3582324457

Encyklopedia Prawa Wykład VII

Temat: Samorząd w państwie współczesnym.

W współczesnym państwie mamy dwa podstawowe typy samorządów.

Samorząd terytorialny - działa w jednostkach administracyjnych państwa. W Polsce od 1991 roku samorząd był tylko w gminie w postaci rad gminnych. Na czele zarządu w gminie był wójt(samorządy wiejskie), prezydent (w miastach do 2000), burmistrz (w większych miastach). Od 1 stycznia 1999 wprowadzono trójstopniowy podział samorządu na gminy, powiaty, województwa. W gminie organem władzy stanowiącej prawo jest rada gminy, która wybiera samorząd. W powiecie instytucją stanowiącą prawo jest rada powiatu, która wybiera zarząd powiatu, na czele którego stoi starosta. W województwie istnieją struktury samorządowe w postaci sejmiku wojewódzkiego. Na czele sejmiku stoi przewodniczący sejmiku, a nie marszałek jak to jest w sejmie. Marszałek województwa stoi na czele zarządu, czyli organu władzy wykonawczej. W województwie mamy i organy samorządowe i organy rządowe. Przedstawicielem rządu jest wojewoda. Przez to dochodzi wielu konfliktów na linii władza samorządowa, a władza rządowa. Wojewoda przekazuje część swoich uprawnień wice wojewodom i kierownikom poszczególnych działów. Samorząd może zostać utworzony przez:

•    mieszkańców - jest to samorząd wywalczony

•    rząd - jeśli mieszkańcy nie kwapią się do organizacji samorządu.

Konstytucja mówi, że podstawową jednostką samorządu jest gmina.

Samorząd zawodowy - jest organizowany na całym terytorium państwa. Obejmuje na ogół dość specyficzne zawody. Związki zawodowe dążą do objęcia wszystkich pracowników najemnych, natomiast samorząd zawodowy zmierza do ogarnięcia zawodów o specyficznym typie pracujących na własne konto. Przykładem może być:

•    Samorząd adwokacji

•    Samorząd lekarski

•    Samorząd rzemieślnicze

•    Samorząd rolniczy

Partie polityczne

Partie polityczne - pochodzi z łaciny od sława pars, czyli część. Partie w przeciwieństwie do państwa są organizacjami dobrowolnymi. Partia polityczna to:

1.    Dobrowolna organizacja ludzi

2.    Którzy mają wspólny, co do praw podstawowych, program kierowania społecz eństwem

3.    Zmierzają do realizacji programu poprzez opanowanie aparatu państwowego, (lub wywieranie na niego wpływu. Element ten trzeba wykluczyć ponieważ zaciera się granic między partią a grupą nacisku)

Jeżeli partia nie stawia za cel główny zdobycia władzy w państwie to partia ta albo traci członków, lub jest traktowana jako zwykła działalność polityczna