1060441265

powiązania kooperacyjne lub konkurencyjne. Otoczenie bliższe jest łatwiejsze do zidentyfikowania i obserwacji, gdyż z powodu bezpośrednich interakcji z jego uczestnikami można przewidzieć ich przyszłe strony, reakcje i zachowania.

Ważną różnicą między otoczeniem dalszym i bliższym jest zasięg oddziaływania otoczenia - otoczenie konkurencyjne określa warunki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa w danym sektorze i na danym geograficznie rynku, dalsze oddziały wuj e zaś na wszystkie przedsiębiorstwa w danym kraju niezależnie od ich lokalizacji i dziedziny działalności.

Analizując bliższe otoczenie należy wyodrębnić sektor. M. Porter definiuje sektor jako część przemysłu grupującego przedsiębiorstwa produkujące wyroby bądź usługi o podobnym przeznaczeniu i sprzedaje je na tym samym geograficznie rynku. Możemy wyróżnić:

•    wyodrębnienie produktowe,

•    wyodrębnienie geograficznie sektora.

Pierwszy przypadek określa, jakie produkty należą do tego samego sektora, a jakie są substytutami. Wydzielenie sektora jest ważne dla jego uczestników, ponieważ korzystają z tych samych grup nabywców. W drugim przypadku określamy, na jakim terenie są sprzedawane produkty przedsiębiorstwa (region, kraj, kontynent). Jeżeli produkty są sprzedawane w kraju i zagranicą, analizę otoczenia przeprowadzić należy dla otoczenia krajowego i zagranicznego.

W skład otoczenia konkurencyjnego firmy wchodzą różne podmioty i grupy:

•    konkurenci i potencjalni konkurenci,

•    dostawcy surowców i materiałów i części,

•    klienci i odbiorcy dóbr,

•    producenci dóbr substytucyjnych i komplementarnych,

•    interesariusze wewnętrzni,

•    interesariusze zewnętrzni.

Konkurenci są elementem otoczenia sektorowego, wobec których przedsiębiorstwo stara się wyróżnić za pomocą swojej oferty, konkurując z nimi o zasoby i klientów.

Działania w sektorze muszą być dostosowane do panującego modelu rynku. Wyróżniamy cztery główne modele rynku i panującej w nim konkurencji, tj. monopol, oligopol, konkurencję monopolistyczną oraz konkurencję doskonałą. Konkurenci (odbiorcy), to wszyscy ci, którzy płacą za nabywane wyroby lub usługi przedsiębiorstwa. Odbiorca to konsument, odbiorca przemysłowy oraz przedsiębiorstwa handlowe (hurtownicy i detaliści). Popyt na towary jest