6355787652

W badaniach często można spotkać się ze wskaźnikami mieszanymi: empiryczno -definicyjnymi, definicyjno - inferencyjnymi, empiryczno - inferencyjnymi oraz empiryczno - inferencyjno - definicyjnymi.

Z literatury przedmiotu wnosić można, że niezależnie od charakteru zmiennych, dóbr wskaźników już na poziomie konstrukcji narzędzia badawczego lub w toku późniejszej analizy przesadza o interpretacji wyników badań i możliwości realizacji podjętego zamierzenia badawczego. Im wnikliwszy stopień analizy, tym większa liczba zmiennych zależnych winna być uwzględniona.

Zatem liczba zmiennych zależnych wynika z konstrukcji narzędzia badawczego, zakresu poszukiwanych informacji. Im bardziej rozbudowane narzędzie, bogatszy zestaw problemów zawartych w pytaniach tym bogatszy zbiór zmiennych zależnych. W ankiecie, którą posługiwałem się w badaniach można wyróżnić przynajmniej tyle zmiennych zależnych ile pytań było w zasadniczej jej cześć. Kategoryzacja pytań ankiety wskazuje na wskaźniki, poprzez które zmienna zależna jest ujmowana, a uzyskane odpowiedzi na poszczególne pytania przynoszą rozkład wartości poszczególnych wskaźników, czyli kategorii pytań.

Zmienne niezależne, które mogą wpływać na rozkład odpowiedzi respondentów, to wskaźniki niezależne od badacza i badanego np. płeć, miejsce zamieszkania, stan cywilny, wiek, czy poziom wykształcenia. Jeśli przykładowo, zakłada się że poziom poinformowania o pomocy postpenitencjarnej jest większy u osób posiadających co najmniej wykształcenie średnie, wtedy można przyjąć dwa wskaźniki wykształcenia: a) podstawowe i zasadnicze zawodowe, b) średnie, pomaturalne i wyższe.

Podobnie względnie arbitralnie można skategoryzować wiek, dochody, miejsce zamieszkania itp. Najczęściej, sposób doboru wskaźników determinowany jest przez wcześniejsze badania lub przyjmowanymi w statystyce wskaźnikami. Takie postępowanie zapewnia możliwość porównania uzyskanych wyników badań z innymi badaniami lub ze statystycznym obrazem zjawiska lub procesu.

Zmienne niezależne wynikające z badań to: czynniki demograficzno - społeczne:

-    wiek

-    wykształcenie

-    stan cywilny

-    miejsce zamieszkania

-    ilość posiadanych dzieci