1300740036

Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 52, 2011

chciwość²⁹. Można stwierdzić, że inwestorzy, którzy są zbyt pewni siebie podejmują głupie decyzje. Oddziałują one na innych uczestników rynku, co prowadzi do podejmowania nietrafionych decyzji. Dzieje się tak dlatego, iż ludzie posiadają zbyt duże zaufanie do zebranych przez siebie informacji. Kiedy wszyscy przekonani są, że wiedzą coś, czego inni nie wiedzą rezultatem jest bardzo wysoki wolumen obrotu³⁰.

Towarzyszące emocje nie są jednak jedynymi czynnikami, które na niego wpływają. Jako ciekawostkę można zaprezentować oddziaływanie słonecznej pogody. Związany z nią pozytywny nastrój determinuje, jakość podejmowanych decyzji, czego konsekwencją jest bardziej optymistyczna ocena planowanej inwestycji. Naukowcy postulują, że znaczący wpływ na nasz nastrój wywiera słońce. Prowadzone przez nich badania na 26 światowych giełdach dowodzą, że roczne stopy zwrotu w dni słoneczne są o 24,6 procent wyższe od tych w dni pochmurne. Potwierdza to hipotezę, że zmniejszająca się ilość światła słonecznego w okresie jesiennym powoduje depresje. Skutkuje to również mniejszymi zwrotami na rynkach akcji, szczególnie na giełdach państw położonych najdalej na północ od równika³¹.

Poczynione rozważania ukazują mnogość czynników wpływających na zachowanie inwestora. Uwzględnienie wszystkich komponentów jest rzeczą skomplikowaną wymagającą dużego doświadczenia i znajomości rynku. Nie da się przewidzieć wszystkich psychologicznych motywów inwestorów, które w danej chwili determinują odczuwane emocje oraz ich zachowanie. W znacznej mierze wpływają na rodzaj podejmowanych decyzji, czego wynikiem jest nieracjonalne zachowanie.

4. Przykłady spekulacji, jako dowody nieracjonalnych zachow ań

Jako przykład pierwszej bańki spekulacyjnej powszechnie uznaję się „tulipomanię”, która miała miejsce w Holandii na początku XVII wieku. Tulipany stały się wówczas modną, lecz kosztowną ozdobą domów tamtejszej arystokracji. Różnica między popytem, a podażą była tak wielka, że spekulanci zaczęli sprzedawać cebulki, które fizycznie jeszcze nie istniały, zobowiązując się tym samym do dostaw terminowych. Niejednokrotnie zastawiano domy oraz ziemie tylko po to tylko, aby zdobyć pieniądze na najsłynniejszą z odmian tulipana - Semper Augustus. Szczyt tuli-pomanii przy pada na lata 1634-1637, kiedy to odnotowano sprzedaż 40 cebulek tej rośliny za 100 tys. guldenów przy średniorocznym poziomie dochodów w wysokości 150 guldenów. Wartość jednej cebulki plasowała się na poziomie 2500 guldenów, co nie było rekordową wartością. Najwyższą cenę zanotowano w mieście Haarlem w północno - zachodniej części Holandii, gdzie dokonano transakcji zakupu jednej cebulki tej słynnej rośliny za 6 tys. guldenów. Zbyt wy górowane ceny doprowadziły w 1637 roku do pęknięcia tej spekulacyjnej bańki i ruiny wielu ludzi. Ceny tulipanów spadły do drastycznie niskiego poziomu, a nasycenie iynku sprawiło, że zaczęto je spożywać, jako substytut ziemniaków-. Jest to tylko jeden przykład spekulacyjnych poczynań znanych z historii³².

²⁹ J. Kilon, Giełda..., op. cii.: s. 172.

R. G. Hagslrom, Na sposób..., op. cit.: s. 212.

³¹J. R. Nofsinger, Psychologia..., op. cit. : s. 185-188. http://dmbzwbkbankier.pl/wiadomosci/rynek/artykul.html?id=1401836