293 Cfr* n. tonurofcacy intwpcBOwilna
lYrfniyfl następujący pr/yklad. Dwoję ludzi po/nnlci się przypadł miesięcy temu. Spodobali się sobie i zaczęli się .spotykać. YV poo4n lygodniatli i miesiącach związek szybko się rozwija, .1 para zaczyna ipędzać/. * prawic caiy cw wolny, planując nąj|ili;/azq przyszłość, a nuwn ’ o wspólnym spędzaniu wakacji, poznaniu rodziny i ul. Jednak w tntat wijającegowę związku jedno / partnerów mówi: „Musimy porozmawiać* iUlv, że .potrzebuje nieco przestrzeni dlt siebie".
Na |xxrzątkti lego związku uboje byli motywowani do zaspokojeni* łW;. potrzeb Miskami. Niemniej, gdy poczuli już wzajemną bliskość, jedno v zaczęło odczuwać potrzebę autonomii. W miarę jak w związku rośnie pw bliskości, potrzeba bliskości przestaje dominować i zaczynają pr/eważai i,„ potrzeby. l'o/a tym, w miarę wzrostu poczucia bliskości, dwie osoby stająileoco, bardziej od siebie zależne, a wtedy coraz trudniej o zaspokojenie pot^i. autonomii.
Dlaczego tylko jedno i partnerów odczuwa niezaspokojone pc^ autonomii? Teoria dialektyczna sugeruje, że bidzie różnią się nie tylko ^ względem siły motywów, ale także tego. jak radzą sobie / motywu* lektynnymi zarówno w odniesieniu do własnej osoby, jak i na poziomic rdri W przypadku niektórych osób, związek rzadko osiąga poziom zaangażuj ponieważ spostrzegają zaangażowanie jako zagrożenie autonomii. W propyl, innych cisób, właściwy rodzaj bliskiego związku może umożliwi* teduę potrzeby autonomii. Na przykład, idealną sytuacją mógłby być bliski z kimś. / kim możesz dzielić intymność, ale kto takie rozumie twoją poetf, dbania o własne zainteresowania. Jeżeli związek jest uł ib Seciwdi. at *ww? liniowany, to wówczas posiadanie własny tli hobby, spęd w w. w|itvipo«ot)Meiayuiw kacji m wolnego czasu osobno działają pozytywnie na r&jt ***•'**# między wami.
Podsumowując. motywy są siłą sprawcząjtomunibeji i jika 'm\nmm nantfie] tóJtlósą niezbędnym elementem kompetencji w zakresie komunibj
Chuć istnieje wiele rodzajów motywów, a ludzie komunikuj]» kui^rjwwmnyai? f w^|„ powodów, większość tych powodów można streścić zgodni z trzema omówionymi wcześniej podstawowymi wymiarami: ń\ i>w«c poznawcze, pozytywne negatywne oraz ukienmkowane na Ja'ukimmtoMu na innych. Wymiary te me tylko pomagają zrozumieć sens twojej własnej monwj letz ukżt motywacji innych. Co więcej, lepsze zrozumienie rob motm* w interakcjach ułatwia precyzowanie celów i tworzenie planów, j»tHi bardziej kompetentne porozumiewanie się.
Jedną % najbardziej powszechnych i ważnych korzyści płynących z kau peummej komunikacji interpersonalnej jest to, i/ pozwala ona wnieść syiąu i miłość do związków / innymi. Osoby, które nic mają kompetencji komumU'| nycli, mogą doświadczać trudności w nawiązywaniu związków i przyjaźni, w kltoj obecna jc*t miłość. (boby zaś, które posiadają takie kompetencje’, mogą twH bardziej satysfakcjonujące związki {Spii/berg, Cupach, 1084).
Rozdział 8. Wprowadzenie do tomuftttejl łntopflraywltiel 299
Mfafe I sympatia w związkach
Konrad jesi wyraźnie zmotywowany do pogłębienia za/yfośn, jaka ląr/y go Uanc. Jednak jego motywaga nie przekłada fię w prosly tposóh na wied/ę 1 umiejętności. lego (ypu motywacje odgrywaj ogromną rolę w motywacjach whpunych 1 miłością, która jest jednym z hardziej złożonych stanów afcktywnytłi Miłość jttt pozytywnym stanem emocjonalnym, skierowanym na dragą osobę, Ujadającym się z trzech podstawowych wymiarów: bliskości, namiętności i zaangażowania (Steinberg, 1986). Bliskość związana jest z deplcm, dbaniem o drugą osobę 1 uczuciem. Spędzanie z kimś czasu, oferowanie komuś pomocy, otaczanie go opieką, pytanie o to, jak minął dzień, odsłanianie osobistych doświadczeń są wyrazami bliskości Namiętność to pobudzenie, seksualne bądź inne. łączące się z atrakcyjnością interpersonalną. Choć w niektórych przyjaźniach /dar/ają się silne uczucia, namiętność jest związana głównie z motywacją seksualną w związkach miłosnych. Zaangażowanie jest decyzją utrzymania związku prze/jakiś czas. Decyzje o zaręczynach i Ślubie są być może najpowszechniejszymi wyrazami zaangażowania, k17 nawet decyzje o niespotykaniu się 1 innym osobami, o bydu .najlepszymi" przyjadóhnioy Miictnice .byciu dła siebie na zawsze" stanowią pewne formy zaangażowania.
Doświadczany przez kogoś rodzaj miłości może być scharakteryzowany przez dominację jednego lub większej liczby opisanych wcześniej wymiarów. Na przykład, na „sympatię” można patrzeć jak na bliskość bez namiętności i zaangażowania. Miłość pełna namiętności, ale bez bliskości i zaangażowania, to .zauroczenie". Zaangażowanie w związku, w którym nie ma ani bliskości, ani namiętności, nazywane jest miłością .pustą". Miłość „romantyczna" wymaga namiętności i Mis*
Możesz okicślić 1'oduj tnflośd, juki aujeu mjgięciem innej osoby, aiuilfiująe todrajc motywów, które temu towar;mą. Każdy zniuek wskanije. te ciujcu łub doświadczasz danego wymiaru. Na przykład, gdy Jesteś komuś, oddany, ale nie uujew wobec niego rumiętnoki ani nie łączy was bbskość, jest 10 roduj miłości pustej,
bUskolć |
namlętnoK |
/iuiiga/owank | |
BrakmDośd | |||
Sympatii |
F | ||
Zauroczenie |
x | ||
PuMmitoSfi |
f | ||
Mdocfć rotnanm/aa |
z |
s | |
Miloif łirairnta |
X |
X | |
Śniona miłość |
X. | ||
1’rinjt uiBołć |
* |
X |
z |
żródb Steinberg (1988).