2210689410

5

Państwo złożone to takie, w którym jego części składowe mają pełny lub ograniczony zakres suwerenności. Każda z części składowych ma swoje kompetencje i system organów prawodawczych, wykonawczych i sądowniczych. Wśród państw złożonych wyróżniane są unia personalna, unia realna, konfederacja i federacja.

Unia personalna jest związkiem dwóch lub więcej państw poprzez osobę wspólnej głowy państwa z zachowaniem odrębnego systemu instytucji państwowych. Dotyczy ona z reguły monarchii. Taką unią była w swoim czasie unia Polski i Litwy.

Unia realna jest związkiem dwóch lub więcej państw. Istnieją wspólne organy władzy, takie jak głowa państwa, parlament, obecny jest wspólny system monetarny, jest prowadzona wspólna polityka zagraniczna i obronna.

Konfederacja jest związkiem państw powołanym w celu realizacji pewnych zamierzeń. Organy konfederacji sprawują władzę za pośrednictwem organów państw członkowskich. Państwa tworzące konfederację zobowiązują się pewne funkcje wykonywać wspólnie, a przy tym pozostają państwami suwerennymi i utrzymują swoją osobowość międzynarodową. Najczęściej powoływany jest wspólny organ w formie zgromadzenia parlamentarnego, w którym części składowe konfederacji są równoprawne w głosowaniu.

Federacja jest krajem związkowym, którego części składowe mają samodzielność prawną i pewien określony zakres samodzielności politycznej. Części składowe są podmiotami federacji i mają własny podział administracyjno-terytorialny. Terytorium państwa federalnego nie jest jednolitą całością, a składa się z terytoriów podmiotów federacji. Podmioty te nie mają prawa pełnego uczestnictwa w stosunkach międzynarodowych. Mają własne konstytucje, własne prawodawstwo, organy sądownicze, prawodawcze i wykonawcze; uchwalają ustawy obowiązujące na swoim terytorium. Jedna z izb parlamentu związkowego reprezentuje interesy podmiotów federacji. Istnieje podział kompetencji między federację a jej części składowe. Jest to współcześnie najczęściej występująca forma państwa złożonego. Przykładem państw federacyjnych są Stany Zjednoczone, Rosja, Belgia, Niemcy.

Autonomia

Autonomia, określana też jako autonomia regionalna, to wewnętrzne samozarządzanie części terytorium państwa na podstawie kompetencji ustawodawczych dotyczących spraw o lokalnym znaczeniu.