3582321887

ŹRÓDŁA PRAWA

>    Różne znaczenie terminu „źródło prawa”:

1.    źródła prawa w sensie formalnym

2.    źródła poznania prawa

3.    źródła prawa w sensie materialnym

4.    samoistne i nie samoistne źródła prawa

>    ŹRÓDŁA PRAWA W SENSIE FORMALNYM (fontes iuris oriundi) - każdy akt, dokument, decyzja, którą w danym systemie prawa uważa się za źródło norm prawnych; np. ustawa, rozporządzenie, uchwała odpowiedniego organu państwowego (Polska), precedens, decyzja sądu lub innego organu uznająca zwyczaj za normę prawnie wiążącą (inne państwa)

>    ŹRÓDŁA POZNANIA PRAWA (fontes iuris cognoscendi)- wszelkiego rodzaju dokumenty i obiekty, na podstawie których możemy ustalić treść norm prawnych

•    Oficjalne - urzędowe dzienniki promulgacyjne (publikacyjne), np. Dziennik Ustaw, Monitor Polski oraz dzienniki urzędowe ministerstw i innych organów państwowych

—> Dziennik Ustaw: ustawy, rozporządzenia, ratyfikowane umowy międzynarodowe Monitor Polski: uchwały Rady Ministrów, zarządzenia ministrów

•    Nieoficjalne - dokumenty i obiekty, na podstawie których możemy ustalić treść norm prawnych np. gazety, książki, radio, telewizja, inskrypcje na pomnikach, płytach nagrobnych;

>    ŹRÓDŁA PRAWA W SENSIE MATERIALNYM - pojęcie najmniej określone i przydatne, odnosi się do czynników społecznych, ekonomicznych, które warunkują treść prawa (ideologie, przekonania moralne i religijne, układy sił politycznych w państwie, sytuacja ekonomicznej)

>    SAMOISTNE ŹRÓDŁO PRAWA - każda reguła lub zasada stanowiąca samodzielną podstawę decyzji sędziowskiej lub innego aktu stosowania prawa, a więc może być samodzielnym źródłem naszych praw i obowiązków; przykłady:

•    Konstytucja

•    Ustawy

•    Akty legislacji delegowanej, tj. akty wydawane na podstawie upoważnienia ustawowego;

•    Normy prawa międzynarodowego publicznego (traktaty, rozporządzenia unijne)

•    Prawo zwyczajowe

•    Precedensy

•    Akty legislacji autonomicznej (sporne) - wszelkie formy tworzenia ogólnych reguł przez instytucje pozapaństwowe

>    NIESAMOISTNE ŹRÓDŁA PRAWA - wszystkie normy i materiały, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy aktu stosowania prawa, a tym samym nie mogą być