczotek, specjalnych szlifierek,
wody pod ciśnieniem i sprężonego powietrza (rys.1). Na przygotowaną powierzchnię narzuca
się mocną zaprawę cementową, którą zaciera się równo z licem elementu.
W przypadku dużych ubytków osadza się w otworach na mocnej zaprawie cementowej
stalowe trzpienie. Do trzpieni przymocowuje siÄ™ prefabrykowanÄ…, zgrzewanÄ… siatkÄ™ z drutu
o Å›rednicy 3÷6 mm, zależnie od wymaganego stopnia wzmocnienia powierzchni elementu. Na
oczyszczonÄ… powierzchniÄ™ narzuca siÄ™ zaprawÄ™ cementowÄ…. Do naprawy uszkodzonych
elementów betonowych i żelbetowych stosuje się zaprawę cementową lub beton w postaci
natrysku czyli torkretowania (rys.2).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Rys. 2. Schemat urządzeń do torkretowania i sposób stosowania natrysku [1, s. 51]
Urządzenie do torkretowania składa się ze sprężarki, działka cementowego oraz
z przewodów zakończonych wyrzutnicą. W wyrzutnicy miesza się suchą zaprawę w stosunku
l:3 z wodą i wytryskuje pod ciśnieniem 3,5 MPa na powierzchnię torkretowaną jako gotową
wilgotnÄ… zaprawÄ™.
Monolityczne elementy ścienne betonowe, które uległy spękaniu, wzmacnia się wykonując
następujące operacje (rys.3):
- z obu stron rysy na całej długości wykuć w betonie ściany prostopadłe do rysy bruzdy
głębokości ok. 3 cm i długości minimum 50 cm,
- bruzdy wykonuje siÄ™ w odlegÅ‚oÅ›ci l0÷20 cm,
- oczyścić bruzdy sprężonym powietrzem i dokładnie zwilżyć wodą,
- wypełnić bruzdy plastyczną zaprawą cementową,
- wcisnąć w Å›wieżą zaprawÄ™ cementowÄ… prÄ™ty stalowe Å›rednicy 4,5 ÷8 mm,
- po związaniu zaprawy w bruzdach wykonać iniekcję rysy zaprawą cementową,
- wyrównać powierzchnię ściany narzutem zaprawy cementowej.
Rys. 3. Przykłady wzmocnienia pękniętych ścian monolitycznych [1, s. 42]
a) ściany piwniczne b) naroże budynku c) pas podokienny d) pas między okienny
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
W prefabrykatach wielkoblokowych naprawy przeprowadza siÄ™ podobnie, jak
w elementach monolitycznych. Zbrojenie umieszczane w bruzdach ma na końcach zagięcia, pod
kÄ…tem prostym (rys.4).
Rys. 4. Przykłady wzmocnienia fragmentu pękniętej ściany z prefabrykatów wielkoblokowych [1, s. 52]
W przypadku uszkodzenia ścian z bloków kanałowych wykonanie bruzd i iniekcji jest
niemożliwe. Pęknięcia likwiduje się przez przyklejenie płaskowników za pomocą mas
epoksydowych na dobrze oczyszczonych powierzchniach elementów betonowych.
Rys . 5. Przykłady wzmocnienia pękniętych prefabrykatów wielkopłytowych przy zastosowaniu:
a) stalowej siatki przy słupku drzwiowym, b) prętów zbrojeniowych przy słupku przyokiennym [1, s. 53]
Naprawę prefabrykatów wielkopłytowych, na których występują rysy i pęknięcia
przeprowadza się wykonując bruzdy o małych głębokościach. Umieszcza się w nich na
mocnej zaprawie cementowej pręty o małych średnicach. Zamiast prętów można stosować
siatkÄ™ stalowÄ… mocowanÄ… za pomocÄ… mocnej zaprawy cementowej lub masy epoksydowej
(rys.5). Do szczelin wprowadza się pod ciśnieniem wypełniacze zespalające strukturę
prefabrykatu. W tym celu stosuje siÄ™ iniekcjÄ™.
W praktyce wykorzystuje siÄ™ dwie metody iniekcji:
metoda grawitacji, w której ciekły materiał wiążący spływa pod własnym ciężarem
wężem gumowym ze zbiornika do miejsca iniekcji (rys.6a),
metoda ciśnieniowa polega na wtłaczaniu ciekłego materiału wiążącego za pomocą
agregatu o napędzie ręcznym lub mechanicznym (rys.6b).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Rys. 6. Iniekcja rys i spękań [1, s.54]
a) metodą grawitacyjną b) metodą ciśnieniową
Jako materiał do wypełnienia rys i spękań ścian betonowych i żelbetowych może być
stosowany zaczyn cementowy, emulsja cementowa, kit twardoplastyczny lub inny materiał
wiążący.
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co powoduje powstawanie na elementach betonowych rys, pęknięć, odprysków
i złuszczeń?
