3582324058

Kontrola parlamentarna i kontrola NIK

1 .Kontrola parlamentarna - parlament pełni także funkcje kontrolne wobec władzy wykonawczej czyli kontroluje administrację. Rząd odpowiada przed parlamentem za swoją działalność. Sejm na posiedzeniach plenarnych sprawuje funkcje kontrolne tylko w sprawach

0    zasadniczym znaczeniu np. w czasie debaty nad projektem ustawy budżetowej.

Sejm podejmuje uchwałę o udzieleniu absolutorium. Konstytucja nasza nie reguluje sytuacji odmowy udzielenia absolutorium, ale przyjmuje się, że w takiej sytuacji premier powinien złożyć dymisję RM na ręce prezydenta. Sejm może także wyrazić wotum nieufności.

W szerszym zakresie kontrolę sprawują komisje sejmowe. Komisje rozpatrują sprawozdania i informacje ministrów, a także kierowników naczelnych organów, urzędów i instytucji państwowych. Na żądanie komisji ministrowie i kierownicy obowiązani są przedstawić sprawozdanie i udzielić informacji oraz uczestniczyć w posiedzeniach komisji.

Posłowie mają prawo podejmować interwencje w organach administracji dla załatwienia spraw, które wnoszą we własnym imieniu wyborcy. Posłowie maja prawo składać interpelacje

1    zgłaszać pytania poselskie do członków rządu.

2.Kontrola Najwyższej Izby Kontroli - tzw. kontrola państwowa, została powołana w 1921, po wojnie nie została reaktywowana. Konstytucja z 1952 przewidywała w jej miejsce Ministerstwo Kontroli Państwowej, spowodowało to istotnie obniżenie obiektywizmu. W 1956 wprowadzono rozdział o NIK, jako organie podległym Sejmowi. Konstytucja z 1997 poświęca NIK 6 artykułów, określając ją jako organ naczelny.

Organy kontroli, rewizji, inspekcji mają obowiązek współpracy z NIK. NIK podlega sejmowi i działa na zasadzie kolegialności.

•    Kontroluje działalność organów administracji rządowej, NBP, państwowych osób prawnych z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności. Jest to kontrola prowadzona z punktu widzenia 4 kryteriów, więc w najszerszym zakresie.

•    NIK może kontrolować organy samorządu terytorialnego z punktu widzenia legalności, gospodarności, rzetelności, jest to kontrola o nieco ograniczonym zakresie.

•    NIK może także kontrolować inne jednostki, ale tylko w zakresie w jakim wykorzystują majątek i środki państwowe oraz wywiązują się z zobowiązań na rzecz państwa. Kontrola jest jeszcze bardziej ograniczona, bo może być prowadzona z punktu widzenia legalności i gospodarności.

•    NIK kontroluje wykonanie budżetu, gospodarkę finansową Kancelarii Prezydenta, Sejmu, Senatu, Trybunału Konstytucyjnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, KRRiT, Generalnego Inspektora Danych Osobowych, Sadu Najwyższego, NSA, IPN.

NIK wykonuje swoje zadania na podstawie okresowych planów pracy, które przedkłada Sejmowi. Może też przeprowadzać kontrole doraźne. NIK przeprowadza kontrole na zlecenie Sejmu, wniosek Prezydenta, premiera oraz z własnej inicjatywy.

NIK przedkłada Sejmowi:

-    Analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej,

-    Opinię w przedmiocie absolutorium dla RM

-    Informacje o wynikach kontroli zleconych przez Sejm lub jego organy, przeprowadzonych na wniosek Prezydenta lub premiera

-    Wnioski w sprawie rozpatrzenia przez Sejm określonych problemów związanych z działalnością organów wykonujących zadania publ.

-    Coroczne sprawozdanie z działalności

O wynikach kontroli przeprowadzonych na wniosek Prezydenta i premiera NIK informuje te organy. Prezes NIK podaje do wiadomości publicznej, po przedłożeniu Sejmowi analizę wykonania budżetu oraz sprawozdanie z działalności NIK.