3582326271

ZDANIE

ZDANIE W SENSIE LOGICZNYM - wyrażenie jednoznacznie stwierdzające, na gruncie regri danego języka, że tak jest albo tak nie jest. Nie musi być ono zgodne z rzeczywistością. Może być prawdziwe lub fałszywe. Zdanie pytające nie jest zdaniem w sensie logicznym, bo nie stwierdza faktu. Również zdanie rozkazujące nie jest nim z tego samego powodu

TAUTOLOGIA - to schemat zdań wyłącznie prawdziwych, formuła, która jest prawdziwa przy każdym możliwym podstawieniu, (np. jeśli się uczyłem, to uczyłem). KONTRTAUTOLOGIA - to zdanie, które dla dowolnej interpretacji jest fałszywe. Zdanie jest kontrtautologią wtedy i tylko wtedy, gdy jego negacja jest tautologią (jestem za, a nawet przeciw)

WARTOŚĆ LOGICZNA ZDANIA

Dla logiki ważne jest ustalenie czy zdanie jest fałszywe, czy prawdziwe w klasycznym sensie rozumienia tych słów. Współczesna logika wskazuje na pewne trudności: niestabilność, zmienne punkty widzenia, zmienność okoliczności, nieprecyzyjność względem praw fizyki. Zdanie prawdziwe - opisuje rzeczywistość w danym czasie prawidłowo (Warszawa jest miastem wojewódzkim). Możemy stwierdzić czy zdanie jest fałszywe poznając wartość logiczną zdania a contrario.

Zdanie fałszywe - opisuje stan niezgodny z rzeczywistością (np. Toruń jest miastem wojewódzkim -2000 rok)

OBIEKTYWNY CHARAKTER PRAWDZIWOŚCI I FAŁSZYWOŚCI ZDANIA

Wartość logiczna zdania jest czymś obiektywnym. Poglądy dowolnych osób nie mają tu znaczenia. Liczy się rzeczywistość (np. Ziemia kręci się wokół słońca -zdanie prawdziwe, chociaż przed Kopernikiem nikt tak nie twierdził). Często biorąc pod uwagę niestabilność punktu odniesienia mówimy, że dla kogoś dane zdanie jest p a dla kogoś f. Jest to nieprawda, gdyż wartość logiczna może być, co najwyżej nieznana, ale istnieje.

Zdanie analityczne - o jego wartości logicznej przesądza sens użytych słów i nie można mu zaprzeczyć bez naruszenia reguł określających użytych w nim słów.

Zdanie wewnętrznie kontradyktoryczne - Zdanie, którego fałszywość jest przesądzona ze względu na samo użycie błędnych słów (w obrębie danego języka). Np. niebo jest czerwone. Dla stwierdzenia, że zdanie jest wew. kontr, konieczne jest odwołanie się do reguł znaczeniowych danych słów.

Zdania syntetyczne - zdanie, których wartości logicznej nie można ustalić. Gdy jednak chcemy to zrobić odwołujemy się do zgodnego doświadczenia, praktyki wielu osób.

WYPOWIEDZI NIEZUPEŁNE - takie wyrażenie, które na gruncie danego języka nie jest zdaniem w sensie logicznym, ale spełnia funkcje takiego zdania o ile słuchacz zdaje sobie sprawę z niewypowiedzianych faktów, pominiętych w zdaniu (np. słowo „baczność” ma wywołać określoną reakcję) Nie ma sensu mówić całym zdaniem.

WYPOWIEDZI NIEJEDNOZNACZNE -w umyśle odbiorcy mogą wywołać rozmaite skojarzenia (np. „Pan Kowalski jest zamieszany w kradzież zegarka” - ale może to on był ofiarą kradzieży?

FUNKCJA ZDANIOWA - wyrażenie opisowe, które zawiera zmienne (argumenty), które po dokonaniu odpowiednich podstawień na ich miejsce staje się zdaniem w sensie logicznym, np. „Każdy sędzia jest prawnikiem” (prawdziwe). Ale gdy zamienimy argumenty: „Każdy p