103117

HISTORIA FILOZOFII STAROŻYTNEJ

składać się z atomów. Różni się też Epikur od Sokratesa tym, że traktuje filozofię jako system sprawdzonych i uzasadnionych dogmatów - stad jego prace nad .kanoniką" i .fizyką".

Ontologia Platona i Arystotelesa wyjaśnia przyczyny całej rzeczywistości; zbudowana na niej etyka musi więc być jej podporządkowana. Epikur, podobnie, buduje etykę na fizyce (ontologii), ale, w przeciwieństwie do Platona i Arystotelesa, to właśnie etyce przyznaje pierwszeństwo. Ponad nauką i mądrością teoretyczną umieszcza mądrość praktyczną.

Epikur żyl w czasach, w których polis, jej tradycyjny ethos i uznawana skala wartości przeżywają kryzys ze względu na rewolucję, którą przeprowadzi) Aleksander. Postanowił on zapełnić powstałą pustkę duchową, wprowadzając nowy ethos, opierający się na pojedynczym człowieku i na człowieku prywatnym (nie-obywatelu). Przy okazji potępił politykę, głosząc wyższość .żyda ukrytego". O ile jego niechęć do nauk ma znaczenie antyplatońskie, o tyle jego awersja do poezji i retoryki związana jest z niechęcią Epikura wobec życia obywatelskiego. Należy zauważyć, że epikurejczycy nie prezentowali prawdziwej antykultury, jak miało to miejsce w przypadku cyników, ale raczej kontrastowali wartości, których nośnikiem była kultura tradycyjna. Łatwo więc zrozumieć, dlaczego Epikur wybrał na siedzibę swojej szkoły dom z ogrodem na przedmieściach Aten.

Przesianie epikurejskie streśdć można w kilku ogólnych zdaniach:

-    rozum ludzki może doskonale przeniknąć i poznać rzeczywistość;

-    szczęście człowieka ma swoje miejsce w wymiarze tego, co rzeczywiste;

-    szczęście jest brakiem bólu i pokojem ducha;

-    do osiągnięda szczęścia i pokoju człowiek potrzebuje tylko samego siebie - jest w pełni autarkiczny;

W świede tego przesiania wszyscy stają się równi, w związku z czym Ogród otworzył swoje bramy przed wszystkimi.