293018092

Antybiotyki p-laktamowe lnajądzialame baktenobojcze. zależne od czasu, w którym stężeme w surowicy (ognisku zakażenia) przekracza wartość MIC wobec szczepu odpowiedzialnego za zakażenie (T>MIC).

Podział:

>    naturalne - wąski zakres (G+, większość beztlenowców)

>    pólsyntetyczne (metycylina. oksacylina. nafcylina, kloksacylina, dikloksacyna) -j. w. + S. aureus

>    rozszerzony zakres (aminopenicyliny - ampicylina, amoksycylina. karboksypenicyliny - karbenicylina. tykorcylina. ureidopenicyliny - azlocylina. penicyliny piperazynowe - piperacylina) - G- Pseudomonas

Zalety: niska toksyczność, znakomity efekt bakteriobójczy', dobra penetracja do narządów i tkanek.

Wady: znaczna wrażliwość na p-laktamazy, szybka eliminacja z ustroju (konieczność częstego dawkowania), alergie (wstrząs anafilaktyczny).

Ze względu na inaktywację penicylin przez enzymy bakteryjne opracowano nowe preparaty skojarzone antybiotyku z inhibitorem enzymu. Preparaty te wykazują aktywność wobec części szczepów opornych, których mechanizm oporności związany jest z syntezą p-laktamazy. Skuteczność zależy od zdolności unieczynniania p-laktamazy przez inhibitor i uwarunkowana jest rodzajem wytarzanego enzymu (Haemophilus influenzae wytwarzający p-laktamazę wrażliwy na preparaty skojarzone, oporne na penicyliny). Przykładami inhibitorów p* laktamaz są kwas klawulanowy i sulbaktam. Przy kładem preparatu skojarzonego jest Augmentin®

(amoksycy lina + kwas klawulanowy).

Antybiotyki p-laktamowe mogą być bezpiecznie kojarzone z aminoglikozydami. Efektem tego kojarzenia może być synergizm (potęgowanie efektu) lub addycja (sumowanie efektu), natomiast nigdy nie stwierdza się antagonizmu. Jest to szczególnie istotne w leczeniu zakażeń (bakteryjne zapalenie wsierdzia) o etiologii Enterococcus faecalis lub Enterococcus faecium, gdyż same p-latamv nie wykazują odpow iedniego efektu bakteriobójczego, a atninoglikozydy nie są dostatecznie aktywne.

Cefalosporyny

Cefalosporyny są antybiotykami półsyntetycznymi. Zawierają w cząsteczce pierścień P-laktamowy i dihydrotiazynowy, stanowią pochodne kwasu 7-aminocefalospory nowego. Cefalosporyny hamują tworzenie mostków' łączących podjcdnostki peptydoglikanu w integralna całość. Proces ten katalizują bakteryjne PBP umiejscowione w błonie komórkowej bakterii, z którymi łączy' się cząsteczek antybiotyku cefalosporynowego. Wiążą się z miejscem aktywnym kowalencyjnie (stanow i je Ser) transpeptydaz i karboksypepydaz. przez co hamują dojrzewanie i podział. Wnikają do komórek przez kanały porowe utworzone przez białka OmpC i OmpF (ich mutacja i enzymy rozkładające P-laktatnazy to jedne z głów nych mechanizmów oporności na cefalosporyny).

Cefalospory ny dzielą się na 4 generacje - obok spektrum przeciwbakteryjnego preparaty te różnią się zasadniczo wrażliwością na hydrolityczne działania P-laktamaz oraz właściwościami farmakokinetycznymi. Wspólną właściwością ccfalospory n niezależnie od generacji jest brak aktywności w stosunku do cnterokoków , MRSA, pałeczek G(+) z gatunku Listeria monocytogenes. a także G(-) pałeczek beztlenowych (parę wyjątków). Cefalospory ny wykazują szeroki zakres aktywności i oporność na p-laktamazy gronkowcowe. a II i III generacja jest dodatkowo oporna na p-laktatnazy bakterii G(-).

I    generacja - droga doustna i parenteralna: przykłady: cefazolina. cefaleksy na. cefalatyna: nie penetnijądo OUN, więc nie powinny być stosowane w leczeniu zakażeń tego układu

II    generacja - głów nie droga parenteralna: przykłady: cefamandol, cefaklor. cefoksytyna, cefuroksytn

III    generacja - głównie droga parenteralna; przykłady: cefotaksy m. ceftriakson: większa część generacji III cefalosporyn doustny ch nie wykazuje aktywności w stosunku do gronkowców

IV    generacja - np. cefepiin

Do PMR penetrują: cefotaksym, ceftyzoksytn, ceftriakson. ceftazydyin i cefuroksy tn.

Zalety: oporne na klasyczne p-laktamazy. dobra penetracja do tkanek i narządów.

Wady: reakcje alergiczne (wysy pka, pokrzywka, wstrząs anafilaktyczny). rzadko działanie nefrotoksyczne. biegunka, nietolerancja alkoholu.

Monobaktamy

Przykładami są aztreonam i karutnonam. Pod w zględem chemicznym monobaktamy to monocykliczne P-laktamy. Posiadają mechanizm działania taki jak inne p-laktamy. Działają bakteriobójczo tylko w stosunku do tlenowych bakterii G(-). żarów no ziarniaków (Neisseria). jak i pałeczek (Enterobactcriaceae. Haemophilus. Pseudomonas). nie działa natomiast na Acinetobacter i Alcaligenes; znaczna oporność na p-laktainazv bakterii G(-)

Karbapenemy

Przykładami są imipenem i meropenem. Chemicznie mają taką budowę, jak penicyliny, przy czym atom siatki zastąpiony został atomem węgla. Karbapenemy posiadają najszersze możliw e spektrum, jakie udało się uzy skać - wykazują aktywność wobec wszystkich drobnoustrojów tlenowych i beztlenowych, a ich zaletą jest znaczna

-20-