2. Jakie czynności należy wykonać przy naprawie drobnych odprysków i złuszczeń?
3. Jak można naprawić większe odpryski i ubytki w elementach betonowych?
4. Jakie czynności należy wykonać przy naprawie rys w ścianach monolitycznych?
5. W jaki sposób wzmacnia się ściany?
6. Jak należy postąpić podczas wzmacniania spękanych ścian prefabrykowanych?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj naprawę ściany betonowej, która posiada niewielkie odpryski i złuszczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) skuć zniszczony beton aż do jednolitej struktury,
4) oczyścić powierzchnię betonu za pomocą stalowych szczotek, wody pod ciśnieniem
i sprężonego powietrza,
5) narzucić wcześniej przygotowaną zaprawę cementową,
6) zatrzeć narzuconą zaprawę, oczyścić sprzęt i narzędzia,
7) posprzątać stanowisko pracy,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Wyposażenie stanowiska pracy:
odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
stanowisko z przygotowanym elementem,
zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
zestaw narzędzi pomiarowych,
zestaw narzędzi pomocniczych,
stalowy kubeł na odpady,
apteczka,
literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 2
Wykonaj wzmocnienie części spękanej ściany betonowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) wykuć z obu stron bruzdy w betonie prostopadłe do rysy,
4) oczyścić bruzdy sprężonym powietrzem i dokładnie zwilżyć wodą,
5) wypełnić bruzdy plastyczną zaprawą cementową,
6) wcisnąć w świeżą zaprawę cementową pręty stalowe,
7) wyrównać powierzchnię ściany narzutem zaprawy cementowej,
8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
stanowisko z przygotowanym elementem,
zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
zestaw narzędzi pomiarowych,
zestaw narzędzi pomocniczych,
stalowy kubeł na odpady,
apteczka,
literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Wykonaj naprawę prefabrykowanego elementu ściennego, na którym występuje rysa.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) wykonać bruzdy,
4) zamocować pręty w bruzdach,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5) wypełnić rysę,
6) wykończyć powierzchnię,
7) oczyścić sprzęt i narzędzia,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
stanowisko z przygotowanym elementem,
zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
materiały stalowe: siatki, pręty,
zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót zbrojarskich,
zestaw narzędzi pomiarowych,
zestaw narzędzi i sprzętu pomocniczego,
stalowy kubeł na odpady,
apteczka,
literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 4
Wykonaj naprawę prefabrykowanego elementu ściennego, na którym znajduje się rysa
ukośna nad otworem drzwiowym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) usunąć zniszczony beton,
4) przygotować siatkę zbrojeniową,
5) przygotować zaprawę cementową,
6) zamocować siatkę,
7) wykończyć powierzchnię,
8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
stanowisko z przygotowanym elementem,
zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
materiały stalowe: siatki, pręty,
zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót zbrojarskich,
zestaw narzędzi pomiarowych,
zestaw narzędzi i sprzętu pomocniczego,
stalowy kubeł na odpady,
apteczka,
literatura z rozdziału 6.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zorganizować stanowisko robocze do przeprowadzenia drobnych
napraw ścian monolitycznych?
ðð ðð
2) wykonać prawidłowo naprawę ścian monolitycznych uszkodzonych
przez odpryski i złuszczenia?
ðð ðð
3) wykonać prawidłowo naprawę ścian monolitycznych, w których
występują rysy?
ðð ðð
4) zorganizować stanowisko robocze do naprawy ściany prefabrykowanej?
ðð ðð
5) wykonać prawidłowo naprawę płyty ściennej prefabrykowanej?
ðð ðð
6) stosować przepisy bhp podczas naprawy ściany prefabrykowanej?
ðð ðð
7) stosować przepisy bhp podczas wykonywania napraw ścian
monolitycznych?
ðð ðð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
4.2. Naprawa złączy prefabrykowanych
4.2.1. Materiał nauczania
W elementach prefabrykowanych uszkodzeniom ulegają również złącza. Prace naprawcze
połączeń należy wykonywać przy bezdeszczowej pogodzie w porze letniej. Zakres naprawy
złącza między prefabrykatami zależy od miejsca występowania przecieku i powinien
obejmować pobliskie fragmenty spoin (rys.7).
Rys. 7. Przykłady zakresu naprawy złączy przy punktowych przeciekach miedzy prefabrykatami
a) przeciek na spoinie poziomej, b) przeciek na spoinie pionowej [1, s. 55]
Przecieki punktowe przez złącza, naprawia się następująco:
- oczyszcza się złącze z resztek zestarzałego kitu uszczelniającego lub zaprawy cementowej,
- uzupełnia się w złączu lub ubija, jeśli istnieje, wkład dystansowy,
- złącze oczyszcza się z kurzu i pyłu sprężonym powietrzem,
- płaszczyzny złącza smaruje się środkami chemicznymi zwiększającymi przyczepność
kitów do podłoża,
- wciska się kit trwale plastyczny na głębokość ok. 3 cm od lica prefabrykatu,
- całą szczelinę wypełnia się zaprawą cementową i wyrównuje ją z powierzchnią
prefabrykatów.
Wzmocnienie złączy i połączeń prefabrykatów żelbetowych można wykonać przez iniekcję
zaprawy cementowej pod ciśnieniem. Jeżeli do uszkodzonych złączy nie można wprowadzić
końcówki węża iniekcyjnego, należy wykonać otwory. Mechaniczne wykonywanie otworów może
spowodować miejscowe uszkodzenie betonu elementu prefabrykowanego, dlatego zalecane jest
wykonywanie otworów jedną z dwóch niżej przedstawionych metod.
Cięcie betonu lancą tlenowo-proszkową polega na wdmuchiwaniu pod ciśnieniem tlenu oraz
pyłu żelaza i aluminium do rury gazowej, przystawionej rozgrzewanym do czerwoności końcem
do betonu. Z wykonywanego otworu usuwa się co pewien czas żużel, który jest produktem spalania
betonu. Cięcie betonu palnikiem odrzutowym wymaga użycia tlenu oraz rozpylonej nafty.
Obie metody zapewniają dokładność wykonania otworów. Przykładem może być wykonanie
otworów na krawędziach płyt prefabrykowanych ściany zewnętrznej 2  na wprost ściany
poprzecznej, w celu ich wzajemnego połączenia, koniecznego dla naprawy (rys.8).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Rys. 8. Przykład naprawy połączenia prefabrykatów ściennych przez wykonanie nowego złącza kotwiącego
trzy elementy [1, s.56]
Na powierzchni elewacji wykuwa siÄ™ w pÅ‚ytach bruzdy pionowe szerokoÅ›ci 4÷5cm
i dÅ‚ugoÅ›ci 15÷20cm, do oparcia kotwi stalowych. Na krawÄ™dzi prefabrykatu Å›ciany wewnÄ™trznej
z każdej strony wykuwa siÄ™ po dwie bruzdy poziome szerokoÅ›ci i gÅ‚Ä™bokoÅ›ci 3÷4 cm oraz
przelotowy otwór pionowy w celu wstawienia płaskownika zgiętego w kształcie litery U lub
ceownika. Po wykonaniu stalowych kotwi, wstawieniu izolacji grubości 2cm od strony lica
ściany, wszystkie bruzdy wypełnia się dokładnie zaprawą cementową.
Połączenia mogą być wykonane na ściągi z płaskowników połączonych śrubami lub
trzpieniami wkładanymi w otwory na wcisk i zaspawanymi z wierzchu. Aby nie pogrubiać
ścian, płaskowniki umieszcza się w płytkich bruzdach wykutych w betonowych
prefabrykatach.
Rys. 9. Przykłady wzmocnienia węzłów prefabrykatów ściennych przez wykonanie złączy zastępczych
a) węzła narożnego budynku, b) węzła ściany zewnętrznej z wewnętrzną, c) węzła dwóch krzyżujących się
ścian wewnętrznych [1, s. 57]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Ścienne prefabrykaty żelbetowe mogą być ustawione względem siebie w różny sposób.
Dlatego zastępcze połączenia elementów różnią się w zależności od typu złącza (rys.9).
Wszystkie połączenia zastępcze mogą być wykonywane dopiero po usunięciu przyczyn
powstania pęknięć i rys.
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak można naprawić złącze w konstrukcjach prefabrykowanych?
2. Jaka jest kolejność czynności podczas wzmacniania złączy prefabrykowanych
zawilgoconych?
3. Jakie czynności należy wykonać podczas wykonania nowego złącza kotwiącego?
4. Jak wykonujemy złącza zastępcze na prefabrykatach?
5. Jakie czynności należy wykonać przy naprawie złącza prefabrykowanego?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj naprawę złącza płyt prefabrykowanych, w którym występują przecieki
punktowe.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) oczyścić złącze z resztek zestarzałego kitu uszczelniającego,
4) oczyścić złącze z kurzu i pyłu sprężonym powietrzem,
5) zaimpregnować ściany złącza środkami chemicznymi zwiększającymi przyczepność,
6) wypełnić złącze,
7) szczelinę wypełnić zaprawą cementową, wyrównując ją z powierzchnią,
8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
- stanowisko z przygotowanym elementem,
- zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
- materiały stalowe: siatki, pręty,
- zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
- zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót zbrojarskich,
- zestaw narzędzi pomiarowych,
- zestaw narzędzi i sprzętu pomocniczego,
- stalowy kubeł na odpady,
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Ćwiczenie 2
Wykonaj wzmocnienie węzła przez wykonanie złącza zastępczego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) wymierzyć miejsce przewidzianego wzmocnienia,
4) wykonać bruzdy i otwory,
5) wzmocnić połączenie elementami metalowymi,
6) oczyścić sprzęt i narzędzia,
7) posprzątać stanowisko pracy,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
- stanowisko z przygotowanym elementem,
- zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
- materiały stalowe: płaskowniki, bolce,
- zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
- zestaw narzędzi pomiarowych,
- zestaw narzędzi i sprzętu pomocniczego,
- stalowy kubeł na odpady,
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Omówić kolejność czynności podczas wykonania nowego złącza kotwiącego płyt
prefabrykowanych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeanalizować materiał nauczania dla ucznia,
2) wypunktować kolejność czynności,
3) wypisać potrzebny sprzęt i narzędzia,
4) wypisać potrzebne materiały,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- wytyczne do wykonania ćwiczenia,
- długopis, ołówek, arkusz papieru,
- literatura z rozdziału 6.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zorganizować stanowisko robocze do naprawy ściany
ðð ðð
prefabrykowanej?
2) wykonać prawidłowo naprawę płyty ściennej prefabrykowanej?
ðð ðð
3) zorganizować stanowisko robocze do przeprowadzenia naprawy złącz
prefabrykowanych?
ðð ðð
4) porozumiewać się z innymi pracownikami?
ðð ðð
5) wykonać wzmocnienie złączy prefabrykowanych ściennych?
6) stosować przepisy bhp podczas naprawy ściany prefabrykowanej?
ðð ðð
7) stosować przepisy bhp podczas wykonywania napraw złączy
prefabrykowanych?
ðð ðð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
4.3. Wzmacnianie stropów
4.3.1. Materiał nauczania
Przed rozpoczęciem napraw stropu zabezpiecza się go przez podstemplowanie.
W budynkach wielokondygnacyjnych należy podstemplować też stropy kondygnacji niższych,
nawet gdy nie wymagajÄ… one naprawy.
Rys.10. Naprawa pękniętej płyty żelbetowej [2, s. 147]
Naprawa stropów żelbetowych monolitycznych wymaga bardzo dużej staranności
wykonawczej. Uszkodzenia stropów objawiają się zazwyczaj jako spękania, które mogą
występować we wszystkich elementach stropu. Naprawa stropów żelbetowych
monolitycznych polega zazwyczaj na ich wzmocnieniu (rys.10). Wzmocnienie można
wykonać zwiększając strefę ściskaną elementu betonowego, zwiększając ilość zbrojenia
rozciąganego albo jednocześnie zastosować oba rozwiązania. Innym sposobem wzmocnienia
stropu żelbetowego jest zwiększenie ilości zbrojenia ściskanego i rozciąganego (rys. 10, 11, 12).
W czasie napraw żelbetowych elementów stropu należy przestrzegać następujących zasad:
- powierzchnia starego betonu przed łączeniem z nowym betonem musi być starannie
przygotowana, polega to na usunięciu zniszczonego betonu, skuciu i oczyszczeniu
powierzchni starego betonu,
- w czasie 8÷12 h przed betonowaniem należy stary beton wielokrotnie zwilżyć wodÄ…, nie
należy tego robić bezpośrednio przed betonowaniem,
- elementy betonowe powinny być wykonane z mieszanki sporządzonej z cementu 42,5,
z zastosowaniem piasku i żwiru o ziarnach nie przekraczających 30 mm, o klasie nie
niższej niż stary beton,
Rys.11. Przykłady naprawy uszkodzeń miejscowych stropu [2, s. 147]
- przed betonowaniem należy uzupełnić zbrojenie, oczyścić w miejscach łączenia stare
pręty i połączyć z nowymi (na zakład długości 30 średnic lub przez spawanie), zbrojenie
dodatkowe powinno być wykonane z tego samego gatunku stali co stare,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Rys.12. Sposoby wzmocnienia płyt żelbetowych
a) przez nadbetonowanie części górnej b) przez wykonanie nowej płyty c) przez nadbetonowanie części
dolnej [2, s. 147]
- najlepszym sposobem nanoszenia niewielkich warstw nowego betonu jest
torkretowanie, grubsze warstwy z betonu o konsystencji gęstoplastycznej należy
ułożyć bardzo starannie i zagęścić stosując wibrowanie,
- nowo naniesiony beton trzeba pielęgnować przynajmniej przez pierwszych 7 dni
i zabezpieczyć przed możliwością uszkodzeń mechanicznych,
- po upływie 14 dni od wykonania nadbetonu, należy sprawdzić jakość betonu i jego
połączenie ze starą konstrukcją (przy opukiwaniu beton z
le połączony ze starą
konstrukcją wydaje charakterystyczny głuchy dz
więk), a w razie wykrycia złego
połączenia całą operację trzeba powtórzyć od nowa.
Rys.13. Wzmocnienie belki żelbetowej przez podwyższenie przekroju [2, s. 148]
Belki i żebra żelbetowe wzmacnia się podwyższając istniejące przekroje lub
równocześnie podwyższając i poszerzając przekrój przez zastosowanie żelbetowego płaszcza,
który obejmuje uszkodzony lub wymagający wzmocnienia przekrój (rys.13,14).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Rys.14. Wzmocnienie belki żelbetowej koszulką żelbetową
a) pełną b) niepełną [2, s. 148]
Wykonanie takiego wzmocnienia składa się z następujących czynności:
- usunięcie istniejącej otuliny betonowej do połowy średnicy starych prętów,
- przyspawanie prętów nowego zbrojenia i założenie dodatkowych strzemion,
- ewentualne wykonanie deskowania elementu,
- betonowanie lub torkretowanie płaszcza wzmacniającego.
W przypadku wyraz
nych rys ukośnych wykonuje się miejscowe wzmocnienie polegające
na zastosowaniu dodatkowych pionowych lub ukośnych strzemion (rys.15).
Rys.15. Naprawa belki żelbetowych w wypadku występowania rys ukośnych
a) strzemionami pionowymi b) strzemionami ukośnymi c) ramkami [2, s. 148]
Strzemiona stanowią ramki ze stali okrągłej lub płaskiej o nagwintowanych końcach,
które po założeniu podkładek i kątowników umożliwiają właściwy docisk strzemion do
wzmacnianego elementu. Po dociśnięciu strzemion i nawilżeniu starego betonu torkretuje się
wzmocnione miejsca.
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie czynności należy wykonać przed rozpoczęciem wzmocnienia stropu?
