Rehabilitacja jest całością starań podejmowanych wobec osoby niepełnosprawnej. Wykracza ona poza pomoc doraźną, mobilizuje i rozwija istniejący potencjał psychofizyczny, dąży do odzyskania przez daną osobę dotychczasowego miejsca w społeczeństwie lub uzyskania nowego.
Ideałem jest rehabilitacja dążąca do całkowitego włączenia niepełnosprawnego w normalne życie. Pomoc udzielana niepełnosprawnemu człowiekowi musi obejmować działania o charakterze socjalnym, psychologicznym, pedagogicznym, medycznym technicznym. Słowem, ma być obecna we wszystkich obszarach życia.
Celem rehabilitacji jest przystosowanie chorego, poszkodowanego, czy osoby niepełnosprawnej do życia codziennego i zmniejszenia stopnia jego zależności od osób drugich.
Pierwszoplanowym celem jest przywrócenie chorym utraconych sprawności lub wyrobienie sprawności zastępczych, które wyrównują ubytki funkcjonalne.
Aby rehabilitacja osiągnęła cel musi posiadać podstawowe cechy:
- wczesność - rehabilitacja może być skuteczna pod warunkiem wdrożenia jej już w pierwszych dniach choroby lub po urazie z odpowiednim sterowaniem, pobudzaniem mechanizmów kompensacyjnych i adaptacyjnych ustroju,
- powszechność - jest to dostępność świadczeń rehabilitacyjnych dla wszystkich potrzebujących pacjentów, bez względu na miejsce zamieszkania, pochodzenie społeczne. Dążymy do wdrożenia rehabilitacji we wszystkich dziedzinach medycyny,
- ciągłość - rehabilitacja u osób ze znaczną, długotrwałą dysfunkcją ustroju powinna być ciągła. Należy prowadzić ją przez cały okres leczenia szpitalnego, kontynuować w warunkach ambulatoryjnych lub domowych, często przez wiele miesięcy lub nawet lat, a czasami przez cale życie chorego, np. u dzieci z porażeniem dziecięcym,
- kompleksowość - rehabilitacja jest procesem złożonym, tym bardziej, im głębszy jest stopień niepełnosprawności spowodowany chorobą lub urazem. W realizacji tego procesu powinni uczestniczyć nie tylko lekarze specjaliści, fizjoterapeuci, pielęgniarki, ale również socjolodzy, psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, terapeuci i inni specjaliści.
Żeby osiągnąć cele rehabilitacji chorym musi zajmować się zespół różnych specjalistów.
Liczba osób prowadzących rehabilitację może być różna w zależności od stanu chorego, rodzaju schorzenia, od wieku, sytuacji zawodowej i cech osobowości.
W szeroko pojmowanym procesie rehabilitacji wyróżnia się rehabilitację medyczną, społeczną, i zawodową, psychologiczną.
Na rehabilitację medyczną składa się:
- terapia zajęciowa,
- zaopatrzenie ortopedyczne,
- kinezyterapia,
- fizykoterapia,
- masaż leczniczy.
Rehabilitacja medyczna ma przyspieszyć powrót do zdrowia, zapobiegać trwałej utracie funkcji chorego układu. Kinezyterapia - leczenie ruchem, to podstawowa i najważniejsza gałąź rehabilitacji. Wśród ćwiczeń wyróżniamy te o działaniu miejscowym - dotyczące miejsca, gdzie zlokalizowane jest schorzenie oraz te o działaniu ogólnoustrojowym - gdzie do ćwiczeń wykorzystuje się zdrowe, nieobjęte procesem chorobowym części ciała i narządy, co powoduje poprawę wydolności ogólnej, która decyduje o końcowym efekcie leczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11