1300740030

Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 52, 2011

zbiorowości jest automatyczna zdolność do organizowania się. Należy przy tym zaznaczyć, że zbiorowość nie jest prostą sumą arytmetyczną, lecz posiada także swój umysł o charakterze kolektywnym, który znacząco różni się od umysłu jednostki. W tym momencie nie można mieć na myśli fizycznego mózgu zbiorowości, gdyż taki nie istnieje. Chodzi jedynie o odmienne postrzeganie rzeczywistości i występujących w niej faktów przez jednostkę zrzeszoną, co przekłada się na zachowanie całej grupy⁷.

Profesjonalni inwestorzy unikają podejmowania decyzji na podstawie jednomyślnych opinii, dyktowanych przez entuzjastyczny tłum. Jest to najczęstszy błąd popełniany przez większość giełdowych graczy, szczególnie tych z małym doświadczeniem. Presja wywierana przez tłum zazwyczaj błędnie sugeruje kupowanie akcji podczas hossy i sprzedawanie w czasie bessy. Czy idąc do sklepu dokonuję się zakupu, gdy towar jest najdroższy⁸? Podążanie za tłumem jest jednak naturalnym ludzkim instynktem. W pewnych okresach może okazać się ono bardzo intratne, jednak w kluczowych momentach powinno się zostawić giełdę tłumowi i stronić od nielogicznego zachowania⁹. Słowa te zdaje potwierdzać Martin Pring bazując na wiedzy Humphrey'a Neilla. Uważa on, że postępow anie tłumu opiera się na „społecznych prawdach” takich jak¹⁰:

•    zbiorowość poddaje się odmiennym instynktom od tych, które towarzyszą pojedynczej osobie,

•    jest ona podatna na wszelkiego rodzaju sugestie oraz ślepo, w emocjonalny sposób śledzi otaczające ją wydarzenia.

Każda zbiorowość, funkcjonująca w warunkach giełdowych, posiada w łasny cykl życia. Składa się on z trzech etapów, które zostały przedstawione na rysunku 1.

Rysunek 1. Cykl życia zbiorowości

Źródło: Opracowanie własne na podstawie T. Plummer, Psychologia..., op. cit.: s. 30.

T. Plummer, Psychologia..., op. cit.: s. 9-12.

Z. Kijak, Jak racjonalnie grać na giełdzie papierów wartościowych: poradnik-informator akcjonariusza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994: s. 13.

W. Slatyer, Spekulacja: podejście strategiczne, Wydawnictwo K. E. Liber, Warszawa 1998: s. 23.

¹⁰ M.J. Pring, Psychologia inwestowania: klasyczne strategie osiągania sukcesów na giełdzie, Oficyna Ekonomiczna: