144
Symbol Jttt makiem lub słowem wykorzystywanym do definiowania mrśfi tub przedmiotu Na przykład. u/ywamy symboli mplu i w/Lth do różnicowej dw»wh płri btulogiczmdi Sy mb»4c. takie jak kr&sło i stńl wskazu ją na różne rod/* wrbb Używamy także srinboh, aby przypisywać cechy lucl/ioni, myślom i pn^ nińw. Wykorzystujemy przymiotniki, jak /lotny albo zły, kiedy opisujemy i#j^ ora/ używamy czasowników, takich jak biręnnif i \fximt do opisu c zynności.
Symbole, których codziennie używamy w mowie, są arbitralne - nw M ZMturyiwiąanę z rzeerą, którą reprezentują. Na przykład, dlaczego Uimr^L ilwui jfiyka pabkfge używa symbolu mrdżnedż do opisu .dużego ssaka drapią, oego o masywnej budowie dala, krótkich alnycli kończynach. szczątkowym ogon*, pokrytego długim, gęstym futrem* (tom 2. s. 912). Dbaego słownik nie symboli sfuóaó. fybra, Mu, xioag albo oso? Oczy wistą odpowiedzią jest, że ludne którzy mówią po polsku, przyjęli etykietkę db takich zwierząt jako mli&tfi Arbitralnie przypisali symbol nudimdi do tego zwierzęcia. Tak jak mówiący po arabsko nazywają .niedźwiedzia” dubob, mówiący po duńsku bjonie. mówiący p, nimfy maaAitfl&im chińskim nnwg, a mówiący hiszpańskim. Wj mówiących po pobku. w sposób arbitralny przypisaliśmy termin nifdłwitd: do opisu tego posiadającego futro, czworonożnego stworzenia. Żaden z tych symboli nr ma rac wspólnego ze zwierzęciem.
Związek między słowem a przedmiotami, które one reprezentują, nazwani ma) związkiem między elementem oznaczającym a elementem oznaczonym Bemem oznaczający * to rzeczywiste dowo lub symbol, który wiążemy ż przed-inknem lub jjrakiein Element oznaczony to właściwy przedmiot lub zjawisko (( .illiris, 1998. de Sfltusure, 2002). Wracając do naszego przykładu, w języka polskim %lowo jest elementem oznaczającym, arbitralnie związanym
żywą istotą / włochatym futrem, przedstawicielem rodziny Urśdat, clementes umączonym, Z upływem czasu ludzie w spolecznośd stworzyli zbiór ustaleń, które określają /wiązek między elementem oznaczającym albo symbolem a elementrn oznarmmm lub zjawiskiem. Nowe oioby, wchodzące do tej społeczności, są poddawane socjalizacji w tym zbiorze ustaleń. Dlatego część rozumienia języka to uibwymiir zestawu arbitralnych połączeń między elementami oznaczającymi a rfemrntauu oznaczonymi (mb. Rysunek 4.2). Związek między przedmiotem oznaczonym. czworonożną istotą należącą do rodziny Utsidae, a elementem o/irar/ającym zmienia Się w zależności od tego. jakim językiem mówią członkowi/ dniej społeczności
Czy uc/cmc się języka polega na prostym rozumieniu zestawu pofącid między rlrmeuumi r/znatrającyrai a oznaczonymi? Odpowiedź brzmi: mr
\iiprl.lir utnun apojltr i WfwyW My podawane w pracy Ferdiiwndi de SauMiirr^ Kvn jnybiMMiMi ęobp OKS) w ifrygiiutnym francuskim brzmieniu uputu i Humar/ pyy w lu ntirjur Hnunii onui/łpri i HrmrtU oznaczony (pr/jp, ilum.)
CLIMCmOZNACZMCY
WSJtMZ
Arbitralny związek między elementem oznaczającym a oznaczonym Sto*? teab, bjome, lutu, oto, óong - ctóństóe ( Sery oznaczające nfcdhnedca - są dwutupt ancającyrri. które określają zwierzę, które mówiący w jpyiu angettn aazywąąnar. i w języhi pSfcm matwiettoem. Stewa te są przypisane w sposób »btr*y do epartwM zamącił i są podzielane przez społeczności, które zgodziły się do uZywarra tycfc abefieryes sjnbcf dla .węoa nazywanego medżwiedziem.
Ry zrozumieć, co jakieś słowo znaczy w danym języ ku, powinieneś zrozumieć cały system symboli. System symboli zawiera zestaw związków między elementami oznaczającymi i obiektami, które reprezentują oraz zestaw związków między elementami oznaczającymi. Jeżeli jesteś zainteresowany, co oznacza element oznaczający, to konieczne jest spojrzenie także na inne elementy oznaczające związane z tym przedmiotem w określonym czasie i miejscu (Dcmiia, 200-1). Weźmy db przykładu element oznaczający nedańtdm w języku polskim. Jeżeli zatrzymalibyśmy nasze zrozumienie znaczenia słowa marfawdt na związku między elementem oznaczającym a elementem oznaczonym, to wicd/ielibyśmy tylko to. k słowo nudżaitdź jest związane z określonym gatunkiem zwierzęcia. Jednakże a słowem tyra wiąże się o wiele więcej, ra-in. spournr/enia, uczucia i postawy. Jedynym sposobem uchwycenia różnych spostrzeżeń, uczuć i postaw /.wiązanych ze słowem meiliuiedi\m przeanalizowanie innych słów, które są / nim powiązane. Rysunek 4.3 pokazuje, jak różne elementy oznaczające łąc/ą się zc słowem riłłiriiwkdi - wśród nich są takie terminy, jak diikit awnf I dukt, ale też sdny i opwbdczy, ponieważ niedźwiedzie często atakują ludzi i inne zwierzęta, jeżeli postrzegają ich jako zagrażając yth db swoich małych. Na koniec możemy także pomyśleć o zagmzonyh aivryuuk, ponieważ wiele gatunków niedźwiedzi, takich jak pandy i północncKimci) kańskie grizzli, są zagrożone wyginięciem. Pod-łiitnowując, znaczenie słowa wedin/di nie jest odkrywane jedynie przez, jego