2. Jakie sÄ… sposoby wzmocnienia stropu?
3. Jakie czynności należy wykonać przy naprawie stropu?
4. Jak można naprawić belki żelbetowe?
5. Jakie czynności należy wykonać przy naprawie rys w podciągu?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj nadbetonowanie części górnej stropu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) usunąć zniszczony beton,
4) skuć powierzchnię starego betonu,
5) oczyścić powierzchnię betonu,
6) wielokrotnie zwilżyć stary beton wodą,
7) uporządkować i uzupełnić zbrojenie,
8) przygotować mieszankę betonową,
9) ułożyć beton bardzo starannie i zagęścić stosując wibrowanie,
10) oczyścić sprzęt i narzędzia,
11) posprzątać stanowisko pracy,
12) omówić zasady pielęgnacji mieszanki,
13) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
14) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
- stanowisko z przygotowanym elementem,
- zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
- zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
- zestaw narzędzi pomiarowych,
- zestaw narzędzi pomocniczych,
- narzędzia i sprzęt do zagęszczania betonu,
- stalowy kubeł na odpady,
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 2
Wykonaj naprawę prefabrykowanego elementu stropowego przez nadbetonowanie części
dolnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) usunąć zniszczony beton,
4) skuć powierzchnię starego betonu,
5) oczyścić powierzchnię betonu,
6) wielokrotnie zwilżyć stary beton wodą,
7) uporządkować i uzupełnić zbrojenie,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
8) przygotować mieszankę betonową,
9) narzucić beton na dolną część płyty,
10) oczyścić sprzęt i narzędzia,
11) posprzątać stanowisko pracy,
12) omówić zasady pielęgnacji mieszanki,
13) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
14) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
- stanowisko z przygotowanym elementem,
- zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
- zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
- zestaw narzędzi pomiarowych,
- zestaw narzędzi pomocniczych,
- narzędzia i sprzęt do zagęszczania betonu,
- stalowy kubeł na odpady,
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Wykonaj poszerzenie belki stropowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) usunąć zniszczony beton,
4) skuć powierzchnię starego betonu,
5) oczyścić powierzchnię betonu,
6) wielokrotnie zwilżyć wodą stary beton,
7) uporządkować i uzupełnić zbrojenie,
8) przygotować mieszankę betonową,
9) ułożyć beton bardzo starannie i zagęścić stosując wibrowanie,
10) omówić zasady pielęgnacji mieszanki,
11) oczyścić sprzęt i narzędzia,
12) posprzątać stanowisko pracy,
13) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
14) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
- stanowisko z przygotowanym elementem,
- zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
- zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
- zestaw narzędzi pomiarowych,
- zestaw narzędzi pomocniczych,
- narzędzia i sprzęt do zagęszczania betonu,
- stalowy kubeł na odpady,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 4
Wykonaj wzmocnienie stropu żelbetowego przez zastosowanie strzemion pionowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
3) wyznaczyć miejsca na otwory,
4) wykonać otwory w stropie,
5) wykonać strzemiona,
6) zamontować strzemiona,
7) oczyścić sprzęt i narzędzia,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i środki ochrony osobistej,
- stanowisko z przygotowanym elementem,
- zestaw materiałów do wykonania mieszanki betonowej i zapraw budowlanych,
- zestaw podstawowych narzędzi i sprzętu do robót betoniarskich,
- zestaw narzędzi pomiarowych,
- zestaw narzędzi pomocniczych,
- narzędzia i sprzęt do zagęszczania betonu,
- stalowy kubeł na odpady,
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zorganizować stanowisko robocze do wzmocnienia stropu
monolitycznego?
ðð ðð
2) jakie czynności należy podjąć przed przystąpieniem do naprawy stropu
monolitycznego?
ðð ðð
3) wykonać prawidłowo naprawę płyty stropowej?
ðð ðð
4) zorganizować stanowisko robocze do przeprowadzenia naprawy belki
żelbetowej?
ðð ðð
5) wykonać prawidłowo wzmocnienia belki żelbetowej?
ðð ðð
6) wykonać prawidłowo wzmocnienie belki strzemionami?
ðð ðð
7) stosować przepisy bhp podczas naprawy stropów monolitycznych?
ðð ðð
8) stosować przepisy bhp podczas wykonywania napraw belek
ðð ðð
monolitycznych?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
4.4. Odgrzybianie ścian
4.4.1. Materiał nauczania
Materiały budowlane są narażone na korozję biologiczną wywołaną przez: grzyby
domowe, pleśń i bakterie oraz techniczne szkodniki drewna, tj. określone gatunki owadów.
Grzyb domowy atakuje materiały organiczne, głównie drewno. Przez materiały
nieorganiczne takie jak: kamień, cegłę, beton przenikają, szukając właściwego podłoża.
Grzyby najlepiej rozwijajÄ… siÄ™ w miejscach wilgotnych, ciemnych i bez przewiewu. Grzybnia
wnika nawet w najdrobniejsze szczeliny, powodując różnorodne zmiany w materiałach,
w wyniku których tracą one swoje właściwości mechaniczne i nie mogą spełniać we właściwy
sposób swoich funkcji. Grzyby wydzielają wodę, dwutlenek węgla, kwasy organiczne
i związki toksyczne, substancje te zaś powodują zmiany w materiałach, takie jak np. wilgotne
plamy, zmianę barwy, wybrzuszenia, odpadanie tynków. Dwutlenek węgla, który jest
rozpuszczalny w wodzie, powoduje przejście węglanu wapna w kwaśny węglan wapna, a ten
rozpuszczalny związek jest łatwo wymywany, co powoduje, że zaprawa w murze traci
właściwości wiążące.
