naśladownictwie, ale zakłada tworzenie czegoś nowego, niesprawdzonego i niepowtarzalnego”124.
Współcześnie przedsiębiorczość jest traktowana jako kategoria bardzo szeroka, obejmująca aspekty ekonomiczne, psychologiczne, technologiczne, kulturowe itp., niosąca ze sobą nowe postawy, zachowania i wartości. Pojęcie przedsiębiorczości odnosi się do różnych form aktywności ludzkiej, gdzie wymagana jest inicjatywa, inwencja czy też kreatywność. Odnosi się nie tylko do organizacji gospodarczej, ale także do innych uczestników życia społecznego: gospodarstw domowych, organizacji publicznych, administracyjnych i organizacji pozarządowych.
W literaturze podkreśla się, że źródłem bogactwa regionów i ich rozwoju są przedsiębiorczy ludzie. A. Klasik pisze, że nowa przedsiębiorczość regionalna „to tworzone przez kreatywne jednostki i zespoły, środowiska i społeczności, nowe rodzaje wartości ekonomicznej, innowacje technologiczne, nowe inwestycje, nowe organizacje i nowe rodzaje działalności, nowa wartość dodana”123.
W prowadzeniu analizy rozwoju regionalnego należy uwzględnić mechanizm współdziałania podmiotów grupowanych w sektor prywatny, publiczny i społeczny. Możemy wtedy wyróżnić przedsiębiorczość biznesową, przedsiębiorczość publiczną oraz przedsiębiorczość społeczną.
Literatura naukowa podkreśla, że w silnym związku zachodzącym między przedsiębiorczością a rozwojem regionalnym centralne miejsce przypada kapitałowi ludzkiemu regionu. W wyniku działania kapitału ludzkiego powstają i rozwijają się małe przedsiębiorstwa. Przedsiębiorcze jednostki, innowacyjne środowiska oraz przejawiające inicjatywę społeczności regionalne są zdolne do generowania trwałego i zrównoważonego rozwoju regionu. Współcześnie duże znaczenie w rozwoju regionu ma przedsiębiorczość intelektualna. Ważnym czynnikiem rozwoju MSP jest wzrost konkurencyjności regionu. W literaturze przedmiotu można spotkać wiele definicji konkurencyjności. Można spotkać pogląd, że przedsiębiorstwo jest konkurencyjne, gdy może osiągnąć i utrzymać przewagę konkurencyjną. Przewagę konkurencyjną rozumie się jako odpowiednio dopasowaną konfigurację składników potencjału konkurencyjnego umożliwiającego stworzenie skuteczniejszych narzędzi konkurowania niż te, którymi dysponują inne przedsiębiorstwa126. Osiągnięcie trwałej przewagi konkurencyjnej pozwala wygrać rywalizację.
Konkurencyjność regionów w dokumentach Unii Europejskiej jest pojmowana dwojako. Stanowi ona:
1. Zespół cech decydujących o atrakcyjności regionu z punktu widzenia lokowania w nim inwestycji i jako miejsca zamieszkania.
2. Wyraz przewagi technologicznej lub niższych cen produktów i usług wytworzonych w regionie, w porównaniu z analogicznymi produktami i usługami w innych regionach127.
124 T. Piecuch, Przedsiębiorczość..., s. 51.
125 A. Klasik, Przedsiębiorczość i konkurencyjność..., s. 22.
126 J. Rokita, Zarządzanie strategiczne. Tworzenie i utrzymanie przewagi konkurencyjnej, PWN, Warszawa 2005, s. 57-58; M. Gorynia, E. Łaźniewska, Kompendium wiedzy o konkurencyjności, PWN, Warszawa 2009, s. 55.
127 R. Broszkiewicz i in., Identyfikacja pojęć kluczowych, [w:] A. Klasik, Przedsiębiorczość i konkurencyjność..., s. 216.
53