WSTĘP
Wzajemno styczności osobników przynależnych do lej samej Krupy społecznej stwarzają różnorodne sytuacje wywierające wpływ na kształtów. inic się stosunków mied7.yjednostkowvch w obrębię tej "rupy. Obok harmonijnego, zgodnego współżycia zdarzają się niekiedy nieporozumienia, mają miejsce konflikty, dochodzi do antagonizmów. Różnorodne jest podłoże tych wszystkich antynomii między osobniczych. Nie sposób zebrać i uporządkować wszystkie ich Źródła Owe róonornv.um\#>rón \ Um\fbWtv
■*•*'»'“*'J VUUVIUV«.J\,I., *'*v (.ww.
WMMHjftffy~wszystkie ich źródła. Owe nieporozumienia i konflikty powodują zwichnięcie równowagi życia zbiorowego Każdy zatarg kreśli partnerów na dwa obozy. n.» dwie strony, krzywdzący wd7.0ną. agresywną i defensywną.
Reakcje na doznane krzywdy, zmierzające do przywrócenia utraconej równowagi, przybierają u pokrzywdzonych osobników rozmaite formy zachowania się. Rewanż czy zemsta to reakcje bezpośrednio wymierzone piszcz pokrzywdzonego w stronę agresora na drodze samosądu. Innym razem Skrzywdzony materialnie czy moralnie osobnik dąży do rehabilitacji. powierzając w formie skargi rozstrzygnięcie sporu uprawnionemu I do tego czynnikowi.
Skarżenie jest zjawiskiem społecznym spotykanym nie. tylko wśród osób dorosłych, ale i wśród dzieci i młodzieży. Gdy cofniemy się pamięcią w czasy naszego dziecięctwa, wyjdą ku nam chwile jasne, słoneczne, ale obok nich również smutki i krzywdy, które być może z wysokości lat dojrzałych wydadzą się nam błahe, a przecież jako dzieci przeżywaliśmy je niejednokrotnie niemal jako tragedie. Przypomnijmy sobie nasze żale i skargi na tych. którzy wyrządzili nam tak „olbrzymie'’ krzywdy, jak zabranie jakiejś zabawki, uderzenie, „przezywanie” itp. Różnie się z nimi załatwialiśmy: albo sami wymierzaliśmy sprawiedliwość, albo też oskarżali ich wobec osób. które mogły spowodować naszą rehabilitację. Doznane w dzieciństwie krzywdy, za które nie otrzymaliśmy satyst akcji, tkwią — być może — w nas w postaci wykształconych cech buntu, uporu, zloslt