Skóra ptaków i iei wytwory
• podstawowymi wytworami skóry ptaków są pióra,
• skóra ptaków nie posiada gruczołów potowych i łojowych, wytwarza tylko jeden gruczoł -gruczoł kuprowy znajdujący się przy nasadzie ogona,
• pozostałe wytwory skóry to:
1 .wytwory rogowe naskórka - szpony, pazury, rogowe pokrywy dzioba, łuski śródstopia i stopy (zrogowaciałe warstwy naskórka), pochwy rogowe ostrogi (koguty, pawie, bażanty)
2.wytwory miękkie skóry - grzebień (czerwony fałd skóry na głowie), dzwonki (czerwone płaty podżuchwowe skóry), płaty przyuszne (dookoła otworów usznych), błona lotna (fałd skórny łączący przedramię z ramieniem), błona pławna (u drobiu wodnego), poduszki stopy (odpowiednik opuszek palców u ssaków).
Naskórek
• składa się z dwóch warstw: zrogowaciałej i rozrodczej leżącej na błonie podstawnej
• charakteryzuje się różną grubością:
- cienki naskórek w miejscach opierzonych - wytwarza pióra, skóra pokryta piórami wykazuje niewielki stopień zrogowacenia naskórka
- w miejscach nieopierzonych - gruby naskórek - produkuje grubą warstwę zrogowaciałą oraz następujące wytwory skóry: pochwę rogową górnej i dolnej części dzioba, szpony, pazury, łuski rogowe na kończynach tylnych. Łuski rogowe na nieopierzonych częściach kończyn dolnych stanowią uwypuklenia skóry właściwej o zbitym utkaniu włókien kolagenowych pokryte zrogowaciałym naskórkiem
Skóra właściwa
• skóra właściwa jest bardzo cienka, zazwyczaj słabo unaczyniona (poza grzebieniem i koralami u kurowatych)
• składa się z warstwy powierzchownej (odpowiednik warstwy brodawkowatej ssaków) i głębokiej (odpowiednik warstwy siatkowatej ssaków),
• warstwa powierzchowna, zbudowana z tkanki łącznej luźnej, wytwarza brodawki tylko na skórze palców, w miejscu poduszeczek stykających się z podłożem
• w warstwie głębokiej wyróżniamy warstwę zbitą i luźną. Warstwa zbita zbudowana jest z tkanki łącznej zbitej, a warstwa luźna jest zakończona blaszką zbudowaną z włókien sprężystych i komórek mięśniowych.
Warstwa podskórna
• warstwa podskórna jest również cienka, zbudowana z tkanki łącznej luźnej z tendencją do tworzenia skupisk komórek tłuszczowych, jest miejscem gromadzenia się tkanki tłuszczowej
• warunkuje przesuwalność skóry w stosunku do tkanek głębiej leżących
• jedyny dobrze rozwinięty gruczoł skórny u ptaków, kształtu kulistego lub owalnego,
• zlokalizowany ponad ostatnimi kręgami ogonowymi
• wydziela tłustą maź, która służy do natłuszczania piór celem zabezpieczenia ich przed przesiąkaniem wody, stąd szczególnie duże rozmiary osiąga u ptaków wodnych