Odgrzybianie budynku należy zacząć od uzyskania orzeczenia technicznego, które
powinien wykonać mykolog. Powinien on określić rodzaj zagrzybienia oraz zakres
zniszczenia elementów budowlanych. Mykolog podaje sposób i metody postępowania,
a także wskazuje środki, których należy użyć, aby zabezpieczyć elementy budynku
i przywrócić im zakładane właściwości.
Roboty przy odgrzybianiu budynku należy rozpocząć od usunięcia zawilgocenia
i osuszenia elementów budynku.
Mury w miejscach zagrzybionych, porażonych grzybnią i co najmniej 50 cm poza nimi
należy dobrze przesuszyć i skuć z nich tynk. Następnie głęboko oczyszcza się spoiny oraz
powierzchnie cegieł za pomocą szczotek drucianych. Dobry skutek przynosi również
dodatkowe wypalanie powierzchni muru za pomocÄ… lampy benzynowej lub palnika gazowego
albo naświetlanie lampami podczerwonymi. Mury fundamentowe (piwniczne) są przeważnie
najbardziej narażone na zawilgocenie, dlatego wcześniej należy je odkopać, aby przesuszyć,
odgrzybić i zaizolować.
Rys.16. Sposób wykonania izolacji poziomej metodą iniekcji krystalicznej [1, s.65]
a) wykonanie otworów za pomocą wiertarki, b) nawilżanie otworów wodą, c) wlewanie preparatu (cement, woda,
aktywator), d) zaszpachlowanie otworu
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Izolację w zawilgoconym murze można wykonać metodą iniekcji krystalicznej.
W warstwie muru wierci siÄ™, w odstÄ™pach 10÷15 cm otwory, do których zostaje wstrzykniÄ™ty
roztwór wodny cementu portlandzkiego ze środkiem aktywacyjnym (rys.16). Na skutek
krystalizacji nierozpuszczalnych w wodzie minerałów tworzy się po pewnym czasie w porach
i kapilarach ścian murowanych mineralna przepona izolacyjna, osuszająca i zapobiegająca
zawilgoceniu murów. Metoda ta jest bezpieczna ekologicznie i zapewnia wyjątkową trwałość
osuszenia, w porównaniu z inną metodą, tzw. elektroosmotyczną.
W przypadku ścian zawilgoconych i zasolonych znajdują zastosowanie: tynki zaporowe,
jednowarstwowe tynki kompresowe oraz jedno- i wielowarstwowe tynki renowacyjne.
Tynki zaporowe (rys.17), nieprzepuszczajÄ…ce wilgoci i soli, znajdujÄ… zastosowanie jako
tynki zewnętrznych ścian piwnic i cokołów. Wskutek dużej szczelności, w tynkach tych nie
występuje kapilarny ruch wilgoci, przez co woda znajdująca się w ścianie, szukając stref
odparowania, przemieszcza się pod tynkiem ku górze, równocześnie wyżej przenosząc
rozpuszczone w niej sole. Z tego względu zakres stosowania tynków zaporowych musi być
ograniczony wyłącznie do obszarów stykających się bezpośrednio z gruntem.
Rys.17. Tynk zaporowy[5] Rys.18. Tynk kompresowy [5]
W tynkach kompresowych (rys.18) istnieje swobodny kapilarny przepływ wody, dzięki
czemu rozpuszczone w niej sole są transportowane na powierzchnię zewnętrzną tynku, gdzie
mogą się krystalizować. Tynki tego typu, same ulegając stopniowo zniszczeniu, chronią mur
i mają działanie odsalające. Z uwagi na występujące na powierzchni wykwity solne,
wymagają one po pewnym czasie usunięcia i wykonania nowej wyprawy.
Systemy tynków renowacyjnych (rys.19) służą do wykonywania wypraw na
zawilgoconych i zasolonych murach, przy czym sole odkładają się w wewnętrznych
warstwach tynku i nie przedostajÄ… siÄ™ na powierzchniÄ™.
Rys.19. Zasadniczy tynk renowatorski [5]
Wysoka przepuszczalność pary wodnej tynków renowacyjnych wpływa korzystnie na
warunki wysychania muru. Oprócz wysokiej paroprzepuszczalności tynki te charakteryzują
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
się dużą porowatością i znacznie ograniczoną możliwością kapilarnego transportu wody,
dzięki czemu procesy krystalizacji soli zachodzą we wnętrzu wyprawy, nie powodując jej
uszkodzenia. Tynk renowacyjny zachowuje swe właściwości do czasu wypełnienia przez
odkładające się sole wszystkich porów. Dostępne są także rozwiązania techniczne, w których
zadaniem tynku renowacyjnego jest wyłącznie ułatwienie wysychania muru, bez możliwości
gromadzenia soli we wnętrzu wyprawy. Przenikanie do tynku rozpuszczalnych w wodzie soli
jest blokowane przez pokrycie ściany paroprzepuszczalnym impregnatem na bazie związków
krzemoorganicznych. Innym rozwiązaniem jest układ mieszany, składający się ze specjalnej
maty osuszającej mocowanej do powierzchni ściany i dwuwarstwowego tynku zewnętrznego
Po osuszeniu i wykonaniu izolacji przeciwwilgociowej murów oraz zapewnieniu
wentylacji we wszystkich pomieszczeniach budynku  stosuje się środki chemiczne (solne,
oleiste lub pasty) do odgrzybiania murów lub środki bioochronne przed działaniem grzybów
pleśniowych. Na przykład środek MURCTON nadaje się do odgrzybiania budynków
mieszkalnych, użyteczności publicznej i w budownictwie zabytkowym. Jest to ciecz barwy
miodowej, o słabo drażniącym zapachu. Na przygotowaną powierzchnię muru nanosi się ją
jednokrotnie pędzlem. Po dwóch tygodniach można mur otynkować. Pomieszczenia muszą
być wietrzone do zaniku zapachu.
