25/06/08 |
Raport z realizacji zadania badawczego: A.5 Tytuł raportu: Analiza i ocena metod subiektywnych i obiektywnych badania jako- |
PBZ |
ści sygnałów audio i wideo |
• ACR - Absolute Category Rating,
• DCR - Degradation Category Rating
Ocenę jakości można uzyskać też pośrednio, poprzez pomiary wyrazistości i zrozumiałości:
• metoda DRT - Diagnostic Rhyme Test,
• metoda MRT - Modified Rhyme Test.
Integralną częścią metody - niezależnie od sposobu dojścia do oceny MOS - winna być miara odniesienia pozwalająca na porównanie i uśrednienie wyników MOS uzyskanych różnymi sposobami, w różnych ośrodkach i dla różnych języków.
Metoda ACR, polegająca na bezpośrednim określeniu jakości mowy w pięciostopniowej skali ocen jest obecnie najczęściej stosowana, gdyż pozwala na stosunkowo szybki i tani (jak na metody subiektywne) pomiar. Umożliwia to przeprowadzenie badań dla wielu obiektów z różnymi wartościami parametrów wpływających na jakość transmisji lub kodowania. Dodatkowo metoda ACR, jest unormowana w zaleceniach ITU-T P.800 [P.800], Wadą metody jest brak precyzji w zdefiniowaniu zadania dla grupy odsłuchowej i naturalna niezdolność słuchaczy do stabilnej i powtarzalnej oceny w skali punktowej takiej cechy, jak Jakość transmisji mowy”. Jest tu więc konieczne wykonanie pomiaru dla licznej ekipy słuchaczy (większej od 12), kilku głosów po stronie nadawczej, staranne przeszkolenie i trenowanie słuchaczy. W tej metodzie wykorzystywane są listy testowe złożone z prostych, krótkich, nie związanych z sobą semantycznie zdań. Lista podzielona jest na grupy złożone z pięciu zdań. Zdania nie powinny być zbyt krótkie, jak również zbyt długie; powinny trwać 2-3 s. Słuchacze, po wysłuchaniu grupy zdań podają swoja opinię w pięciostopniowej skali jakości odsłuchu, wysiłku słuchowego lub preferowanej głośności. Ocena 5 odpowiada bardzo dobrej jakości, natomiast 1 - niedostatecznej. Ocena średnia (MOS) obliczana jest dla każdego badanego warunku transmisji mowy oraz dla każdej skali ocen, jako wynik uśrednienia po słuchaczach i mówcach.
Metoda DCR, także unormowana zaleceniami ITU-T P.800 [P.800], jest alternatywnym rozwiązaniem dla metody ACR. Pomiar polega na porównaniu wzorcowego sygnału mowy o wysokiej jakości z sygnałem przesłanym przez badany kanał telekomunikacyjny. Sygnał wzorcowy prezentowany jest zawsze jako pierwszy. Słuchacze określają stopień pogorszenia jakości sygnału badanego w stosunku do sygnału wzorcowego w pięciostopniowej skali ocen. Pomiar wykonywany jest dla licznej ekipy słuchaczy i kilku mówców (podobnie jak w metodzie ACR). Ocena średnia (DMOS) obliczana jest dla każdego badanego warunku transmisji mowy oraz dla każdej skali ocen, jako wynik uśrednienia po słuchaczach i mówcach.
W metodach opartych o testy DRT/MRT materiałem testowym jest zbiór słów jednosyla-bowych różniących się najczęściej między sobą początkową lub końcową głoską. Miarą oceny jakości mowy jest - podobnie jak w metodach wyrazistości owych - stosunek poprawnie odebranych jednostek do liczby jednostek nadanych . Zbiór jednostek testowych jest najczęściej ograniczony i nieliczny (np. 6 jednostek), natomiast dla danego pomiaru jednostki są prezentowane słuchaczom
9