3582322286

19. Skala i podziałka

Skala mapy to stosunek odległości na mapie do odpowiadającej jej odległości rzeczywistej zredukowanej na powierzchnię odniesienia (może być to powierzchnia kuli lub elipsoidy obrotowej). Inaczej mówiąc odległość na mapie jest liczona w linii prostej - nie uwzględnia ukształtowania powierzchni. W związku z tym odległość zredukowana jest zawsze mniejsza od od odległości rzeczywistej w terenie.

W zór na skalę mapy:    ¹ - fL

M D

gdzie:

d-odległość na mapie D- odległość rzeczywista

Sposoby przedstawiania skali:

Skala liczbowa: 1:200 000 Skala mianowana: lcm-2km

Podziałka liniowa: ^    ^^    ^    10    12    14 1p 18 km

1 ćin

Przechodzenie z po działki liczbowej w skalę mianowaną:

Należy po obu stronach podziałki liczbowej dodać te same jednostki odległości tzn. centymetry: 1:200 000 1 cm-200 OOOcm

Następnie zamieniamy 200 000 cm na większe jednostki odległości: metry lub kilometry:

1 cm-2000m 1 cm-2km

Przechodzenie z skali mianowanej na skalę liczbową:

Należy doprowadzić skalę mianowaną do postaci w której po obu stronach będą te same jednostki: 1 cm-2km 1 cm-2000m 1 cm-200 OOOcm

Następnie opuszczamy nazwy jednostek:

1:200 000

Posługiwanie się podziałką liniową:

Należy za pomocą kroczka (cyrkla) przenieść odległość z mapy na podziałkę,tak aby jedno ostrze znalazło się na pełnej wartości jednostki na prawo od zera, a drugie ostrze na lewo od zera. Odległość rzeczywista to suma odczytanych z podziałki odległości: 8km+0,8km=8,8km

SKALE, PODZIAŁKI, NONIUSZ

• Skalą mapy nazywamy stosunek długości dowolnego odcinka na mapie d do odpowiadającego mu w terenie rzutu prostokątnego tego odcinka D na płaszczyznę poziomą.

Skala mapy informuje ile razy pozioma długość dowolnego odcinka w terenie została zmniejszona na mapie.

_1__ M~ D