Inny środek, PLESNIOTOX, jest cieczą barwy brunatnej, o zapachu rozpuszczalników.
Używa się go do dezynfekcji ścian zaatakowanych przez grzyby i pleśnie. Stosowane są też
środki grzybobójcze do powierzchniowego zabezpieczenia ścian, mieszane z farbami
emulsyjnymi i klejowymi.
4.4.2.Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do ćwiczeń wykonania.
1. Jakie czynniki powodują korozję materiałów budowlanych?
2. Jakimi sposobami przeciwdziałamy zagrzybieniu konstrukcji murowych?
3. Jakie czynności należy wykonać przy metodzie iniekcji krystalicznej?
4. Jak wykonujemy tynk zaporowy?
4.4.3.Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Scharakteryzuj czynniki powodujące korozję materiałów budowlanych i omów sposoby
przeciwdziałania takim zjawiskom.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wypisać co powoduje korozję biologiczną materiałów budowlanych,
2) wypisać metody odgrzybiania murów,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 papier kancelaryjny,
 ołówek, długopis,
- literatura z rozdziału 6.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Ćwiczenie 2
Wykonaj izolacjÄ™ poziomÄ… metodÄ… iniekcji krystalicznej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) wykonać otwory,
5) nawilżyć otwory,
6) wypełnić otwory preparatem,
7) zaszpachlować otwór,
8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,
- preparat,
- stanowisko robocze,
- podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,
- podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót murarskich,
- zestaw narzędzi pomocniczych,
- podstawowy sprzęt pomiarowy,
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Wykonaj tynk specjalny zaporowy, na starym podłożu, według zalecenia producenta.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) przygotować podłoże,
5) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
6) wykonać warstwy tynku,
7) oczyścić sprzęt i narzędzia,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,
- materiał do wykonania zapraw tynkarskich,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
- stanowisko robocze,
- rusztowania do robót tynkarskich zewnętrznych,
- podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,
- podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu o robót murarskich,
- podstawowy sprzęt pomiarowy,
- apteczka,
- literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) przygotować stanowisko pracy do wykonania tynku wodoszczelnego?
ðð ðð
2) dobrać odpowiedni sprzęt do ręcznego wykonania tynków
ðð ðð
wodoszczelnych?
3) prawidłowo wykonać tynk wodoszczelny?
ðð ðð
4) prawidłowo wykonać tynki renowacyjne ?
ðð ðð
5) prawidłowo wykonać tynku kategorii IVw?
ðð ðð
6) porozumiewać się z innymi pracownikami na placu budowy?
ðð ðð
7) stosować przepisy bhp podczas wykonywania tynków wodoszczelnych?
ðð ðð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
5. SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących konserwacji i naprawy uszkodzonych konstrukcji
żelbetowych. Zarówno w części podstawowej jak i ponadpodstawowej znajdują się
zadania wielokrotnego wyboru( jedna odpowiedz
jest prawidłowa).
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedz

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz X (w przypadku pomyłki należy błędną
odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową).
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
na póz
niej i wróć do zadania gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 90 min.
Powodzenia
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Do naprawy niewielkich ubytków w elementach prefabrykowanych stosujemy zaprawę:
a) cementowÄ…,
b) cementowo-wapiennÄ…,
c) wapiennÄ…,
d) gipsowÄ….
2. Torkretowanie jest to:
a) narzucanie zaprawy na przygotowaną powierzchnię pod ciśnieniem za pomocą
specjalnej aparatury,
b) narzucanie betonu na uszkodzone podłoże kielnią,
c) wygładzanie powierzchni po narzuceniu betonu na naprawianą powierzchnię,
d) przygotowanie uszkodzonego podłoża betonowego pod naprawę.
3. Podczas wzmacniania ścian betonowych, które uległy spękaniu, prostopadle do rys
wykonujemy bruzdy w odstępach:
a) 5÷10 cm,
b) 10÷20 cm,
c) 20÷30 cm,
d) 30÷40 cm.
4. Średnica prętów stalowych umieszczanych w specjalnie przygotowanych bruzdach
spękanych ścian betonowych wynosi:
a) 4,5 ÷6 mm,
b) 4,5 ÷8 mm,
c) 6 ÷8 mm,
d) 6 ÷10 mm.
