3582323471

Filozofia to:

•    kontemplacja prawdy;

•    matka i królowa nauk,

•    od której są ważniejsze, ale nie lepsze dziedziny.

Z początku filozofia interesowała się przyrodą: tym jak powstał świat, z czego jest zbudowany była to filozofia physis - kosmoontologia. Następnie zainteresowanie przeszło na człowieka, zrodziła się etyka i filozofia moralna, padały pytania o sens życia, miejsce w świecie, cnotę. Sofiści uważali, że cnota to biegłość w wymowie. Sokrates, że cnota = wiedza = dobro. Rodzi się logika. Logicy mówili, że człowiek we wspólnocie musi posługiwać się prostym, dokładnym, a więc nienagannym językiem. Pojawia się zainteresowanie fizyką, która dostarczała materiału do rozważań. Atomiści łączyli poglądy filozoficzne z fizyką. Filozofia to dziedzina, która chce wyjaśniać wszystko. DZIAŁY FILOZOFII:

•    ontologia

•    metafizyka

•    aksjologia

•    epistemologia

•    antropologia

•    etyka

•    estetyka

•    filozofia społeczna

ONTOLOGIA to nauka o bycie, teoria bytu. Wyjaśnia problem zagadnienia świata, jego początku, substancji dominującej. Pojęcie „ontologia" zostaje wprowadzone w wieku XVII, wcześniej nazywało się ją filozofią pierwszą. Ontologia nie zakłada transcendencji, zajmuje się rzeczywistością, światem zmysłowym, fenomenalnym.

METAFIZYKA wykracza poza nauki przyrodnicze, ontologia nie zakłada transcendencji, a metafizyka wręcz przeciwnie. Ontologia = metafizyka, ALE metafizyka ^ontologia (metafizyka > ontologia). Metafizyka zajmuje się bytami transcendentnymi (nie można ich poznać zmysłami), poznanie zachodzi dzięki intelektowi. Nazwa wzięła się stąd, że studenci Arystotelesa po jego śmierci zaczęli układać jego pisma, znaleźli jednak takie, które nie były podpisane, leżały jednak tuż za pismami o fizyce, stad metafizyka (meta = po). Metafizyka wykracza poza metody ściśle naukowe, zajmuje się rzeczami, których nie możemy dowieźć.

EPISTEMOLOGIA, to pojęcie padło po raz pierwszy w roku 1854, pochodzi z greckiego episteme - wiedza. Epistemologia to teoria poznania. Platon uważał episteme za proces poznawania. Posiada ona dwa nurty:

•    NURT I

geneza poznania, wiedzy ludzkiej, pytania o to, skąd pochodzi wiedza, jak ją zdobywamy, próba wyjaśnienia roli rozumu i doświadczenia, stosunek wiedzy do pewności, do możliwości popełnienia błędu

•    NURT II

wyniki poznania, konkretne osiągnięcia naukowe oceniane na podstawie tego, czy zdobyta wiedza jest pewna czy prawdopodobna - wartościowanie Metafory odnoszące się do epistemologii:

metafora piramidy - szukanie solidnych podstaw wiedzy solidnych metod konstrukcji

metafora łodzi - doskonałe powiązanie wszystkich elementów, poszczególnych cząstek wiedzy w

całość

Wcześniej epistemologia zwała się genozelogią, która jest dziś teorią poznania potocznego, a epistemologia to teoria poznania naukowego.

AKSJOLOGIA z gr. aksjos - godny ceniony i logos - słowo. Teoria wartości, nauka o wartościach, budowanie natury wartości, kryteria wartościowania. Wek XIX to wiek neokantystów, którzy wprowadzają to pojęcie o oddzielają je od etyki. M. Szeler utrwala to pojęcie.