Stany nadzwyczajne - specyfika stanu na rizwyczainegn. rodzaje stanów nadzwyczajnych.
Konstytucja:
- stan wojenny
- stan wyjątkowy
- stan klęski żywiołowej
NSPK - Naczelny System Reagowania Kryzysowego Stany nadzwyczajne i stan nadzwyczajny
Stan nadzwyczajny to konstrukcja, w której mają skoncentrować się wszystkie zagadnienia wspólne dla stanów nadzwyczajnych.
Stany nadzwyczajne to konkretne regulacje prawne, które współtworzą system prawa, posiadające przymiot stanu nadzwyczajnego.
JEST TO POJĘCIE TEORTETYCZNE.
Wcześniej używano innych pojęć:
- stan wyjątkowy (przede wszystkim okres międzywojenny)
Używany powszechnie do różnych określeń, np. stan wyjątkowy cywilny, wojskowy.
Regulacja pojęcia - 22 VII1992 rok.
- stan wyższej konieczności państwa - pojawia się w związku ze stanem wojennym 13 XII 1981
roku. Za twórcę uważa się - płk Tadeusza Malickiego - Sekretarza Obrony Kraju Było jeszcze wiele różnych pojęć. Prof. Stanisław Gebethner - autor pojęcia z 1982 roku - stany szczególnego zagrożenia, umownym końcem użycia tego pojęcia jest uchwalenie Konstytucji z 2 IV 1997 roku.
Pojęcie stanu nadzwyczajnego pojawia się w 1983 roku. Jego autorem jest prof. Jerzy Stembrowicz.
Już w 1973 roku płk Jan Maślanka zaproponował to pojecie w piśmie wojskowym. Dlatego też mało osób to przeczytało i pojecie się nie przyjęło. Jest to dobre określenie, nie zawiera w sobie cech negatywnych i nie łączy się z innymi pojęciami.
Stan nadzwyczajny - w stanie nadzwyczajnym możliwe jest ograniczenie lub zawieszenie powszechnych praw i wolności obywateli. Władza wykonawcza zostaje wzmocniona kosztem władzy ustawodawczej. Dodawane są dodatkowe rodzaje przestępstw i wykroczeń. O wiele szybsze procesy. Stan ten obowiązuje tymczasowo, ma charakter doraźny.
Wprowadzany jest w sytuacjach, gdy inne środki nie zadziałały w razie szczególnego zagrożenia, najwyższego - ostateczność. Do użycia go zmuszają szczególne, nadzwyczajne okoliczności. Ma on charakter wewnątrzpaństwowy.
Czas trwania różnych stanów nadzwyczajnych opisanych w Konstytucji jest różny. Wskazuje tym samym na charakter i rodzaj zagrożenia, poziom intensywności zagrożenia i jego źródło - wewnętrzne czy zewnętrzne też jest ważny. Stan wojenny i wyjątkowy wprowadzają możliwość ograniczenia praw, których w normalnych warunkach nie można naruszać, stan klęski żywiołowej może ograniczać tylko te, które można.
Stan wyjątkowy - jeden z nadzwyczajnych stanów państwa, którego wprowadzenie powoduje w szczególności ograniczenie określonych praw i swobód obywatelskich.