Pierwszy problem rozwiązano za pomocą znajomości genomu faga X - geny są pogrupowane i szczęśliwie okazało się. że w środkowej części znajdują się geny, które są zbędne dla faga o funkcji wektora
3 a
I
<
z
o
-i -S
pEMBL8: wektor hybrydowy (fagenud)
—1► Posiada zalety M13, ale jednocześnie pozwala na wklonowanie dłuższych fragmentów.
• wektor jest hybrydą faga i plazmidu (w tym przypadku faga M13 i typowego plazmidu, np z serii PUC)
• posiada oporność na ampicylinę (amp), miejsce oii. lacZ' (jak w każdym plazmidzie)
• fragment DNAM13 -zawiera wszystkie sekwencje potizebne do tego, aby mogła powstać pojedyncza nić
Kiedy potrzebrijemy otrzymać DNA w postaci pojedynczej mci (w formie kolistej), wtedy komórki, które posiadają dany plazmid muszą być zakażone fagiem pomocniczym. Fag pomocniczy dostarcza wszystkich białek potrzebnych do tego, aby na matrycy fagemi-dowej mogła rozpocząć sę synteza pojedynczej nici DNA. Fag pomocniczy jest tak skonstruowany, że jego DNA nie podlega replikacji i mapowaniu w białkach osłonkowycli, które również dostarcza.
• możliwość usunięcia do 15 kb, a zatem insert może mieć do 18 kb
• zostaje wycięty fragment odpowiedzialny za możliwość istnienia faga w formie litycznej
Drugi problem rozwiązano posługując się selekcją naturalną. Infekowano E. Coli szczepem dzikim faga X. Zauważono, że po pewnym czasie liczba miejsc restrykcyjnych się zmniejsza - lag się uodpornia, następują naturalne mutacje. Następnie infekowano komórki fagiem X o zmniejszonej ilości miejsc restrykcyjnych aż do uzyskania faga X, którego DNA nie ulega przecięciu.
Rodzaje wektorów faga X:
• wektoiy inserycjne
• wektory zastępcze
Konwersja pEMBL8 dojednonlciowego DNA
Białko M13 replikuje pEMBL8 do Jednoniclowego DNA
Dwuniciowe
pEMBLS
Jednoniciowe cząsteczki pEMBLS
'fagowe' cząstki pEMBL8
wektor insercyjny \ (3S-40 kb)
♦ i—.—i
O Białko
replikujące M13
Przed skonstuowaniem tych wektorów trzeba było rozwiązać dwa problemy:
• wielkość - istnieją pewne granice wielkości cząsteczek, jakie mogą być pakowane w;e wnętrzu główki laga (3 kb - 52 kb)
• miejsca restrykcyjne - enzymy restrykcyjne tną cząsteczkę w wielu miejscach i staje się ona bezużyteczna chociaż enzymy restrykcyjne są uznawane za unikatowe.
• krótszy fragment
• jedno miejsce restrykcyjne }
Konstrukcja wektora insercyjnego \
Normalne \ DNA
i ^ kb) j Cięcie, ligacja
1-'
Region mało istotny
AgtlO
• zostało wygenerowane miejsce EcoRł do klonowania
• dokładnie znana długość wektora (40 kb)
• selekcja rekombinantów polega na zmianie fenotypu łysinek (miejsce klonowania jest zlokalizowane w obrębie genu kodującego X represor)
AgtlO
Eco Rl
I rjl I 40 kb
Delecja cl
A2APII
• podobna długość wektora
• selekcj a polega na selkcji biało-niebieskiej (lacZ ’)
AZAPII
P
I_^d_j_j41kb
lacZ' Delecja