Wszystkie człony ruchome przed wejściem w pary kinematyczne (rys. 19a) dysponowały łącznie
x = 6 (n - 1)
stopniami swobody. Wskutek połączenia tycz członów ze sobą i z podstawą (rys. 19b) liczba ich stopni swobody została pomniejszona. Jeżeli w rozpatrywanym łańcuchu przez p. oznaczyć liczbę par /'-tej klasy, przy czym w każdej parze jeden człon odbiera drugiemu (6 - i) stopni swobody, to łącznie wszystkie ruchome człony tracą
stopni swobody.
W tej sytuacji ruchliwość W, rozumiana jako liczbą pozostałych stopni swobody ruchomych członów układu, wyrazi się wzorem
W = x-y,
czyli
w = 6(«-l)-X(6-!>,- (5)
1
Odpowiednio dla łańcuchów płaskich
w = 3(«-l)-t(3-0ft. (6)
1
Po rozpisaniu wzorów (5) i (6) otrzymamy dla łańcuchów przestrzennych
w = 6 (n -1) - 5pt - 4Pl - 3p, - 2p4 - 1 ps.... (7)
dla łańcuchów płaskich
W = 2(n-\)-2px-\p2. (8)
Na przykład dla mechanizmu krzywkowego z rys. 20 otrzymamy W = 3 (5 — 1) — 2 - 5 — 1* 1 = 1.
Oznacza to, że przy jednym członie czynnym (krzywka 2) układ jest jednobieżny. Tym razem wynik był oczywisty również intuicyjnie. Trudniej byłoby już jednak dokonać tego w przypadku nawet tak prostego układu przestrzennego, jak przedstawiony na rys. 21. Stosując środki formalne ustalimy: n = 4, p{ = 2, p2 = \, p3= l, p5= \ i po podstawieniu do wzoru (7) otrzymamy
W = 6(4— 1) —5-2 — 4- 1—3- 1—2-0 — 1- 1 = 0.
Wynik W = 0 oznacza tu, że układ jest sztywny. Mimo ruchliwych połączeń nie występują w tym układzie ruchy względne członów.