Powtórzenie:
Substraty energetyczne wykorzystywane przez miesień do resyntezy ATP i ich wykorzystanie w wysiłkach o różnej intensywności i czasie trwania. Definicje podstawowych procesów katabolicznych (glikoliza, glikoliza beztlenowa, całkowite utlenianie glukozy, fi-oksydacja).
Każda żywa komórka, aby pełnić swoje funkcje, rosnąć, różnicować się ulegać podziałem, potrzebuje dwóch rzeczy: energii oraz substancji budujących. Energia jest niezbędna do wykonywania takich zadań, jak: skurcz mięśnia, przewodzenie sygnałów nerwowych, produkcja i wydzielanie hormonów lub enzymów trawiennych, wprawianie w ruch wrzeciona podziałowego oraz wielu innych. Zużytkowanie energii wymaga także synteza związków organicznych, z których komórka jest zbudowana i które umożliwiają jej funkcjonowanie, takich jak białka, kwasy nukleinowe, cukry i tłuszcze. Za budulec służą organizmom rozmaite, pobierane ze środowiska substancje organiczne i nieorganiczne, natomiast źródłem energii mogą być związki chemiczne (organiczne lub nieorganiczne) bądź promieniowanie świetlne.
Odpowiednio, przemiany metaboliczne w komórce możemy podzielić na dwa rodzaje:
-> przemiany kataboliezne - prowadzą one do rozkładu związków organicznych na substancje nieorganiczne lub prostsze związki organiczne, ich skutkiem jest produkcja energii, głównie w postaci ATP.
-> przemiany anaboliczne - prowadzą do syntezy związków organicznych z substancji nieorganicznych lub prostszych związków organicznych, zużywając energię w postaci ATP dostarczaną przez fosforylację, chemosyntezę lub procesy kataboliezne.
Energia uwalniana z ATP wydatkowana jest na:
• Syntezę różnych związków organicznych (białek, kwasów nukleinowych) w przemianach anabolicznych.
• Pracę mechaniczną, np. w przypadku skurczu mięśnia, ruchu witki lub przemieszczania się chromosomów w trakcie podziału komórki.
• Transportu rozmaitych substancji do i na zewnątrz komórki.
• Tworzenie potencjału elektrycznego na błonie komórkowej np. komórki nerwowe.
• Produkcję ciepła.
1. Glikoliza.
2. Oksydacyjna dekarboksylacja pirogronianu.
3. Cykl Krebsa.
4. Fosforylacja oksydacyjna.
1. Acylo-CoA -> Acetylo-CoA.
2. Cykl Krebsa.
3. Fosforylacja oksydacyjna.
1. Aktywacja kwasów tłuszczowych (powstawanie acylo-CoA).
2. Transport acylo-CoA do mitochondiiium.
3. P-oksydacja: proces utleniania kwasu tłuszczowego, któremu towarzyszy wytwarzanie ATP).
FOSFOKREATYNA -> związek gromadzący energię w wiązaniach wysokoenergetycznych występujący w tkance mięśniowej, stanowi najważniejsze źródło energii w początkowej fazie wysiłku o maksymalnej intensywności. Bierze udział w syntezie ATP, przekształcając się w kreatynę.