3582308451

PROKURA

Prokura jest rodzajem pełnomocnictwa, jakie może być udzielone wyłącznie przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców. Prokura sama przez się nie stwarza obowiązku działania po stronie prokurenta. Daje mu ona jedynie upoważnienie do działania w imieniu przedsiębiorcy. Obowiązek działania prokurenta wynikać może z innego stosunku prawnego łączącego go z przedsiębiorcą, np. z umowy o pracę, zlecenia, umowy agencyjnej. Prokura obejmuje umocowanie do wszelkich czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokura pozwala więc na dokonywanie przez prokurenta także czynności przekraczających zwykły zarząd, o ile są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Ponadto prokura upoważnia nie tylko do dokonywania czynności prawnych, lecz także do dokonywania czynności faktycznych, jak odbiór towaru, kontrola jego jakości, ustalanie wad. Prokurent może także ustanawiać pełnomocników przedsiębiorcy, w postaci pełnomocnictwa szczególnego do poszczególnej czynności lub do czynności pewnego rodzaju, nie może natomiast przenieść swojej prokury na inną osobę ani udzielać innej osobie prokury, to bowiem uprawnienie przysługuje wyłącznie przedsiębiorcy.

Przepisy k.c. przewidują jednak pewne ustawowe ograniczenia zakresu prokury, bądź to mające na celu wyłączenie zakresu kompetencji prokurenta, bądź wyłączających możliwości zbywania i obciążania nieruchomości. Regulujący tę kwestię art. 109 § 3 k.c. stanowi bowiem, że do:

Dzbycia przedsiębiorstwa

2) dokonania czynności, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania

3) zbywania i obciążania nieruchomości

jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców.

Prokurentem może być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Przepisy kodeksu cywilnego przewidują, że prokura może być udzielona przez przedsiębiorcę jednej osobie, kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub kilku osobom oddzielnie. W wypadku prokury łącznej do ważności czynności prawnej dokonywanej w imieniu przedsiębiorcy konieczne jest współdziałanie prokurentów łącznych, przy czym sposób wykonania prokury łącznej winien być określony przez przedsiębiorcę w zgłoszeniu prokury łącznej do rejestru.

Nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Przedsiębiorca nie może więc powoływać się np. wobec innego przedsiębiorcy, że prokurent miał zakaz dokonywania pewnego rodzaju czynności typowych w danym przedsiębiorstwie, i że skutkiem tego czynność dokonana przez prokurenta nie wiąże jego mocodawcy. Kontrahent przedsiębiorcy opiera się bowiem na uwidocznionej w rejestrze przedsiębiorców prokurze, i wewnętrzne ograniczenia skierowane przez mocodawcę do prokurenta nie wywołują wobec niego skutków prawnych.

Przepisy przewidują możliwość ustanowienia prokury oddziałowej. Ograniczona jest ona wtedy do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa. Prokura może być w każdym czasie odwołana. Wygasa ona wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, ogłoszenia jego upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy. Wygasa ona także ze śmiercią prokurenta. Natomiast