5. W przypadku ścian z bloków kanałowych, gdzie wykonanie bruzd jest niemożliwe,
uszkodzenia likwiduje siÄ™ przyklejajÄ…c za pomocÄ… mas epoksydowych:
a) pręty stalowe,
b) siatkÄ™ stalowÄ…,
c) płaskowniki,
d) szkielet stalowy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
6. Grawitacyjna metoda iniekcji polega na:
a) wpuszczeniu ciekłego materiału wiążącego, który spływa wężem gumowym pod
własnym ciężarem ze zbiornika do miejsca iniekcji,
b) wpuszczeniu sypkiego materiału wiążącego, który spływa wężem gumowym pod
własnym ciężarem ze zbiornika do miejsca iniekcji,
c) wtłaczaniu sypkiego materiału wiążącego za pomocą agregatu o napędzie ręcznym lub
mechanicznym,
d) wtłaczaniu ciekłego materiału wiążącego za pomocą agregatu o napędzie ręcznym lub
mechanicznym.
7. Wykonując wzmocnienie elementu żelbetowego za pomocą płaszcza skuwa się stary
beton:
a) do połowy średnicy starych prętów,
b) odkrywając całe pręty,
c) pasmami prostopadłymi do zbrojenia,
d) odkrywając tylko powierzchnię prętów.
8. Podczas naprawy przecieków punktowych w złączach prefabrykowanych po ich
oczyszczeniu z kurzu należy:
a) uzupełnić złącze wkładem dystansowym,
b) płaszczyzny złącza posmarować środkami chemicznymi zwiększającymi przyczepność,
c) uzupełnić złącze kitem trwale plastycznym,
d) całą szczelinę wypełnić zaprawą cementową.
9. Podczas wykonywania otworów do wzmocnienia złączy przy prefabrykatach należy
zastosować:
a) mechaniczne wykuwanie otworów,
b) cięcie betonu palnikiem,
c) ręczne wykuwanie otworów,
d) cięcie ręczne.
10. Szerokość bruzd przy wzmocnieniu złącza za pomocą kotwi wynosi:
a) 1÷2 cm,
b) 2÷3 cm,
c) 3÷4 cm,
d) 4÷5 cm.
11. Płaskowniki umieszcza się w płytkich bruzdach wykutych w betonowych prefabrykatach
aby:
a) poprawić wygląd estetyczny elewacji,
b) nie pogrubiać ścian,
c) nie było konieczne dodatkowe ocieplenie ścian,
d) nie stosować dodatkowego zabezpieczenia przed czynnikami atmosferycznymi.
12. Belki i żebra żelbetowe wzmacnia się podwyższając istniejące przekroje lub:
a) poszerzajÄ…c belkÄ™,
b) wykonując płaszcz betonowy,
c) wykonujÄ…c drugÄ… belkÄ™,
d) podpierając słupem.
13. Przy naprawie stropów żelbetowych należy stosować beton o klasie:
a) nie wyższej niż stary beton,
b) wyższej niż stary beton,
c) nie niższej niż stary beton,
d) niższej niż stary beton.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
14. Naprawione elementy stropu należy sprawdzić po upływie:
a) 7 dni,
b) 28 dni,
c) 14 dni,
d) 5 dni.
15. Przed betonowaniem naprawianego stropu żelbetowego jego powierzchnię należy zwilżyć
wodÄ…:
a) bezpośrednio przed betonowaniem,
b) na 2÷5 godzin przed betonowaniem,
c) na 5÷8 godzin przed betonowaniem,
d) na 8÷12 godzin przed betonowaniem.
16. Wielkość ziaren kruszywa stosowanego do betonu przy naprawach stropu nie może
przekraczać:
a) 20 mm,
b) 30 mm,
c) 40 mm,
d) 50 mm.
17. Podczas wykonywania odgrzybiania metodÄ… iniekcji krystalicznej w murach wykonuje siÄ™
otwory o rozstawie co:
a) 10÷15cm,
b) 15÷20 cm,
c) 20÷25 cm,
d) 30÷35 cm.
18. Tynki nieprzepuszczające wilgoci i soli, które znajdują zastosowanie jako tynki
zewnętrzne ścian piwnic i cokołów to:
a) tynki doborowe,
b) tynki zaporowe,
c) tynki kompresowe,
d) tynki renowacyjne.
19. Drut na siatkę stosowaną do naprawy uszkodzeń przy elementach betonowych powinien
mieć średnicę:
a) 1÷3 mm,
b) 3÷6 mm,
c) 6÷8 mm,
d) 8÷10 mm.
20. Rysunek przedstawia zasady ochrony ściany przy zastosowaniu:
a) tynku doborowego.
b) tynku zaporowego,
c) tynku kompresowego,
d) tynku renowacyjnego .
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Konserwacja i naprawa uszkodzonych konstrukcji żelbetowych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
" punktów
& & & & & & & & & & & & & & & &
Ocena
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
6. LITERATURA
1. Adamiec B, Mirski J. Z: Utrzymanie zasobów budowlanych. WSiP, Warszawa 1999
2. Martyniak W., Pieniążek J.: Technologia budownictwa 5. WSiP, Warszawa 1997
3. Poradnik majstra budowlanego-praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 2004 r.
4. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. ITB,
Warszawa 1997
5. Katalogi firm
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34