3582321931

SOKRATES

W centrum filozofii Sokratesa znalazło się pytanie o dobro (agathon) i cnotę (arete). Dobro stanowi specyficzną (dzielność) ludzkiej duszy, której to dzielności poznanie i osiągnięcie jej jest zadaniem najważniejszym ze wszystkich.

Wiedza ludzi jest wiedzą pozorną, a metoda elenktyczną - celem było zdemaskowanie tego, co jest tylko pozorem wiedzy i oczyszczenie zeń umysłu. Natomiast wiedza praktyczna- której treść stanowi poznanie zła i dobra, zdobycie pewności siebie i właściwe zastosowanie tej wiedzy w praktyce.

LOGOS (rozum) wg Platona na zaufaniu do logosu opiera się postępowanie, którego wewnętrzna prawidłowość gwarantuje osiągnięcie prawdziwego poznania.

CNOTA - istota cnoty oznacza „troskę o duszę". Ustrój duszy decyduje o dobrym bycie każdego człowieka, ponieważ troszczy się ona o wszystko i we wszystkim o nią się trzeba troszczyć. Dusza osiąga przynależną jej cnotę kiedy rządzi poznanie i rozum. Gdy natomiast przeważa niewiedza, traci ją i ulega złu. Każde złe działanie wynika z niewiedzy na temat zła i dobra. Ten bowiem kto wie jest dobry.

MIAEUTYKA (sztuka położnicza)- celem było uświadomienie prawdy poprzez zadawanie pytań. Każdy nosi wiedzę prawdziwą w sobie. Sokrates był tylko pomocnikiem przy rozumieniu i poznaniu siebie, czego każdy musi dokonać sam, gdyż nikt nie może tego przekazać z zewnątrz.

PLATON

IDEE - niematerialne, wieczne i niezmienne istotności. To prawzory tego, co realne, według nich zostały ukształtowane przedmioty świata widzialnego IDEALIZM OBIEKTYWNY - idee istnieją obiektywnie, tzn. niezależnie od tego, czy i jak je poznajemy. Nie zostały zatem ustanowione przez naszą świadomość, lecz są jedynie ęrzez nią poznawane.

Świat dzieli się wg dwóch obszarów Świat widzialny:

-    bezpośrednio postrzegalny (np. cienie i odbicia)

-    pośrednio postrzegalny (np. przedmioty i istoty żywe)

Świat dostępny duchowości:

-    obszar nauki np. matematyka, która materiał do swojego oglądu czerpie, sięgając zarówno do poznania duchowego, jak i ogólnych twierdzeń teoretycznych.

-    królestw) idei, dostępne czystemu rozumowi bez jakiegokolwiek oglądu.

DOBRA - podstawa wszelkich idei, które z niego czerpią swoje znaczenie.

Z IDEI DOBRA wywodzą się idea bytu i wartości, a z nimi cały świat. Tworzy ona ich porządek, miarę i jedność. Człowiek może poznać byt jedynie w świetle dobra. DIALEKTYKA - ogólne pojęcie zastosowane do wszelkiej nauki, zajmującej się rzeczywistym bytem. Droga przypominania sobie jest możliwa jedynie w dialogu. Odwołujemy się w nim na ogół do pojęć, które reprezentują idee. Idee rozumiemy przez analizę i syntezę pojęć, ale także przez tworzenie hipotez, które po sprawdzeniu zostają zaakceptowane lub odrzucone.

DUALIZM PLATOŃSKI: ściśle oddzielił od siebie ciało i duszę, przy czym duszy przypadło panowanie nad ciałem nieśmiertelność duszy argumentuje:

-    dusza jest substancją homogeniczną, co, przez analogię do idei, zostaje zrównane z nieprzemijalnością.

-    ponieważ dusza poznaje czysty byt, jest do niego podobna i ma podobne pochodzenie.

-    dusza porusza się sama z siebie.

-    wniosek dialektyczny: dusza którą istotną cechą jest żywotność, nie mogłaby zawierać w sobie własnego przeciwieństwa, czyli śmierci.

Celem życia ziemskiego jest zatem powrót duszy do jej stanu pierwotnego : powiązanie z jej pochodzeniem może jej jednak zapewnić tylko panowanie rozumu.

3 części duszy:

-    rozum

• popędiiwość

-    pożądliwość