3582323772

ADMINISTRACJA SPECJALNA (NIEZESPOLONA)

Pojawiła się już w konstytucji marcowej, która zasadę zespolenia ograniczała do materii realizowanej przez organy odrębne, np.: resort spraw wojskowych, resort sprawiedliwości, resort skarbu, poczta i telegraf, resort reform rolnych, resort wyznań publicznych i oświecenia publicznego.

Administracja wojskowa

W czasie pokoju zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi należało do prezydenta poprzez ministra spraw wojskowych. W1926 r. nastąpiła zmiana konstytucji:

•    powstał nowy urząd - Generalny Inspektor Sił Zbrojnych

•    w czasie pokoju prezydent wykonywał zwierzchnictwo sił zbrojnych przez ministra spraw wojskowych oraz Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych

•    w czasie wojny prezydent mianował Naczelnego Wodza Minister spraw wojskowych:

•    dowodził siłami zbrojnymi w czasie pokoju

•    kierował szkoleniem wojska

•    kierował administracją wojskową

•    był odpowiedzialny za zaopatrzenie armii

•    przedkładał wnioski w sprawie obsady kluczowych stanowisk w armii i administracji wojskowej, zastrzeżonych dla prezydenta

Generalny Inspektor Sił Zbrojnych (od 1926 r.):

•    był oficerem przewidzianym na stanowisko Naczelnego Wodza w czasie wojny

•    był zastępcą ministra spraw wojskowych w sprawach dotyczących przygotowania wojska do obrony w przypadku wojny

W1936 r. nastąpiło rozszerzenie uprawnień Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych:

•    kierował faktycznie całokształtem spraw i prac związanych z obroną państwa

•    wpływał w zasadniczy sposób na obsadę kluczowych stanowisk w wojsku Generalnemu Inspektorowi Sił Zbrojnych podlegał Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych (GISZ) oraz Sztab Generalny, w 1928 r. przemianowany na Sztab Główny.

Z chwilą utworzenia urzędu Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych funkcję tę pełnił Józef Piłsudski, a ministrem spraw wojskowych też był Józef Piłsudski. W ten sposób ministerstwo spraw wojskowych utraciło w znacznym stopniu wpływ na kierowaniem wojska na rzecz Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych. Po śmierci Józefa Piłsudskiego gen. Rydz-Śmigły przejął obowiązki Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych dzięki czemu stał się osobą numer 2 w państwie.

Dla celów wojskowych został stworzony osobny podział terytorialny państwa. Kraj został podzielona na 10 okręgów korpusów, na czele których stał dowódca okręgu korpusu, który kierował administracją wojskową. Przy dowódcy był sztab oraz okręgowi szefowie służb. Dowódcy okręgu korpusu podlegali komendanci garnizonów. Na szczeblu najniższym znajdowały się powiatowe (od 1938 r. rejonowe) komendy uzupełnień.

Szkolnictwo

Na czele stał minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego -> nawiązanie do terminologii z czasów Królestwa Polskiego. Powstał specjalny podział terytorialny na 10 okręgów szkolnych. Na czele okręgu stał kurator, który miał swoje pomocnicze biuro -kuratorium. Okręgi szkolne dzieliły się na obwody. Jeden obwód obejmował jeden lub więcej powiatów. Na czele obwodu szkolnego stał inspektor szkolny.

Nadzór nad szkolnictwem powszechnym (stopnia podstawowego) należał w pierwszej instancji do inspektora szkolnego. Natomiast w przypadku szkolnictwa średniego nadzór w pierwszej instancji należał do kuratora.

Na terenie Rzeczypospolitej po zaborach były różne systemy szkolne. Administracja musiała ujednolicić organizację szkoły i programy nauczania. Do ostatecznej unifikacji doszło dopiero w 1932 r. w wyniku tzw. reformy Jędrzejewicza (ówczesny minister). Ustawa przewidywała podział szkół ze względu na: