3582320231

POLIMERY POCHODZENIA NATURALNEGO.

Polimeiy to związki o budowie łańcuchowej, których cząsteczki zbudowane są z połączonych ze sobą, powtarzających się elementów. Najmniejszy, powtarzający się element budowy łańcucha polimeru nazywamy merem. Łańcuchy polimerów mogą być zbudowane z identycznych lub też różnych merów.

Polimery otrzymuje się w reakcjach łączenia się ze sobą pojedynczych cząsteczek prostych związków, nazywanych monomerami, w długie łańcuchy. Reakcje te

dzielą się na dwie podstawowe grupy: reakcje polimeryzacji i reakcje polikondensacji. Polimeryzacją nazywamy proces łączenia się cząsteczek monomerów w łańcuch, któremu nie towarzyszy powstawanie żadnych produktów ubocznych. Polikondensacja charakteryzuje się powstawaniem w niej prostych produktów ubocznych-najczęściej wody.

Właściwości chemiczne polimerów zależą od budowy chemicznej merów wchodzących w ich skład i rodzaju łączących je wiązań. Cechą wspólną wszystkich polimerów o budowie łańcuchowej jest zdolność do rozpadu na prostsze fragmenty aż do cząsteczek monomerów włącznie i nosi nazwę depolimeryzacji. Depolimeryzacja zachodzi pod wpływem wysokiej temperatury, światła, promieniowania jonizującego lub substancji chemicznych inicjujących rozkład łańcucha.

Jednym z najważniejszych polimerów naturalnych stosowanych przez człowieka od kilkuset lat jest kauczuk.

Kauczuk naturalny (CsHa)n otrzymuje się głównie z soku mlecznego, czyli mleczka drzew tropikalnych ( przede wszystkim Hevea brasiliensis ) rosnących dziko lub na plantacjach w Brazylii. W miarę wzrastającego zapotrzebowania na kauczuk ogromne plantacje roślin kauczukodajnych założono również w Indiach, na Cejlonie i na Archipelagu Malajskim.

Mleczko, zwane ogólnie lateksem, spływa z nacięć na korze Hevei do specjalnych płaskich naczyń.

Lateks , koloidowy roztwór kauczuku , poddaje się koagulacji za pomocą dymu płonącego drewna albo lepiej za pomocą kwasu octowego . Skoagulowany kauczuk oddziela się od wodnistej cieczy i poddaje odpowiedniej obróbce. Kauczuk surowy stanowi bezpostaciową stałą masę. Nie rozpuszcza się w wodzie i jest względem niej nieprzesiąkliwy. Dwusiarczek węgła CS2 i rozpuszczalniki organiczne takie jak benzyna, benzen, rozpuszczają go, powodując początkowo silne jego spęcznienie. Cząsteczki kauczuku są olbrzymie i dlatego jego roztwory są koloidowe. Rozciągliwość i elastyczność kauczuku naturalnego są ograniczone i zależne od temperatury. Podczas ogrzewania kauczuk staje się lepki, a oziębiony do niskich temperatur kruszeje. Z czasem kruszeje także wskutek powolnego utleniania powietrzem. Wobec takich właściwości zastosowanie surowego kauczuku było niewielkie.

Okazało się jednak, że kauczuk łatwo wiąże się z siarką, co znakomicie polepsza jego właściwości techniczne i odporność chemiczną. Proces wiązania siarki nazywamy wulkanizacją . Kauczuk zwulkanizerwany nazywa się gumą . Wulkanizację przeprowadza się zazwyczaj na gorąco w temperaturze 135-180°C z dodatkiem 2-3% siarki. Możliwa jest również wulkanizacja na