3582322723

UMOWA SKŁADU

W państwach o rozwiniętej gospodarce rynkowej domy składowe odgrywają poważną rolę w obrocie towarowym. Mają one uprawnienia do wydawania dowodów składowych, będących tzw. papierami towarowymi. Rozporządzanie takim papierem jest równoznaczne z rozporządzaniem towarem. Toteż towar leżący w domu składowym może zmienić właściciela, może także być przedmiotem zastawu przez zbycie dokumentu lub jego zastawienie itd.

Prowadzenie przedsiębiorstwa składowego wymaga zezwolenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej lub ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej (gdy przedmiotem składu są towary rolne). Dom składowy może wystawiać dowody składowe oraz zbywać przez licytację publiczną rzeczy złożone na skład na żądanie osoby uprawnionej do rozporządzania tymi rzeczami oraz w celu zaspokojenia przysługujących mu wierzytelności zabezpieczonych ustawowym prawem zastawu.

Dowód składowy składa się z dwóch połączonych ze sobą, lecz dających się oddzielić części: z rewersu (składowego dowodu posiadania) i warrantu (składowego dowodu zastawniczego). Dowody te wydawane są składającemu na jego żądanie. Obie części dowodu składowego można przenosić przez indos łącznie albo oddzielnie. Indos jest formą przeniesienia praw z dokumentu na inna osobę. Jeżeli wystawiono dowód składowy, do przeniesienia własności rzeczy złożonych na skład konieczne jest wręczenie rewersu. Posiadacza rewersu uważa się za właściciela rzeczy złożonych na skład. Z kolei warrant stwierdza ustanowienie zastawu na rzeczach złożonych na skład.

Jeżeli składający nie zażądał wydania mu dokumentu składowego (rewersu i warrantu) przedsiębiorca składowy (tj. dom składowy) jest obowiązany wydać mu pokwitowanie, wymieniające m.in. rodzaj i ilość składowanych rzeczy.

Przedsiębiorca składowy (dom składowy) zawiera ze składającym umowę składu. Przez umowę składu przedsiębiorca składowy zobowiązuje się do przechowania, za wynagrodzeniem, oznaczonych w umowie rzeczy ruchomych.

Jak wynika z podanej definicji, umowa składu jest bardzo zbliżona do umowy przechowania. Między tymi umowami zachodzą jednak poważne różnice. Przechowawcą w umowie przechowania może być każdy. Przepisy nie zawierają pod tym względem żadnych ograniczeń. Przyjąć rzeczy na skład może jedynie przedsiębiorca składowy, tj. przedsiębiorca zawodowo trudniący się składowaniem. Przedmiotem umowy przechowania może być każda rzecz ruchoma. Przedmiotem umowy składu mogą być oznaczone w umowie rzeczy ruchome, z reguły przeznaczone do obrotu gospodarczego (towary). Ponieważ przyjmującym na skład jest przedsiębiorca zawodowo trudniący się składowaniem, umowa składu jest zawsze odpłatna, podczas gdy przechowanie może być odpłatne lub nieodpłatne. Jako czynność odpłatna, wykonywana przez wyspecjalizowanego przedsiębiorcę, umowa składu nakłada szerszy zakres obowiązków na przedsiębiorcę składowego niż umowa przechowania na przechowawcę. Oprócz obowiązku przechowywania rzeczy ciąży na przedsiębiorcy składowym również obowiązek dokonywania odpowiednich czynności konserwacyjnych. Gdy towary narażone są na zepsucie, a nie można czekać na zarządzenia składającego, przedsiębiorca składowy jest uprawniony, a gdy tego interes uprawnionego wymaga - zobowiązany sprzedać te towary z zachowaniem należytej staranności.

Przedsiębiorca składowy musi zezwolić składającemu na oglądanie złożonych na skład towarów, ich dzielenie lub łączenie, pakowanie itd. Przedsiębiorca składowy odpowiada za szkodę wynikłą z utraty, ubytku lub uszkodzenia rzeczy w czasie od przy-