Zasady techniki prawodawczej (definicja)
Technika prawodawcza to umiejętność polegająca na celowym, racjonalnym, opartym na wiedzy formułowaniu przepisów i aktów normatywnych. Takie formułowanie przepisów prawnych i aktów normatywnych opiera się zazwyczaj na określonych wskazaniach. Stąd też częściej mianem „techniki prawodawczej” określa się zbiór takich wskazań skierowanych do podmiotów przygotowujących akty normatywne.
Tytuł ustawy
Każda ustawa służy do regulacji konkretnej dziedziny prawa. Tytuł ustawy ma charakter wskazujący na zagadnienia, które ma za zadanie uregulować dana ustawa. W tytule stosuje się oznaczenie jaki charakter ma dany akt prawny, np. ustawa, rozporządzenie, czy uchwała. W kolejnym wersie należy umieścić datę ustawy. Data ustawy to dokładnie oznaczenie daty poprzez wskazanie dnia, miesiąca i roku ustanowienia ustawy. Na początku zawsze należy umieścić zwrot,,z dnia”, a następnie podać dzień zapisany cyframi arabskimi, miesiąc wyrażony słownie oraz wskazać rok cyframi arabskimi. Po wskazaniu roku należy dodać zwrot „r,” jako skrót od wyrazu„rok'. W ostatnim wersie tytułu umieszczamy ogólne określenie przedmiotu aktu normatywnego.
Przedmiotem ustawy jest jej treść, sprawy w niej uregulowane. Przedmiot ten określa się możliwie najzwięźlej, jednakże w sposób adekwatnie informujący o treści danej ustawy. W komentarzach wskazuje się, że określenie przedmiotu będzie odpowiednio zwięzłe, gdy będzie krótkie, proste i „zgrabne językowo”, a ponadto łatwe do zapamiętania. Określenie przedmiotu ustawy będzie spełniać wymóg adekwatności jeżeli zawierać będzie informację o wszystkich podstawowych sprawach w tej ustawie normowanych i tylko tych sprawach. Niedopuszczalne jest pominięcie w tytule jakiejkolwiek istotnej grupy spraw normowanych w ustawie. Niekiedy wskazuje się na dwa sposoby spełnienia wymogu adekwatności; zamieszczenie w tej części tytułu ustawy,, lakonicznego streszczenia aktu" albo użycie „ zwrotu o charakterze symbolicznym niestanowiącym streszczenia danego aktu, ale charakterystycznym i jednoznacznie odmiennym od innych tytułów ustaw''. (...)
Zasady techniki prawodawczej rozróżniają dwa rodzaje określeń przedmiotu ustawy wtytule (§ 19 ZTP):
1) opisowe - rozpoczynające się odprzyimka„o", pisanego małą literą;
2) rzeczowe-rozpoczynające się od wyrazów „Kodeks", „Prawo” albo „Ordynacja", pisanymi wielką literą, w przypadku gdy ustawa wyczerpująco reguluje obszerną dziedzinę spraw, albo rozpoczynające się od wyrazów „Przepisy wprowadzające..." w przypadku gdy ustawa jest ustawą wprowadzającą,
W ten sposób Zasady techniki prawodawczej ograniczyły możliwość wyboru, jakie ma twórca ustawy. Rozwiązanie takie uznać należy za poprawne z uwagi na wspomniane już funkcje tytułu ustawy.
Tak zwane „ opisowe” określenie przedmiotu ma charakter omawiający i rozpoczyna się od przyimka „o" pisanego małą literą, (...) Jeżeli ustawa normuje kilka spraw, to przy kolejnych opisowych określeniach jej przedmiotu nie powtarza się już przyimka „o", Np. „o Radzie ministrów”, „o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uz drowiskowy ch”
Drugim rodzajem określenia przedmiotu ustawy wtytule jest określenie rzeczowe, nazywane też rzeczownikowym. Określenie to, stosowane w Polsce od dawna, istnieje w odniesieniu do dwóch grup ustaw, zależnie od charakteru danej ustawy, wyznaczonego przez zakres regulowanych przez nią spraw albo rodzaje zawartych w niej przepisów.
Do pierwszej grupy zaliczyć należy te ustawy, które wyczerpująco regulują obszerną dziedzinę spraw. W takim przypadku określenie przedmiotu ustawy może rozpoczynać się odwyrazów„Kodeks", „Prawo" albo „Ordynacja", pisanych wielką literą.
Określenie przedmiotu ustawy rozpoczynające się od wyrazu,, Kodeks" stosuje się w ustawach stanowiących kwalifikowaną formę porządkowania przepisów prawnych polegającą na całościowym, względnie wyczerpującym i opartym na jednolitych zasadach uregulowaniu jakiejś obszernej dziedziny życia zbiorowego. Nazewnictwa „kodeks” należy używać tylko do ustaw, które regulują daną dziedzinę prawa. Przykładem tutaj może być Kodeks Cywilny albo Kodeks Kamy,
Nazewnictwo „ Prawo" działa w sposób podobny, ponieważ używa się tej nazwy w przypadku wyczerpującego unormowania spraw w danej dziedzinie. Jednak,, Prawo" może w sobie łączyć różne